شنبه ۲۷ ارديبهشت ۱۳۹۹ - ۲۲:۱۸
کد مطلب : 113781
«چالش قانون» پژوهشها و مطالعات انجام شده پیرامون فساد اداری و اقتصادی را معرفی (۳۷) میکند:

خاستگاه قانونی و فراقانونی فساد اداری و اقتصادی!؟

اشاره: اقتصاد هر جامعه، محل ظهور و بروز همه متغیرهای فعال و متاثر از جهان بینی، آرمان ها، ارزش ها، فرهنگ، سیاست و قوانین اداره شوون مختلف آن است. امور اقتصادی در واقع خروجی و دستاورد پنهان و آشکار اسناد فرادست و ایده آل های هر ملت است که از طریق سلسله مراتب اختیارات و قوانین به بدنه و کف جامعه و زندگی مردم می رسد. فساد اداری و اقتصادی بیش از آنکه معلول فرآیندهای معیوب اقتصادی باشد تحت تاثیر شرایط سیاسی و فرهنگی جامعه است. مهم ترین علت فساد اداری و اقتصادی، تسلط اندیشه و عمل ناکارآمد از طریق قانونگذاری سنتی و ناکارآمد بر اداره امور گوناگون جامعه است که زمینه سوء استفاده زیاده خواهان را فراهم می کند. در شناسنامه تحقیق موضوعاتی چون عنوان، نگارنده، سال انتشار، شاخه علمی، روش مطالعه و محل چاپ تحقیق قید شده است و سپس علل و عوامل، پیامدها، راهکارها و نتیجه گیری هرتحقیق بصورت خلاصه آمده است. «چالش قانون» پیشاپیش از ارائه نظرات سازنده عموم اندیشمندان و نخبگان سپاسگزار است. این نوشتار به معرفی پژوهش های انجام شده در حوزه فساد اداری و اقتصادی می پردازد که هم اکنون از نظر خوانندگان گرامی می گذرد:
خاستگاه قانونی و فراقانونی فساد اداری و اقتصادی!؟

شناسنامه تحقیق
ردیف: ۵۱
عنوان: بررسي اثر فساد بر نرخ پس انداز مطالعه بين كشوری برای دوره ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۹
نگارنده: تيمور رحماني و حسين عباسي نژاد و مهران محمدي
سال انتشار: ۱۳۹۰
شاخه: اقتصاد
روش: كاربردي
محل چاپ: تحقيقات اقتصادي راه انديشه
نتيجه گيري
اين تحقیق به دنبال بررسي تأثیر فساد بر نرخ پس انداز ملي و نرخ پس انداز داخلي است. شاخص مورد استفاده برای نشان دادن سطح فساد كشورها در اين تحقیق، شاخص كنترل فساد است كه توسط بانك جهاني تهیه و منتشر مي شود. در تخمین معادله نرخ پس انداز داخلي، نمونه ای متشکل از ۱۰۰ كشور و برای دوره ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۹ و در تخمین معادله نرخ پس انداز ملي نمونه ای متشکل از ۱۰۴ كشور برای همان دوره مورد بررسي قرار گرفته است. روش تخمین در اين مطالعه، روش داده های تلفیقي يا پانل ديتاست. در مدل استفاده شده در اين مطالعه، در خصوص معادله اول، متغیر وابسته نرخ پس انداز ناخالص داخلي و متغیرهای مستقل شامل: شاخص كنترل فساد، درآمد ناخالص ملي سرانه به قیمت ثابت، نرخ بهره واقعي، نسبت درآمدهای مالیاتي دولت به GDP، نسبت جمعیت شهرنشین، نرخ تورم و نرخ رشد جمعیت است، همچنین در خصوص معادله دوم، متغیر وابسته نرخ پس انداز ناخالص ملي و متغیرهای مستقل شامل: شاخص كنترل فساد، درآمد ناخالص ملي سرانه به قیمت ثابت، نرخ بهره واقعي، نسبت وابستگي پیر، نسبت وابستگي جوان، جريان اعتبار داخلي، نسبت پول و شبهپول به GDP، نسبت جمعیت شهرنشین و نرخ تورم است. نتايج به دست آمده از تخمین مدل ها حاكي از آن است كه با ثابت بودن ساير شرايط، سطح فساد بالا به كاهش نرخ پس انداز ملي و نیز نرخ پس انداز داخلي منجر مي شود. اين