بدون شك كوتاه نمودن راه در فرايند دستيابي به مدرنيته نقشي بيبديل دارد. از همين رو سفر هوايي توانسته است نقش ارزنده خود را در رشد و شكوفايي جوامع به خوبي ايفا نمايد. از سوي ديگر دولتها در تلاشند تا با ايجاد مناطقي با عنوان منطقه آزاد و ويژه و تمركز برخي امكانات و تسهيلات در اين مناطق به رشد رونق امور تجاري و بازرگاني بيفزايند. فرودگاه پيام با دارا بودن منطقه ويژه اقتصادي و نزديكي به پايتخت توانسته است به امكاني بالقوه براي ارائه خدمات به بازرگانان و تجار تبديل شود. حال اينكه آيا به راستي به چه ميزان اين امكان بالقوه توانسته است به فعليت برسد مجالي است كه بايد مديران اين مجموعه در مقام پاسخ برآيند. مطلب زير حاصل گفتوگو با كاپيتان محمد نوروزي، مدير عامل شركت خدمات هوايي و منطقه ويژه اقتصادي پيام است كه قريب به يك سال و دو ماه است كه سكاندار اين مجموعه عظيم اقتصادي است.
يكي از ويژگيهاي فرودگاه پيام، ارتباط با دو نهاد است. از سويي زير مجموعه وزارت ارتباطات هستيد و از سوي ديگر با مناطق آزاد و ويژه اقتصادی مواجه هستيد. آيا اين موضوع در فعاليتهاي شما تداخل ايجاد نميكند؟
تعريفي كه در ابتدا براي فرودگاه پيام شده بود، چيز ديگري بوده است. اينجا به عنوان فرودگاه اختصاصي پست و مخابرات ايجاد شده بود كه بتواند پشتيباني هوايي اين مجموعه را انجام دهد. اما به مرور با تغييرات ايجاد شده در فرايند امور، اين بحث كمرنگتر شد؛ از سويي مخابرات خصوصي شد و پست هم با توجه به حجم پروازهاي مسافربري كه دارد بار زيادي را با خود حمل ميكند. به همين جهت تلاش شد تا در بخشهاي ديگر كمك كنند تا بتواند كارها به صورت مطلوبتر محقق شود. نمونهاش بحث منطقه ويژه اقتصادي است كه يك كمك بسيار خوبي براي مجموعه ما است و در راستاي شكوفايي منطقه برنامهريزي شده است.
تاثير استان شدن كرج براي شما چگونه بود؟
با استان شدن كرج، پيام با سرمايههاي چند صد ميلياردي به راحتي در دل استان البرز جاي گرفت آن هم با قابليتي كه ميتواند در موارد متعددي استان را پشتيباني كند. استاندار محترم البرز هم به اين منطقه و فرودگاه توجه و حمايت ويژه اي دارند. يكي از عوامل ساخت فرودگاهها و مجموعهها ايجاد رفاهيات و خدمات براي مردم است. يكي هم بحث مقابله با بحرانها است. شما دقت كنيد خداي نكرده در حوادث غير مترقبه فرودگاه ميتواند به عنوان پشتيباني خوب و مستحكم به مردم خدمت رساني نمايد.
آيا به موضوع جابجايي مسافر هم خواهيد پرداخت؟
دستور آقاي رئيس جمهور بوده كه در اين بخش مطالعاتي انجام بشود. الان با هواپيمايي كشوري، شركت فرودگاههاي كشور، استانداري، نمايندگان مجلس و دوستان جلسات انجام ميشود و جناب آقاي فرهادي استاندار محترم البرز هم شخصا پيگير اين موضوع هستند كه اميدواريم با مصوب شدن اين بخش و مورد تاييد قرار گرفتن آن بتوانيم براي مردم خدماتي را انجام بدهيم.
در مقام مقايسه، چه مواردي ميتواند منطقه ويژه اقتصادي پيام را از ساير مناطق ويژه متمايز كند؟
نزديكي اين منطقه به پايتخت، با حدود ۳۵ كيلومتر فاصله كه در كمتر از ۳۰ و ۴۰ دقيقه رانندگي مردم ميتوانند به اين منطقه برسند.
مورد ديگر بحث داشتن فرودگاه بينالمللي است. ما جايي نداريم كه به اين شكل خودش فرودگاه بينالمللي كارگو در اختيار داشته باشد. مقرراتي كه در مناطق ويژه حاكم است ما در اينجا داريم. اينها كمك ميكند به كساني كه ميخواهند بهره برداري كنند از اين مجموعه راحت بتوانند دسترسي داشته باشند. مثلا شما نگاه كنيد يكي كه ميخواهد كيش برود چقدر بايد زمان صرف كند و هزينه رفت و آمد و ۶ ماه گرما ولي در اينجا شما از شرايط خوب و متعادلي برخوردار هستيد.
