در حالی آتش‌افروزی در منطقه و بر هم زدن روابط کشورهای غرب آسیا با رویای غرب عجین شده است و گروه تروریستی تکفیری - وهابی نیز محصول همین رویاپردازیشان بود که به تازگی وزیر خارجه کشورمان در یادداشتی برای نشریه انگلیسی فایننشال تایمز، از ایده جدید جمهوری اسلامی برای ایجاد صلح و ثبات در منطقه سخن گفته است.
ظریف پیشنهاد کرد یک مجمع گفت‌وگوی منطقه‌ای در خلیج‌فارس شکل گیرد. دعوت دیرپای ما برای گفت‌وگو همچنان بر جای خود است و ما منتظر روزی هستیم که همسایگانمان این دعوت را بپذیرند و متحدین آنها در اروپا و غرب آن را تشویق کنند.
این روزها بسیاری از مدل‌های ایجاد ائتلاف منسوخ شده است. اگر به روابط در هم تنیده دنیای امروز نگاهی بیندازیم، می‌بینیم ایده ایجاد امنیت برای یک گروه خاص، بخصوص در منطقه‌ای مانند مناطق حاشیه خلیج‌فارس، ایده‌ای مرده است و این مرگ، یک علت اساسی دارد: فرض این ایده بر مشترک بودن منافع است. شبکه‌سازی امنیتی ایده ابداعی ایران است برای حل مسائل موجود؛ از مشکلات مبتنی بر واگرایی منافع تا مشکلات ناشی از نامتوازن بودن قدرت و اندازه کشورها. متغیرهای این ایده، ساده و در عین حال موثرند. در این ایده، مبنا بیشتر بر پذیرفتن اختلافات است تا چشم پوشیدن بر تعارض منافع. این ایده بر جمع‌گرایی استوار است و به همان مقدار که در برابر ایجاد رویه‌ای اولیگارشی در میان کشورهای بزرگ، مانند دیواره‌ای از آتش می‌ایستد، به کشورهای کوچک هم امکان ایفای نقش می‌دهد. قواعد این نظم جدید، ساده و صریح است. این قواعد عبارتند از: داشتن استانداردهایی مشترک همانند برابری دولت‌های مستقل که قوی‌ترین عرصه ظهور چنین استانداردهایی، اهداف و قواعد منشور ملل متحد است؛ پرهیز از تهدید یا توسل به زور؛ حل مسالمت‌آمیز مناقشات، احترام به تمامیت ارضی کشورها؛ عدم مداخله در امور داخلی کشورها؛ و احترام به حق تعیین سرنوشت کشورها.
به باور رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان شبکه‌سازی امنیتی یک مساله آرمان‌شهری نیست. این تنها راه واقع‌گرایانه بر خلاف چرخه نادرست تکیه بر قوای فرامنطقه‌ای، ائتلاف‌های استثناگرایانه و توهم خرید امنیت با دلارهای نفتی یا تملق‌گویی است. می‌توان انتظار داشت که کشورهای دیگر - به خصوص همسایگان اروپایی ما - این رویکرد را به نفع خود دیده و متحدینشان را به قبول آن فراخوانند
می‌توان گفت شکست داعش فقط نویدبخش بازگشت ثبات به بخش‌های بزرگی از منطقه نبود. این شکست در آتش مناقشات و تنش‌های جدید هم دمید؛ در میان این مناقشات، برخی تمرکز خود را بر دمیدن روحی تازه در هیجانات عصبی متمرکز کرده‌اند تا با استفاده از آن، رویه چندین ساله خود برای جلوگیری از نمایش واقعیات سیاست خارجی ایران را پی بگیرند.
اتحادهای قبیله‌ای جواب نمی‌دهد
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه مجلس اعتقاد دارد تعادل قدرت در بین بازیگران منطقه خاورمیانه تغییرکرده است لذا ائتلاف ها باید براساس منافع منطقه ای شکل بگیرد نه اینکه کشورهایی از بیرون بیایند و برای همکاری کشورها سیاست گذاری کنند.
سیدحسین نقوی‌حسینی در گفت‌وگو با خانه ملت ملت با اشاره به پیشنهاد وزیر امورخارجه کشورمان مبنی بر ایجاد یک مجمع گفت‌وگوی منطقه‌ای در خلیج‌فارس، گفت: در دوره زمانی منطقه خاورمیانه و حوزه خلیج‌فارس براساس حب‌و بغض‌ها و دخالت قدرت‌های سلطه گر با مرزبندی هایی که در جهت تامین منافع آنها بود مواجه شد.