تأثیر منفي از كانال های مختلفي مثل فرار سرمايه، كاهش رشد اقتصادی، افزايش نابرابری در توزيع درآمد، كاهش سرمايه گذاری مستقیم داخلي و خارجي و... به پس انداز انتقال مي يابد. لذا يکي از راه های افزايش پس انداز تلاش برای كاهش فساد است. نتايج تجربي اين تحقیق نشان دهنده تأثیر منفي نسبت درآمدهای مالیاتي دولت به GDP، بر پس انداز است. اما نمي توان به سادگي توصیه به كاهش نرخ مالیات كرد، زيرا بیشتر كشورهای در حال توسعه نیاز به همه آن مالیاتي دارند كه مي توانند برای تأمین مالي مخارجشان به دست آورند. لذا توصیه مي شود كه هدايت صحیح هزينه ها در دستگاه های دولتي و نیز افزايش كارآيي در بخش دولتي مد نظر قرار گیرد تا در وضعیت پس انداز هم بهبود حاصل شود. يکي ديگر از نتايج اين مطالعه اين است كه نسبت پول و شبهپول به GDP كه نماينده تعمیق مالي است، تأثیر مثبتي بر پس انداز دارد. بنابراين دولت در جهت ايجاد يك چارچوب قانوني و تنظیم حقوق در سیستم بانکي نقش اساسي بازی مي كند و مي تواند سبب افزايش كارآيي و امنیت سیستم شود و از اين طريق زمینه افزايش پس انداز را فراهم كند.
شناسنامه تحقیق
ردیف: ۵۲
عنوان: بررسي رابطه فساد و كارآفريني با استفاده از الگوي داده هاي تابلويي
نگارنده: احمد غلامي و باقر ادبي فيروزجايي
سال انتشار: ۱۳۹۰
شاخه: اقتصاد
روش: كاربردي
محل چاپ: تحقيقات اقتصادي راه انديشه
نتيجه گيري
هر دولتي كه به دنبال رشد و توسعه باشد بايد به بررسي عواملي كه در توسعه كارآفريني يا ممانعت از آن مؤثرند توجه فراوان داشته باشد. يکي از اين عوامل فساد است. اين مقاله با استفاده از روش داده های تابلويي و همچنین روش گشتاوری تعمیم يافته برای ۴۵ كشور طي سال های ۲۰۰۹- ۲۰۰۱ وجود رابطه بین فساد و كارآفريني را مورد آزمون قرار مي دهد. در معادله مورد استفاده در اين پژوهش متغیر وابسته معیار كارآفريني و متغیرهای مستقل شامل: شاخص شفافیت اطلاعات (به عنوان معیار فساد)، میزان سرمايه گذاری مستقیم ورودی از خارج، تولید ناخالص داخلي سرانه، تجارت خارجي، رشد جمعیت، توان دوم شاخص فساد و حاصلضرب شاخص فساد و متغیر سرمايه گذاری مستقیم خارجي است. نتايج، اين فرضیه را كه فساد منجر به كاهش كارآفريني مي شود را حمايت مي كند و نشان مي دهد كه فساد دارای اثر منفي بر كارآفريني بوده در حالي كه ضريب توان دوم شاخص فساد بیانگر اين است كه رابطه بین كارآفريني و شاخص فساد به صورت يك منحني مقعر است. به عبارت ديگر در حالي كه كنترل فساد منجر به بهبود كارآفريني مي شود ولي كنترل های بیشتر بازدهي نزولي خواهند داشت. سرمايه گذاری مستقیم خارجیان در داخل دارای اثر مثبت و معنادار بر كارآفريني است، همچنین اثر سرريز دانش با وارد ساختن اثر متقابل سرمايه گذاری خارجي و فساد مورد بررسي قرار گرفت. نتايج بیانگر اين است كه علاوه بر اثر مستقیم كاهش فساد بر كارآفريني، تأثیر غیرمستقیمي از طريق جذب بیشتر سرمايه گذاری مستقیم خارجي وجود خواهد داشت. بنابراين اگر كارآفريني مهم باشد مي بايد برای بهبود آن و رسیدن به توسعه اقتصادی گام هايي در جهت كاهش فساد برداشته شود و نیز با توجه با تأثیر مثبت سرمايه گذاری های خارجي در ايجاد كارآفريني بايد گام هايي در جهت جذب سرمايه گذاری های خارجي برداشته شود.