فرق بين فرودگاه پيام با ساير فرودگاهها چيست؟
يكي از خوبيهاي فرودگاه ما دسترسي آن است همين جاده اي كه از مهرشهر به ماهدشت است، اتوبان خواهد شد جاده اي كه از همت جدا خواهد شد يال جنوبي آن به سمت پيام خواهد رفت كه خيلي از مشكلات مردم را براي آمدن كم خواهد كرد. بحث جاده اي كه از هشتگرد به كيان مهر ميآيد جاده اي كه از اشتهارد به سمت ماهدشت و شهريار ميآيد دسترسي خوبي است. اما مثلا در فرودگاه مهرآباد با يك محدوديت ورودي مواجه هستيد. همچنين با توجه به وسعت فرودگاه امكان گسترش را ما از هر سمتي داريم.
در فضايي كه تحريمها سختيهايي را براي كشور ايجاد نموده، آيا شما در بحث پدافند غيرعامل چه تصميماتي گرفتهايد و چه اقداماتي انجام دادهايد؟
اصالتا فرودگاه پيام را ميتوان به عنوان يك پدافند غيرعامل براي تهران پيش بيني
براي سرمايه گذاران چه اقدامات و تسهيلاتي پيش بيني شده و اساسا چقدر استقبال ميكنيد از سرمايه گذاران بخش خصوصي؟
آمارها اين موضوع را خوب نشان ميدهد. اي كاش حضورا به منطقه بياييد تا ببينيد خوشبختانه شركتهاي خصوصي كه دولتهايشان با ما مشكل دارند چگونه سرمايه گذاري كردند در مجموعه ما. در مجموعه پيام تركها، آذربايجانيها، عربها و ايتالياييها را داريم كه در مجموعه سرمايه گذاري ميكنند.
ما در چند روز گذشته ميهماناني از ژاپن داشتيم كه براي سرمايه گذاري آمده بودند و يك پيش بيني خوبي را ما از جهت حضور شركتهاي ژاپني در پيام خواهيم داشت. سعي كردهايم شركتهاي ايراني باشند، با پشتوانههاي خارجيشان. نكته اي را هم سعي كرديم به خوبي اجرا كنيم و آن اينكه همگان ببينند كه سرمايهگذاري در اين منطقه آسان و قابل اعتماد است. كاغذ بازيها و رفت و آمدها را كم كردهايم و تيم و سايتمان را طوري آماده كرديم كه يك نفر شايد با يك نامه بتواند صاحب زمين، صاحب جواز و صاحب كار بشود و بتواند خيلي سريع خودش را به فعاليت برساند. الان حدودا بيش از ۶۰ شركت داخلي و خارجي در پيام در حال فعاليت هستند.
كاپيتان، فرايند هدفمند كردن يارانهها چه تاثيراتي بر فعاليتهاي فرودگاه پيام داشت؟
در بحث سوخت در پروازها يك لطمه بسيار بزرگي در حجم كار پروازهاي باري و كارگو ايجاد شده است. چون سوخت ليتري ۱۰۰ تومان در عرض مدت كوتاهي به نزديك ۱۱۰۰ تومان رسيد يعني حدود ۱۰ برابر و ما مجبور شديم قيمت تمام شده حمل كالا را بالا ببريم و كسي حاضر نيست اين كار را بكند.
متاسفانه در اين بحث به بخش كارگو و بار لطمه بزرگي خورد. در هواپيماي مسافربري ۱۰۰ و ۴۰۰ تومان پيش بيني شد ولي براي ما اين كار را نكردند و خيلي راحت قيمت سوخت را چند برابر كردند و باعث شدند ما در بخش پروازهاي باري به شدت لطمه خورديم و يارانه سوخت را از ما برداشتند.
قبلا در ظرف كمتر از ۳ الي ۴ ماه ۱۷۰ تا هواپيماي كارگو داشتم ولي الان در ماه به يكي دو تا رسيده است. شركت خارجي ترسيد كه مثلا گوشت را با چه هزينه بار و هواپيما بياورد و در ايران چند بفروشد كه متضرر نشود. من خدمت دوستان هم گفتم در دبي سر سفره ما انگوري گذاشته بودند كه مارك USA خورده بود. براي من سئوال شده بود كه چطور انگور با هواپيما و قريب به ۱۷ ساعت زمان از آمريكا بياورند دبي بفروشند كه بي ارزد ولي من نتوانم از ايران يك گرم سبزه- تره بار- ميوه و گل كه بهترين محصولات من است ببرم. همه اينها به دليل گراني سوخت است؛ چون در ساير كشورها به بحث كارگو و بار يك سوبسيدهايي داده ميشود كه مثلا شما بياييد ميوه مرا و گل مرا ببريد من به شما سوبسيد ميدهم.