نماینده مردم ورامین و پیشوا اظهارکرد: بر این اساس اتحادها و ائتلاف‌هایی شکل گرفت اما امروزه شرایط تغییر کرده و تعادل قدرت در بین بازیگران منطقه دچار سامان جدیدی شده است.
وی با اشاره به اینکه اتحادها و ائتلاف‌های قبیله ای و موروثی جواب نمی‌دهد و ائتلاف‌ها باید براساس اصول ارزشی، منطبق بر مولفه‌های جامعه جهانی و ظرفیت و اثرگذاری کشورها شکل بگیرد، ادامه داد: بنابراین نیازمند شکل گیری ائتلاف‌های جدید در منطقه هستیم.
این نماینده مردم در مجلس با بیان اینکه امروزه شورای همکاری خلیج‌فارس کارآمدی خود را از دست داده است، تصریح کرد: ۳ عضو موثر این شورا مشی کنونی آن را قبول ندارند لذا کارکرد شورای مذکور دیگر مشهود نیست و باید نظم نوینی شکل بگیرد؛ در این بین وقتی چند کشور مدعی اما بدون اساس و بنیه کشوری مانند جمهوری اسلامی ایران را از این شورا حذف می‌کنند مشخص است که به بن‌بست می‌رسند.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه مجلس خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد ائتلاف‌ها باید براساس منافع منطقه‌ای شکل بگیرد نه اینکه کشورهایی از بیرون بیایند و برای همکاری کشورها سیاست‌گذاری کنند و حتی اقدام به سیاست‌گذاری تسلیحاتی و غیره برای آنها کنند.
جلوگیری از قیمومیت غربی‌ها بر کشورهای خاورمیانه
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اعتقاد دارد ایده شبکه‌سازی امنیتی جمهوری اسلامی ایران از قیمومیت کشورهای غربی بر کشورهای صاحب ثروت در خاورمیانه جلوگیری می‌کند.
سیدقاسم جاسمی درخصوص ایده شبکه‌سازی امنیتی که توسط وزیر امورخارجه کشورمان مطرح شده است، گفت: همه کارشناسان حوزه سیاست عنوان می‌کنند که هماهنگی و همسویی بین کشورهای همسایه در منطقه خاورمیانه خصوصا خلیج‌فارس می‌تواند عامل مهمی برای جلوگیری از درگیری و نفوذ غربی‌ها باشد.
نماینده مردم کرمانشاه در مجلس شورای اسلامی اظهارکرد: با توجه به اینکه بیش از ۷۰ درصد انرژی جهان در منطقه خاورمیانه خصوصا خلیج‌فارس قرار گرفته است از این‌رو امروزه شاهد به وجود آمدن استعمار جدید توسط آمریکایی‌ها هستیم در حالی که اگر کشورهای حوزه خلیج‌فارس با یکدیگر متحد شوند این عامل خارجی از منطقه حذف خواهد شد.
وی ادامه داد: امروزه کشورهای غربی بدنبال قیمومیت کشورهای صاحب ثروت در خاورمیانه هستند در حالی که اگر کشورهای مذکور با احترام گذاشتن به قوانین کشورها منطقه، عدم دخالت در امور همدیگر و البته شناسایی نقاط اشتراک می‌توانند از این نفوذ جلوگیری کنند.
این نماینده مجلس تصریح کرد: نباید از یاد برد که ایران اسلامی همواره یکی از اهداف و پیام‌های برگزاری رزمایش‌های نظامی در آب‌های خلیج‌فارس و سایر نقاط کشورمان را ایجاد ثبات و پیامی برای صلح و دوستی مطرح کرده است از این رو کشورهای همسایه می‌توانند با کنار هم قرار گرفتن قدرت واحدی را رقم بزنند که در مقابل دشمنان توانایی ایستادگی داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: امروزه اتئلاف‌هایی که بین کشورهای خاورمیانه و غربی‌ها صورت می‌گیرد همواره سبب افزایش تنش شده است؛ به عبارتی هدف غربی‌ها مانند ایالات متحده برای ورود به این ائتلاف صرفا برای تامین منافع مالی است، از این رو شاهد فروش انبوه تسلیحات به برخی کشورهای هستیم که همین موضوع نیز سبب ایجاد ناآرامی در منطقه شده است.