شناسنامه تحقیق
ردیف: ۵۳
عنوان: پذيرش عمومي ماليات، فساد و دمکراسي: يک مطالعه بين كشوري
نگارنده: تيمور رحماني و سامان فلاحي و محمد قاسم رضايي و محبوبه سبزرو
سال انتشار: ۱۳۹۰
شاخه: اقتصاد
روش: كاربردي
محل چاپ: پژوهشنامه ماليات
نتيجه گيري
دخالت دولت در اقتصاد از طريق مهیا كردن كالاهای عمومي است. دولت برای مهیا كردن كالاهای عمومي، نیاز به اخذ مالیات دارد. در مطالعه حاضر، بر اساس نظريه متعارف تولید و تأمین مالي كالاهای عمومي به پذيرش عمومي مالیات و اثر دمکراسي و فساد بر پذيرش عمومي مالیات پرداخته شده است. پیشبرد نظری مقاله آن است كه كالاهای عمومي به طور آشکار قابل مشاهده نیستند و دمکراسي و فساد علائم اطلاعاتي برای شناسايي كالاهای عمومي هستند. در ضمن ادعا مي شود كه فساد عامل مهم تری است. در اين مطالعه با استفاده از روش داده های پانل برای ۱۱۷ كشور و برای دوره زماني ۲۰۱۰-۱۹۹۶ در كنار متغیرهای متعارف مؤثر بر درآمدهای مالیاتي، اثر شاخص دمکراسي و شاخص فساد بر درآمدهای مالیاتي بررسي شده است. نتايج تجربي نشان دهنده آن است كه دمکراسي بیشتر سبب افزايش درآمدهای مالیاتي مي شود و فساد بیشتر سبب كاهش درآمدهای مالیاتي مي شود كه با فرضیه مطالعه انطباق دارد. در ضمن، نتايج حکايت از اثر بیشتر فساد نسبت به دمکراسي دارد كه تأيید ادعای نظری مطالعه حاضر است. اثر ساير متغیرهای بررسي شده نیز كموبیش با مباني نظری انطباق دارد. نتايج مدل پانل پويا نیز همان يافته ها را با استحکام بیشتری تأيید مي كند. با توجه به نتايج تجربي به دست آمده مي توان ادعا كرد كه از میان دو عامل دمکراسي و فساد در پذيرش عمومي مالیات، متغیر فساد با اهمیت تر است. كشورهای در حال توسعه كه غالبا در پذيرش عمومي مالیات با مشکل روبرو هستند بهتر است اولويت را بر كاهش فساد قرار دهند تا گسترش دمکراسي. از آنجاكه وصول مالیات خود از مواردی است كه سبب فساد مي شود، يکي از عرصه های مهم كاهش فساد نیز مربوط به سازمان مالیاتي است.