براي ما برعكس شده و يك دفعه قيمت را چند برابر ميكنند. شما ميدانيد كرج يا همان استان البرز قطب ميوه و تره بار و گل است ولي بپرسيد چقدر صادرات از اين استان انجام ميشود.
ما در دبي وقتي از يكي از بازرگانان پرسيديم گفت كه من گل را در كانتينر ميزنم ميآورم بندرعباس و در بندرعباس ميروم دبي و در دبي بيش از ۷۰ درصد را دورريز ميكنم و ۳۰ درصد را به عنوان كيفيت ۲ و ۳ ميفروشم. شما ملاحظه كنيد. در همين زمان گل ما را از اينجا ميبردند دبي و از دبي ميبردند هلند و در آنجا به عنوان گل هلند فروخته ميشد، ولي الان برعكس شده ما بهترين گل خاورميانه را توليد ميكنيم بهترين ميوه خاورميانه را توليد ميكنيم، ولي همين جا ميماند و اگر هم بخواهيم ببريم با كانتينر به عنوان يك ميوه درجه ۲ و ۳ به دست مشتري ميرسد.
قانون هدفمند كردن يارانه مصوبه مجلس را داشت و بايد انجام ميشد؛ چند سالي هم عقب افتاد. اما با اين مباحثي كه شما داشتيد پيشنهاد شما چيست؟
ما بايد با كنار هم قراردادن موارد مختلف به نتيجه برسيم. مثلا فرضا اگر سوبسيد سوخت برداشتهميشود و هواپيما بخواهد يك كيلو بار را با قيمت ۵۰۰۰ تومان ببرد آن ورآب ما ديگر صادراتي نخواهيم داشت و صادرات هم يكي از درآمدهاي كشور است. اگر ما تكيه مان بخواهيم هنوز بر نفت باشد كه حرفي نخواهيم داشت ولي اگر قرار باشد ما تكيه مملكت را ببريم روي بحثهاي غير نفتي، پس حمايتها كجا ميرود. مثلا من به عنوان يك شركت كارگو اگر بخواهيم از كشاورز حمايت بكنيم و حقش را و بارش را با يك قيمت مناسب به دست مشترياش در هر جاي جهان برسانم و نتوانم، كشاورز هم خود به خود همين كار را از دست خواهد داد.
بازرگانان ميگويند شما ميوه را به دست ما برسانيد ما با بهترين قيمتها به دست مشتريها ميرسانيم.
يكي از توصيههاي جدي دين اسلام، زندگي مقتصد داشتن است. يكي از جديترين هدفهاي بحث هدفمندي يارانهها هم كاهش هزينهها بوده است. در اين راستا چه كردهايد؟
يكي از كارهايي كه ما كرديم اين بود كه همان اول كه من به پيام آمدم يك نامه به تمام فرودگاهها و Airlineها زدم كه ما با توجه به اين مشكلاتي كه هست هر هواپيمايي كه از فرودگاه ما خدمات بگيرد ما ۳۰درصد پايينتر از فرودگاه مهرآباد خدمات ميدهيم كه شايد يكي از دلايل جذب مشتري به سمت ما همين بوده كه ما هزينهها را ۳۰ درصد كم كرديم كه اين كمك است هم در راستاي اهداف دولت كه بالاخره ميخواهد كمك كند به اقشار مردم. اما به هر حال به ما لطمه ميرسد و تحت فشار قرار ميگيريم ولي باز ميشود همچنين كارهايي را انجام داد.
در موضوع رفع بحران گراني گوشت در سال گذشته هم حضور خوبي داشتيد؟
بله در زمان بحران قيمت گوشت در ماه رمضان سال گذشته كه دولت با مشكل كمبود گوشت در بازار مواجه شده بود، ما وارد شديم. در زماني كه گوشت كيلويي ۲۴ هزار تومان شده بود، ما آمديم تمام مباشرهايي كه در منطقه بودند را آورديم و با كاري كه با وزارت بازرگاني پيگيري شد هر شب ۲ الي ۳ پرواز دام زنده و گوشت آورديم. قيمت آمد بين ۱۰ يا ۱۱ هزار تومان چون گوشت آنجا كيلويي ۲ الي ۳ هزار تومان و بعد ۳ الي ۴ هزار تومان هم هزينه حمل هواپيما اضافه مي شد. اگر واقعا قيمت مناسب باشد و بين يك الي ۲ هزار تومان كارگرها و كارمندان و مباشران حدود ۹ الي ۱۰ هزار تومان ميشود گوشت با كيفيت عالي در اختيار مردم گذاشت اما به هر حال يك سري نگذاشتند اين كار ادامه پيدا كند.