کشورهای مسلمان در مقابل ایده‌های سلطه‌طلبانه آمریکا متحدانه رفتار کنند
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس معتقد است کشورهای مسلمان باید در مقابل ایده‌های سلطه‌طلبانه آمریکا متحدانه رفتار کنند زیرا اقدام علیه منافع مسلمانان هدف آمریکا و رژیم صهیونیستی است.
کمال دهقانی، درخصوص لزوم انجام گفت‌وگو بین کشورهای منطقه، اظهار داشت: مقام معظم رهبری در ۱۴ خردادماه سال‌جاری در مراسم بزرگداشت رحلت حضرت امام خمینی(ره) بیاناتی داشتند مبنی بر اینکه اختلافات موجود در جهان اسلام توسط بیگانگان برنامه ریزی شده تا در این بین آنها به منافع مدنظرشان دست یابند.
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه متاسفانه برخی کشورهای مسلمان در این دام گرفتار شده و جنگ هایی را آغاز کرده‌اند و بعضی از کشورها در حمایت از گروه‌های تروریستی گام بر می‌‍‌‌دارند، بیان کرد: این اقدامات سبب ایجاد اختلاف بین کشورهای مسلمان می‌شود و حکومت‌های مرتکب این امر تیشه به ریشه خود می‌زنند.
وی افزود: مسلح کردن گروه‌های تروریستی در پاکستان، افغانستان، عراق و سوریه سبب آوارگی مسلمانان شد و بسیاری از مردم جان خود را از دست دادند که همه این اتفاقات به ضرر کشورهای اسلامی است و این زخم ها به راحتی التیام نمی‌یابد. دهقانی فیروزآبادی با بیان اینکه جنگی که عربستان علیه یمن به راه انداخته سبب شده تا ۲۰ میلیون نفر از مردم یمن را در معرض بزرگترین فاجعه انسانی قرار می‌دهد و هر روز نیز مردم را بمباران می‌کند، ادامه داد: اختلافات سیاسی عربستان با کشورهای حوزه خلیج‌فارس نمونه‌های مشابه فراوانی در منطقه دارد.
نماینده مردم تفت و میبد در مجلس شورای اسلامی در ادامه با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری بر حل مشکلات منطقه‌ای از طریق گفت‌وگو تاکید دارند، گفت: جنگ راهی برای حل و فصل مناقشات نیست و جمهوری اسلامی ایران بر همین مبنا سیاست خارجی خود را در قبال سوریه تدوین کرد.
عضو هیات رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ایران همچنان حل بحران میان کشورهای منطقه را گفت‌وگو می‌داند، اظهار داشت: موضع ایران در قبال مواردی مانند همه‌رسی استقلال کردستان انجام گفت‌وگو بود.
دهقانی فیروزآبادی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران حق حاکمیت، عدم دخالت در امور داخلی کشورها و حفظ تمامیت ارضی سایر کشورها را پذیرفته است، بیان کرد: این موارد جزء اصول اولیه حقوق بین‌الملل و منافع همه کشورها در به رسمیت شناختن این اصول و اجرا کردن آنها است.
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با اشاره به لزوم اتحاد کشورهای اسلامی در شرایط فعلی، گفت: ترامپ نه تنها کشورهای اسلامی بلکه همه جهان را به چالش کشیده خروج از پیمان پاریس و به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی صهیونیستی تر از صهیونیست‌ها برخورد کرده و چالش‌های جدیدی را ایجاد کرده است.
نماینده مردم تفت و میبد در مجلس با بیان اینکه مواضع ترامپ درخصوص برجام نیز مورد اعتراض اعضای شورای امنیت سازمان ملل، جامعه جهانی و ساختار حاکمیتی در آمریکا قرار گرفته است، بیان کرد: ایده‌های سلطه‌طلبانه و علیه منافع مسلمانان ایجاب می‌کند هر چه زودتر کشورهای غرب آسیا اختلافات خود را کنار بگذارند.
وی با بیان اینکه کشورهای اسلامی با از نظر سیاسی متحدانه در مقابل آمریکا و رژیم صهیونیستی بایستند، گفت: با همه سرمایه عظیمی که وجود دارد باید همکاری‌های اقتصادی در دستور کار قرار دهند تا کشورهای اسلامی در رفاه و امنیت قرار گیرند.