شناسنامه تحقیق
ردیف: ۵۴
عنوان: فساد اداري و تأثير آن بر توسعه: علل، پيامدها و راهکارهاي برون رفت
نگارنده: عبدالرحمن افضلي
سال انتشار: ۱۳۹۰
شاخه: حقوق
روش: توصيفي
محل چاپ: مجله حقوقي
علل و عوامل
عوامل مؤثر بر فساد اداری، عوامل درونسازماني: مسائل رفتاری كاركنان تحت سرپرستي و نیز ناتواني مديران در تأمین نیازهای پرسنلي و رفع موانع رفتاری آنان/ امور ساختاری و سازماني، مثل عدم تناسب امکانات پرسنلي، مالي و اعتباری با اهداف و فعالیت های سازمان، عوامل برونسازماني: نیازها، انتظارات متقن و غیرمتقن اشخاص حقیقي و حقوقي مختلف دارای نفوذ در مردم/ مشکلات وضعي و اجرايي قوانین و مقررات مورد عمل/ عدم تناسب قوانین و مقررات با نیازها و اقتضائات جامعه، تغییرات و تحولات قوانین و بعضا تعارض آنها با يکديگر، همچنین وجود ابهام يا اجمال در نصوص برخي قوانین و مقررات و قابلیت تعابیر و تفاسیر متعدد از آنها و عدم انطباق دستورالعملها و آيین نامه های مدون با مفاد قوانین مربوط/ مسائل و مشکلات مربوط به جذب، آموزش و نگهداری افراد متخصص و كارآمد/ عملکرد مديران قبلي و تأثیرگذاری آن بر عملکرد جاری دستگاه اجرايي.
پيامدها
پیامدهای فساد اداری: فساد اداری از طريق خدشه وارد كردن بر سیاست های دولت در مقابله با منافع و اهداف اكثريت، باعث اتلاف منابع ملي مي شود، آن هم درست در زماني كه اين منابع بايد به شیوه های تداوم پذير بهره برداری شوند/ فساد اداری مانع از رشد رقابت سالم و موجب خنثي شدن تلاش ها در جهت كاهش فقر و تبعیض اجتماعي مي شود/ فساد اداری با تضعیف انگیزه ها، موجب زيان های اجتماعي و با تضعیف نهادهای موجود، باعث زيان های سیاسي و با توزيع ناعادلانه منابع، موجب زيان های اقتصادی مي شود/ فساد اداری از میزان اثربخشي و مشروعیت دولت ها مي كاهد، امنیت و ثبات جوامع را به خطر مي اندازد و ارزش های دمکراسي و اخلاقیات را مخدوش ساخته، از اين طريق مانع توسعه سیاسي، اجتماعي و اقتصادی مي شود/ فساد اداری به افزايش هزينه معاملات و كاهش امکان پیش بیني های اقتصادی منجر مي شود و مانع از توسعه پايدار است/ فساد اداری منجر به هدر رفتن سرمايه گذاری های انجام شده روی منابع انساني، كمرنگ شدن فضايل اخلاقي و ايجاد ارزش های منفي در سازمان مي شود/ فساد اداری موجب تضعیف اعتقاد مردم به توانايي و اراده سیاسي دولت برای جلوگیری از زياده طلبي ها و نیز باعث قطع امید مردم به آينده ای بهتر مي شود.