جديترين بحثي كه در حال پيگيري هستيد چيست؟
بحث ساخت شهر نگين البرز از جديترين مباحث است كه در تلاشيم به اجرا برسانيم. از جواني خيلي به معماري و شهرسازي خيلي علاقمند بودم با اينكه سرانجام از خلباني سردرآورديم با اين حال آمدم يك بحثي را شروع كردم يك طرحي كه در ذهنم از سالهاي قبل بود كه يك شهري بسازيم كه يك پايلوت براي جمهوري اسلامي ميشود. در اين شهر يكي از بهترين و مجهزترين و زيباترين بيمارستانهاي كشور را در آنجا خواهيم ساخت با تمام امكانات تخصصي، در اين شهر بحث ساخت مجموعه نمايشگاهي را داريم كه نبود چنين مجموعهاي در تهران و كرج موجب شد كه به چنين تصميمي برسيم. همچنين ايجاد يك پرديس دانشگاهي كه با مجموعهاي از دانشگاههاي داخلي و خارجي در كنار هم خواهد بود.
مبحث ديگري كه در اين شهر پيگيري خواهيم كرد ساخت شهر بازي با فناوريهاي نوين دنيا كه مشابه آن در ايران وجود ندارد. مجموعهاي از آكواريمهاي غول پيكر، شهر پرندگان، باغ وحش، پيست اتومبيلراني كه براي فرمول يك پيش بيني شده است. همچنين در اين شهر يكي از عظيمترين مجموعههاي فروشگاهي را خواهيم داشت كه قيمت كالاهاي عرضه شده از داخل ايران ارزانتر خواهد بود.
حضور در منطقه ويژه اقتصادي و بهره مندي از برخي تسهيلات و ويژگيها از جمله معافيتهاي مالياتي عامل موثري خواهد بود جهت ارائه خدمات با قيمت پايينتر به هم ميهنانمان.
از ويژگيهاي خاص شهر نگين اين خواهد بود كه در حالي كه با هاي تك اين شهر ساخته ميشود، با اين وجود معماري شهر، كاملا ايراني و اسلامي خواهد بود.
توريستي كه داخل شهر ميشود در جاي جاي شهر، خود را در نمادهاي باستاني ايران خواهد يافت؛ به گونهاي كه كسي كه عكس او را ميبيند تصور خواهد كرد كه او در شيراز يا اصفهان حضور داشته است.
يكي از مساجد قديمي ايران در شكل يك به يك با همان سفالها و آجرگليها در اين شهر ساخته ميشود. ما تخت جمشيد و پاسارگاد را به اين شهر خواهيم آورد و تاريخ اسلام و ايران را در اين شهر جلوه خواهيم داد.
اين تصميمات چه مدت تا اجرايي شدن طي خواهد كرد؟
بين ۲ تا ۳ سال مطالعه و طراحيها در اين شهر به طول خواهد انجاميد و بين ۵ تا ۱۰ سال هم ساخت اين شهر ادامه خواهد يافت. اگرچه برخي از مجموعههاي اين شهر طي صحبتهايي كه با طرف ژاپني شده در طول مدت يك سال به ثمر خواهد نشست. مساحت پيش بيني شده براي اين شهر ۲ هزار هكتار است و هفتصد مجموعه مديريتي و قريب به ۲۵ هزار شغل پيش بيني شده است.
كاپيتان پروازهاي مسافرتي از چه زماني در فرودگاه پيام انجام خواهد شد؟
در صورت همكاري نهادهاي ذيربط تا شش ماه بعد قابل انجام است. البته حتي ميتوان در حال حاضر به صورت ايرتاكسي شروع كرد كه مجموعه مسافران كم تعداد و در فاصله كوتاهتر با آن جابجا ميشوند.
سخن پاياني اينكه تفاوت جنس كار در حوزه دفاع مقدس و يك حوزه اقتصادي چيست؟
خيلي فرق ميكند. زماني احساس ميشد كه همه چيز رنگ و بوي خدايي داشت؛ بوي شهادت بود و خيلي راحت ميشد كار كرد. اما وقتي از آن مجال به مباحث اقتصادي وارد ميشويم، اگر بينش ما عمق داشته باشد فكر ميكنم ميتوان در همان مسير الهي گام برداشت. اگر اقدامات ما به نحوي در حوزه اقتصادي انجام شد كه نلغزيديم، خطا نكرديم و خلافي صورت نگرفت و در مقابله با مباحثي از جمله كلاهبرداري، اختلاس و انحرافات سرافراز شديم و اگر در كل لقب بسيجي را به كارهايمان داديم، مشكلات را پشت سر ميگذاريم. اگر افراد ببينند كه در مسير اقداماتآنها همه چيز شفاف و شيشهاي است و همگان از تمهيدات يكسان بهرهمند ميشوند و كسي قادر به دور زدن نباشد، كارها به محو مطلوبتر محقق ميشود.