راهکارها
راهکارهای مبارزه، پیشگیری و برخورد با فساد اداری: اصلاح نظام اداری و ساختار آن/ نظارت بر ثروت، مصرف و سطح زندگي كارمندان دولت/ جلوگیری از فساد استخدامي و رانت جويي/ ايجاد و تقويت نهادهای مستقل و دائمي برای مبارزه با فساد اداری و ارتقای پويايي و هماهنگي دستگاه های نظارتي برای حذف فساد اداری/ آموزش مديران دولتي در زمینه آشنايي با فساد اداری و شیوه های مقابله با آن/ آزادی و مصونیت مطبوعات در ارائه گزارش و افشاگری فساد اداری/ تشويق كارمندان و شهروندان به ارسال اطلاعات و افشاگری/ پاسخگويي سیاست مداران و كاركنان و حسابرسي از آنها/ كوچك كردن دولت و خصوصي سازی/ كاهش فساد اداری به وسیله حذف مقررات زائد و بوروكراسي اداری/ جرم انگاری، شناسايي و كدبندی عناوين مجرمانه فساد اداری در قوانین موضوعه و اعمال تنبیه و جريمه های سنگین و پرداخت هزينه بالای عمل/ روزآمد كردن قوانین با توجه به شرايط اقتصادی و اجتماعي و ايجاد تحول در آنها/ اجرای اتوماسیون اداری/ بهره برداری از سیستم های اطلاعاتي/ شفاف سازی و اطلاع رساني امور/ نظام مند كردن سیستم های مالي و حسابرسي/ توسعه نهادهای مدني و سازمان های مردم نهاد/ برخورد قاطع و بدون تبعیض با مرتکبان مصاديق فساد مالي/ فرهنگ سازی و تقويت باورهای مردمي در جريان مبارزه با فساد/ اجرای مطالعات و پژوهش های راهبردی و اجرای دوره های آموزشي و دانش افزايي/ ايجاد انگیزه و ارتقای سیستم های مالي و حسابرسي/ ايجاد انگیزه و ارتقای سیستم های رفاهي و حقوقي كاركنان/ اجرای سیستم های مديريت كیفیت/ حذف كلیه انحصارات، امتیازات، مجوزها يا رانت های دولتي/ دسترسي عمومي به اطلاعات دولتي/ مهم تر از همه، رعايت احترام و حفظ استقلال قوه قضائیه و تضمین استقلال و امنیت قضات در برخورد با عاملان فساد، در عمل و نه در شعار.
نتيجه گيري
سرمايه اجتماعي و توسعه، رابطه ای دوسويه دارند. به عبارتي سرمايه اجتماعي هم بر جريان توسعه تأثیرگذار است و هم از آن تأثیر مي پذيرد. اعتدال در شرايط اجتماعي كه از توزيع عادلانه امکانات و منابع و نبود تبعیض و فساد حاصل مي شود، مي تواند موجب افزايش اعتماد اجتماعي، تقويت هنجارهای اجتماعي، احترام به قانون و قانونمداری و كاهش انگیزه ارتکاب اعمال مجرمانه و فسادآمیز در شهروندان شود. زماني كه حس اعتماد اجتماعي به صورت فراگیر در جامعه توسعه و گسترش پیدا كند، مي تواند زمینه ساز بسیاری از برنامه های مبتني بر توسعه پايدار باشد. از آنجا كه فساد اداری موجب كاهش سرمايه گذاری و بهره وری آن، تقلیل سطح خدمات اجتماعي به ويژه برای افراد فقیر و كمدرآمد، افزايش هزينه زندگي و قیمت ها، كاهش رشد اقتصادی و در نهايت افزايش بیشتر فساد مي شود، پرواضح است كه چنانچه با اين پديده شوم مقابله نشود، امیدی به رشد و توسعه كشور و پیشرفت و رفاه شهروندان نخواهد بود. بررسي های صورت گرفته، وجود ارتباط مستقیم بین فساد و ناكارآمدی در كشورهای توسعه نیافته و نیز رابطه مستقیم بین اندازه و بزرگي دولت و فساد را نشان مي دهد.
شناسنامه تحقیق
ردیف: ۵۵
عنوان: مفهوم شناسي جرم اقتصادي يا فساد اقتصادي
نگارنده: مجيد اعظمي مقدم
سال انتشار: ۱۳۹۰
شاخه: علوم اجتماعي
روش: توصيفي
محل چاپ: كارآگاه
علل و عوامل
عوامل مؤثر بر بروز فساد مالي: قوانین و اختیارات دولتي/ وضع مالیات و عوارض گمرک/ تصمیم گیری در مورد هزينه ها/ تأمین مالي احزاب/ كیفیت كار نظام ديوان سالاری/ سطح دستمزد در بخش دولتي/ سیستم مجازات و تنبیه/ نظارت های سازماني/ شفافیت در مقررات، قوانین و روش ها/ رفتار رهبران و مقامات جامعه. زمینه های بروز مفاسد اقتصادی از ديدگاه آيات و روايات: حاكمیت تفکر غیرديني/ وجود برخي مديران نالايق اقتصادی/ حاكمیت روحیه زياده خواهي بین آحاد جامعه و مسئولان/ رواج روحیه عافیت طلبي/ وجود اختلاف و نابرابری طبقاتي شديد در جامعه.
نتيجه گيري
متأسفانه در قوانین موجود تعريفي از فساد اقتصادی به عمل نیامده و همین امر نیز باعث برداشت های مختلف و گاه متناقضي از اين مفهوم شده است. برداشتهای متفاوت از ماهیت مفاسد اقتصادی، چگونگي روند مبارزه با آن را كند و گاه به طور كلي تغییر مي دهد. ابهام مفهومي و ساير ضعفهای قانوني با اصول مترقي، چون اصل قانوني بودن جرم و مجازات و قاعده اصولي قبح بلابیان نیز منافات صريح دارد و قانونگذار بايد در جهت وضوح مفهومي اين عنوان و جلوگیری از برداشت های متفاوت و در نتیجه اقدامات ناهمگون اقدام كند. تفاوت برداشت ها و نبود معیار قانوني مناسب باعث بروز مشکلات و بعضا مفسده های مختلفي مي شود كه نه تنها باعث عدم دستیابي به نتايج مورد انتظار در مبارزه مي گردد بلکه موجبات انحراف مبارزه و تحريف در اصل موضوع را نیز باعث خواهد شد. قوه قضائیه ضروری است كه اقدامات ذيل را با كمك دولت و مجلس به انجام رساند: تعريف قانوني جرم اقتصادی و مصاديق آن، تصويب قانون جامع مبارزه با جرائم اقتصادی، فراهم كردن زمینه های قانوني تشکیل پلیس در عرصه مبارزه، نهادينه و قانونمند كردن تعامل و همکاری دستگاه ها و نهادهای مؤثر در اقتصاد با پلیس، تصويب قوانین مرتبط با الحاق ايران به كنوانسیون های بین المللي مبارزه با فساد و جرائم سازمان يافته.
شناسنامه تحقیق
ردیف: ۵۶
عنوان: فساد اداری، مفهوم، علل و آثارآن
نگارنده: جواد صالحي
سال انتشار: ۱۳۸۸
شاخه: حقوق
روش: توصيفي
محل چاپ: كانون
علل و عوامل
برخي عوامل مؤثر بر فساد اداری: ابهام مقررات، قوانین و روش ها/ كیفیت كار نظام ديوان سالاری/ سطح دستمزدها در بخش دولتي/ سیستم تنبیه و مجازات و نظارت های سازماني.
پيامدها
مشروعیت و ثبات ظاهری/ سودمندی اقتصادی موقت/ نابساماني های اقتصادی/ عمیق تر شدن شکاف میان فقرا و اغنیا/ رشد مشاغل و خدمات ناموزون.
نتيجه گيري
اين پژوهش عمدتا سعي در شناسايي علل و بیان پیامدهای فساد اداری داشته است.

شناسنامه تحقیق
ردیف: ۱۳۱
عنوان: مبارزه با فساد اداري در ايران: اقدامات انجام شده و چند راهکار پيشنهادي
نگارنده: عليرضا داداشي
سال انتشار: ۱۳۹۰
شاخه: اقتصاد
روش: توصيفي
محل چاپ: راهبرد توسعه
نتيجه گيري
آمار و ارقام نشان مي دهند هنوز چندان كه شايد و بايد در راه مقابله با فساد در نظام جمهوری اسلامي موفق نبودهايم، اين موضوع علل متعددی دارد كه نواقص مربوط به مراحل تدوين مقررات، تفکیك دقیق وظايف دستگاه های نظارتي مختلف و ضمانت اجرايي قوانین مربوطه، ايرادهای مربوط به بخش دستگاه های نظارتي است و مسائل فرهنگي و سازماني هم دلايل ديگر اين ضعف در مبارزه بوده است. مسائل فرهنگي نظیر فقدان پاي بندی به اصول اخلاقي، وجدان كاری، حس مسئولیت پذيری و مسائل سازماني از قبیل كوتاهي در عدالت محوری در استخدام، منصفانه نبودن پرداخت ها و ارتقای سازماني و عدم استقرار سازوكار مناسب برای كنترل و خودكنترلي و بي توجهي به اهمیت پاسخ دهي مسئولان سازمان ها. در مقابله با فساد لازم است در وهله اول قوانین و مقررات مالي، اداری و غیره با ديد پیشگیرانه و سپس با نگاه مبارزه مورد اصلاح و بازبیني قرار گرفته و فرآيندهای انجام امور به شکل جامع، شفاف و ساده تدوين، ابلاغ و پیگیری شود. سپس برای ارتقای سلامت نظام اداری از طرق زير مي توان عمل كرد: ارتقای فرهنگ سازماني و تقويت ارزش های ديني و اخلاقي/ فرهنگ سازی در جهت افزايش مسئولیت پذيری و پاسخگويي/ تقويت و بهبود فرهنگ عمومي و نظارت همگاني مردم/ ارزشي نمودن احترام و اهمیت به ارباب رجوع به عنوان يك وظیفه اخلاقي، ارزشي، مذهبي و سازماني/ استقرار شايسته سالاری/ شفاف سازی در ساختار، عملیات و گزارش دهي/ التزام و اعتقاد به تناسب و اثربخشي نظام پاداش و تنبیه/ عدالت محوری/ گسترش فعالیت بخش خصوصي با هدف جلوگیری از اتلاف منابع/ خروج از ساختار سنتي خدمات رساني و استفاده از ابزار الکترونیکي خدمت رساني نظیر دولت الکترونیك، با هدف كاهش هر چه بیشتر تماس كارمند و ارباب رجوع/ مهم ترين گام، تدوين الگوی سلامت اداری با مشاركت حقوقدان ها و اساتید فن در رشته های مرتبط كه دربردارنده استانداردها و معیارهای علمي سنجش سلامت باشد. اين فعالیت ها و اقدامات زماني مي تواند موفقیت آمیز باشد كه تمام اركان و نهادها و سازمان ها از دستگاه های قانونگذار گرفته تا سازمان های اجرايي و نظارتي و تك تك افراد جامعه با اراده و عزمي جزم به دنبال انجام سالم و به دور از فساد عملیات مربوط به خود باشند. بدين ترتیب عامل انساني مؤثرترين و مهم ترين نقش را در مبارزه با فساد و كمك به ايجاد، حفظ و ارتقای سلامت اداری دارد. نهايتا مهم ترين نقش و جايگاه متعلق به اين سه عامل است: فرهنگ، عدالت و قانون.
شناسنامه تحقیق
ردیف: ۱۳۹
عنوان: فساد اداري و راهبردهاي مبارزه با آن
نگارنده: سيدحامد هاشمي و سعيده پورامين زاد
سال انتشار: ۱۳۹۰
شاخه: مديريت
روش: توصيفي
محل چاپ: بررسي هاي بازرگاني
راهکارها
راهکارهای مبارزه با فساد اداری در ايران، راهکارهای كلان: پیشگیری از طريق اصلاح و بهسازی نظام اداری و آموزش/ مقابله و برخورد جدی با مصاديق فساد/ مديريت مؤثر برنامه مقابله با فساد/ تصويب قوانین كارآمد و راهگشا در مقابله با فساد،
راهکارهای اداری و مديريتي: تمركززدايي از اداره امور، كاهش تصدیهای دولتي/ ايجاد اصلاحات در ساختار نظام ها، روش ها و رويه های انجام كار و ارائه خدمات به مردم/ ايجاد اصلاحات در نظام نظارت و بازرسي و بهینه سازی فرآيند نظارت و كنترل/ استقرار نظام احقاق حقوق و تأمین خسارت ارباب رجوع/ توسعه مديريت و توسعه كیفي نیروی انساني/ تقويت فرهنگ مشاركت جويي و مشاركت پذيری در دستگاه های اجرايي/ افزايش پاسخگويي دستگاه ها در مقابل مردم، نهادهای مدني و نهادهای نظارتي قانوني/ ايجاد اصلاحات نهادی در مديريت مقابله با فساد و سالم سازی نظام اداری،
راهکارهای فرهنگي- اجتماعي: افزايش آگاهي و آموزش مستمر مردم در خصوص برنامه ها و دستاوردهای مقابله با فساد/ احیا و آموزش ارزش های اخلاقي و انضباط اجتماعي/ تقويت فرهنگ مسئولیت خواهي و نقدپذيری دولت/ بهبود نظام تأمین اجتماعي،
راهکارهای سیاسي- مدني: تقويت نهادهای مدني در نظارت بر نهاد قدرت و دستگاه های اجرايي/ توسعه مشاركت مردمي در مقابله با فساد و نظارت بر دستگاه های اجرايي/ تقويت نقش و جايگاه مطبوعات آزاد و مستقل در مقابله با فساد/ سیاست زدايي از نظام اداری و انتخاب مديران بر اساس شايستگي/ اصلاح قوانین و مقررات كیفری و جزايي برای برخورد مؤثر با عوامل فساد، راهکارهای اقتصادی: كاهش مداخلات دولت در امور اقتصادی/ رقابتي كردن فعالیت های اقتصادی و معاملاتي دولتي و حذف امتیازات و رانت های مختلف/ كاهش و حذف انحصارات دولتي در امور اقتصادی و مقابله با شکل گیری هر نوع انحصارات دولتي در امور اقتصادی و مقابله با شکل گیری هر نوع انحصار/ بهبود وضعیت معیشتي كاركنان دولت/ اصلاح ساختار شركت های دولتي و تسريع در تعیین تکلیف و واگذاری شركت هايي كه تداوم فعالیت های آنها به صورت دولتي ضرورت ندارد/ شفاف سازی قوانین و مقررات حاكم بر فعالیت های اقتصادی (بخش دولتي و خصوصي)/ تقويت نظارت دولتي بر فعالیت های اقتصادی كشور (كاهش تصدی در زمینه های اقتصادی و افزايش جاذبه های حاكمیت و نظارت دولت). برای مقابله با فساد بايد تمهیداتي انديشید كه: فضايل و سجايای اخلاقي جامعه رشد و گسترش پیدا كند و ايمان به خدا و معاد گسترش يابد/ عوامل و شرايطي كه موجب ارتکاب فساد مي شوند يا زمینه هايي كه ارتکاب فساد را تسهیل مي كنند، كاهش يابد/ انگیزه افراد برای ارتکاب فساد كاهش يابد/ هزينه كساني كه (با وجود كاهش عوامل محرک و موجب برای ارتکاب فساد) به دلیل زياده طلبي و سودجويي افراطي قصد ارتکاب به آن را دارند، افزايش يابد تا در تحلیل هزينه و فايده انجام عمل مذكور، ارتکاب به جرم را مقرون به صرفه ندانند/ زمینه را برای نظارت مردم فراهم كند و در اقدامات پیشگیرانه يا سركوب گرانه ای كه دولت متولي آن است، از مشاركت مردم در حداكثر ممکن بهره برداری شود.
نتيجه گيري
به عنوان مؤثرترين گام در زمینه رفع فساد اداری در بخش بازرگاني مي توان به سیستم تداركات الکترونیکي اشاره كرد. سیستم KONEPS در سال ۲۰۰۳ جايزه رتبه نخست خدمات عمومي را از سوی سازمان ملل متحد كسب كرد. يکي از توانمندی های اين سیستم كاهش فساد در فرآيند تداركات است. اين امکان از طريق حذف ارتباط چهره به چهره میان تأمین كنندگان و مأموران خريد و ساير كاركنان بخش بازرگاني فراهم مي شود. 

نویسنده: دکتر محمدرضا ناری ابیانه

https://siasatrooz.ir/vdcivpazzt1azy2.cbct.html
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی