معرفی مصوبه
شناسنامه مصوبه
نام مصوبه: جايگاه، اهداف و وظايف شورايعالي انقلاب فرهنگي
شماره جلسه تصویب: ۴۰۹
تاریخ تصویب: ۲۰/۰۸/۱۳۷۶
شماره ابلاغ: ۳۶۰۳/دش
تاریخ ابلاغ: ۲۰/۰۹/۱۳۸۶
شرح:
جايگاه:
شورايعالى انقلاب فرهنگى به عنوان مرجع عالى سياستگذارى، تعيين خط مشى، تصميمگيرى و هماهنگى و هدايت امور فرهنگى، آموزشى و پژوهشى كشور در چارچوب سياستهاى كلى نظام محسوب مىشود و تصميمات و مصوبات آن لازمالاجرا و در حكم قانون است.
شورايعالى با مأموريت تصحيح و ارتقا فرهنگ و سازماندهى امور فرهنگى براى حفظ استقلال و تحكيم و تعميق تدين و فرهنگ دينباورى و در جهت تحقق تمدن نوين اسلامى فعاليت مىنمايد.
اهداف:
۱- گسترش و نفوذ فرهنگ اسلامى در شؤون جامعه و تقويت انقلاب فرهنگى و اعتلاى فرهنگ عمومى.
۲- تزكيه محيطهاى علمى و فرهنگى از افكار مادى و نفى مظاهر و آثار غربزدگى از فضاى فرهنگى جامعه.
۳- تحول دانشگاهها و مدارس و مراكز فرهنگى و هنرى براساس فرهنگ صحيح اسلامى و گسترش و تقويت هرچه بيشتر آنها براى تربيت متخصصان متعهد و اسلامشناسان متخصص و مغزهاى متفكر و وطنخواه و نيروهاى فعال و ماهر و استادان و مربيان و معلمان معتقد به اسلام و استقلال كشور.
۴- تعميم سواد و تقويت و بسط روح تفكر و علمآموزى و تحقيق و استفاده از دستاوردها و تجارب مفيد دانش بشرى براى نيل به استقلال علمى و فرهنگى.
۵- حفظ و احيا و معرفى آثار و مآثر اسلامى و ملى.
۶- نشر افكار و آثار فرهنگى انقلاب اسلامى و ايجاد و تحكيم روابط فرهنگى با كشورهاى ديگر به ويژه با ملل اسلامى.
وظايف:
۱- تدوين اصول سياست فرهنگى نظام جمهورى اسلامى ايران و تعيين اهداف و خط مشىهاى آموزشى، پژوهشى، فرهنگى و اجتماعى كشور.
۲- تجزيه و تحليل شرايط و جريانات فرهنگى جهان و تبيين تأثير كانونها و ابزارهاى مهم در اين زمينه و اتخاذتدابير مناسب.
۳- بررسى و تحليل شرايط و جريانات فرهنگى، ارزشى و اجتماعى جامعه به منظور تعيين نقاط قوت و ضعف و ارائه راهحلهاى مناسب.
۴- بررسى الگوهاى توسعه و تحليل آثار و پيامدهاى فرهنگى سياستها و برنامههاى توسعه سياسى، اقتصادى و اجتماعى كشور و ارائه پيشنهادهاى اصلاحى به مراجع ذيربط.
۵- تبيين و تعيين شاخصهاى كمى و كيفى براى ارزيابى وضع فرهنگى كشور.
۶- بررسى و ارزيابى وضع فرهنگ، آموزش و تحقيقات كشور.
۷- تدوين و تصويب سياستهاى اساسى تبليغات كشور.
۸- تهيه و تدوين مبانى و شاخصهاى دانشگاه متناسب با نظام اسلامى و طراحى راه كارهاى تحقق آن.
۹- تعيين سياستهاى نظام آموزشى و پرورشى و آموزشعالى كشور.
۱۰- تهيه و تصويب طرحهاى مناسب در جهت تقويت و ارتقاى تبليغات دينى و حمايت از فعاليتهاى مردمى به ويژه احيا و عمران مساجد.
۱۱- تهيه و تصويب طرحهاى راهبردى و كاربردى براى ايجاد مناسبات سالم و سازنده اجتماعى و اصلاح ناهنجاريها.
۱۲- تهيه و تصويب سياستها و طرحهاى لازم براى رشد و تقويت باورها و گرايشهاى دينى، معنوى و فرهنگى در جامعه و گسترش فرهنگ عفاف.
۱۳- سياستگذارى و تصويب طرحهاى مناسب براى گسترش روحيه تعهد و احساس مسؤوليت فرهنگى در جامعه و تشويق مردم به مشاركت در صحنههاى مختلف فرهنگى، سياسى و انقلابى.
۱۴- شناخت نيازهاى فكرى و معرفتى ضرورى و تهيه طرحهاى لازم براى فعاليت انديشمندان و به كارگيرى امكانات پژوهشى حوزه و دانشگاه براى پاسخگويى به آن نيازها.
۱۵- تهيه و تصويب طرحهاى مناسب براى شناسايى و معرفى مظاهر، مجارى و شيوههاى هجوم فرهنگى دشمنان به مبانى انديشه، فرهنگ و ارزشهاى اسلامى و انقلابى و طراحى راهبردها و تدابير لازم براى دفع آن.
۱۶- برنامهريزى و تهيه طرحهاى خاص براى شناسايى، جذب و تعالى فكرى نخبگان و تربيت و پرورش علمى و معنوى استعدادهاى درخشان و بهرهگيرى از تواناييها و ابتكارات و خلاقيتهاى آنان.
۱۷- تهيه و تصويب برنامهها و طرحهاى همكارى حوزه و دانشگاه در زمينههاى علمى، آموزشى و پژوهشى.
۱۸- طراحى سياستهاى مناسب براى اصلاح نگرش جامعه نسبت به شأن و منزلت زن (براساس تعاليم عاليه اسلام) و تدوين برنامههاى كارآمد به منظور تحكيم بنيان خانواده و ارائه الگوى زن مسلمان.
۱۹- سياستگذارى تدوين كتب درسى و تعيين ضوابط نشر كتاب و توليدات هنرى و فرهنگى.
۲۰- سياستگذارى و ساماندهى نظام اطلاعرسانى كشور و نحوه نظارت بر آن.
۲۱- تهيه و تصويب اصول فرهنگى سياستهاى سياحتى و زيارتى.
۲۲- تصويب اصول كلى و سياستهاى توسعه روابط علمى، پژوهشى و فرهنگى با كشورهاى ديگر.
۲۳- موضعگيرى در سطح بينالمللى نسبت به تحريفات فرهنگى عليه اسلام و جمهورى اسلامى ايران.
۲۴- تصويب ضوابط تأسيس مؤسسات و مراكز علمى، فرهنگى، تحقيقاتى، فرهنگستانها، دانشگاهها و مراكز آموزشعالى و تصويب اساسنامه هريك و تجديدنظر در اساسنامههاى مؤسسات مشابه عنداللزوم.
۲۵- تصويب ضوابط كلى گزينش مديران، استادان، معلمان و دانشجويان دانشگاهها و مراكز تحقيقاتى و فرهنگى و مدارس كشور و تعيين مرجع براى گزينش آنان.
تبصره- نامزد رياست دانشگاهها را وزراى فرهنگ و آموزشعالى و بهداشت، درمان و آموزش پزشكى براى تأييد به شورا معرفى مىكنند.
۲۶- سياستگذارى به منظور ريشهكن كردن بيسوادى.
۲۷- تعيين مرجع براى طرح، تدوين و تصويب برنامههاى فرهنگى، پژوهشى، آموزشى، علمى و تحقيقاتى.
۲۸- نظارت و پىگيرى مستمر بر اجراى مصوبات شورايعالى انقلاب فرهنگى و ارزيابى نتايج و حمايت از اجراى آنها و نيز نظارت بر عدم مغايرت طرحها و برنامههاى آموزشى، پژوهشى و فرهنگى- به اجرا درآمده توسط وزارتخانهها، مؤسسات و سازمانها- با اصول سياستها و خطمشىهاى مصوب فرهنگى كشور.
شناسنامه مصوبه
نام مصوبه: آييننامه شوراي فرهنگ عمومي
شماره جلسه تصویب: ۳۹۸
تاریخ تصویب: ۲۰/۰۳/۱۳۷۶
شماره ابلاغ: ۱۴۸۱/دش
تاریخ ابلاغ: ۱۱/۰۴/۱۳۷۶
شرح:
به منظور سياستگذارى، هدايت و نظارت فرهنگ عمومى كشور، شوراى فرهنگ عمومى زير نظر شورايعالى انقلاب فرهنگى تشكيل مىشود.
ماده۱- وظايف
۱- بررسى كارشناسى درباره تجزيه و تحليل شرايط و جريانات فرهنگى جهان و تبيين تأثير كانونها و ابزارهاى مهم در اين زمينه و اتخاذ تدابير مناسب و ارائه گزارش تحليلى جامع به شورايعالى.
۲- بررسى و تحليل شرايط و جريانات فرهنگى كشور و سنجش نظام ارزشى جامعه به منظور تعيين نقاط قوت و ضعف فرهنگى و ارائه راهحلهاى مناسب.
۳- برنامهريزى و هدايت فرهنگ عمومى به منظور تحقق اهداف و اجراى سياستهاى فرهنگى كشور مصوب شورايعالى انقلاب فرهنگى.
۴- تهيه و تدوين طرحهايى براى هماهنگ كردن كوششهاى فرهنگى و هنرى و تبليغى در سازمانها و مراكز رسمى فرهنگى و هنرى در جهت اعتلاى فرهنگ و هنر و بهبود كيفيت آنها و پيشنهاد طرحها به شورايعالى انقلاب فرهنگى و نيز تهيه و پيشنهاد موضوعات و طرحهايى راجع به آن بخش از وظايف شورايعالى كه به شوراى فرهنگ عمومى مربوط است.
۵- فراهم كردن زمينه كارى و هماهنگى دستگاههاى دولتى در اجراى آن بخش از وظايف آنها كه راجع به گسترش، ارتقا و تعميق فرهنگ عمومى است.
۶- بررسى آثار فرهنگى مترتب بر سياستها و اجراى طرحها و برنامههاى اقتصادى و اجتماعى به منظور اطمينان از همسويى و عدم مغايرت آنها با اصول سياست فرهنگى كشور و ابلاغ نتيجه به دستگاههاى اجرايى و نيز ارائه راهحلهاى اصلاحى موردنياز.
۷- تصويب روشهاى اجرايى تشويقى به منظور شكوفايى فرهنگ عمومى در ابعاد مختلف آن.
۸- اظهارنظر نسبت به موضوعات، طرحها و گزارشهاى راجع به فرهنگ عمومى كشور كه از طرف مراجع ذيصلاح به شورا ارجاع مىشود.
۹- پيشنهاد تحقيق در مسائل مهم فرهنگى و همكارى با شوراى پژوهشهاى علمى كشور براى ايجاد هماهنگى در برنامههاى تحقيقاتى فرهنگى و هنرى.
۱۰- تهيه و پيشنهاد طرحهاى گسترش و بهبود تبليغات دينى و عمران و احياى مساجد و مجامع مذهبى.
ماده۲- تركيب اعضا
۱- وزير فرهنگ و ارشاد اسلامى به عنوان رئيس.
۲- رئيس سازمان تبليغات اسلامى.
۳- رئيس يا معاون سازمان صدا و سيما.
۴- رئيس كميسيون ارشاد و هنر اسلامى مجلس شوراى اسلامى.
۵- وزير آموزش و پرورش يا معاون پرورشى.
۶- رئيس سازمان تربيت بدنى.
۷- رئيس شوراى فرهنگى و اجتماعى زنان.
۸- دبير شورايعالى جوانان.
۹- نماينده تامالاختيار مركز رسيدگى به امور مساجد.
۱۰- رئيس نهاد نمايندگى مقام معظم رهبرى در دانشگاهها.
۱۱- وزير كشور يا معاون ايشان.
۱۲- وزير اطلاعات يا معاون ايشان.
۱۳- يك نفر از شخصيتهاى معتبر حوزه علميه قم كه آشنا به مسائل فرهنگ عمومى باشد به پيشنهاد شوراى مديريت حوزه علميه قم و تصويب شورايعالى انقلاب فرهنگى.
۱۴- يك نفر از شخصيتهاى معتبر فرهنگى به پيشنهاد وزير فرهنگ و آموزشعالى و تصويب شورايعالى انقلاب فرهنگى.
۱۵- يك نفر از شخصيتهاى معتبر فرهنگى به پيشنهاد وزير فرهنگ و ارشاد اسلامى و تصويب شورايعالى انقلاب فرهنگى به عنوان دبير شورا.
تبصره۱: در صورتى كه موضوع دستور شوراى فرهنگ عمومى راجع به يكى از وزارتخانهها يا دستگاههاى اجرايى باشد، وزير يا رئيس سازمان يا نهاد با حق رأى مىتواند در جلسه شركت كند.
تبصره۲: احكام اعضاى شوراى فرهنگ عمومى را رئيس شورايعالى انقلاب فرهنگى صادر مىكند.
ماده۳- تشكيلات و پستهاى سازمانى اداره كل دبيرخانه شوراى فرهنگ عمومى در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى تعيين مىشود.
ماده۴- شوراى فرهنگ عمومى مىتواند براى اجراى وظايف خود گروههاى كار تشكيل دهد.
ماده۵- اين آييننامه در۵ ماده۲۵ بند و دو تبصره در جلسات مورخ۷۶/۰۲/۲۳ و۷۶/۰۳/۰۶ و۷۶/۰۳/۲۰ شورايعالى انقلاب فرهنگى به تصويب رسيد و آييننامههاى قبلى و مشابه آن لغو مىشود.
نقد و بررسی مصوبه
- توجه به کارآمدی مصوبات قبل از تصویب دایمی آنها
مصوبات آزمایشی برای تبدیل شدن به مصوبات دایمی نیازمند اثبات کارآمدی خود در بازه زمانی و مکانی مورد نظر واضعان مصوبه هستند. اصولا مصوبات کارآمد بصورت مصوبات دایمی مصوب و اجرا می شوند و دوران آزمایشی زمانی برای اثبات همین ادعاست. البته واضعان مصوبه در تشخیص کارآمدی مصوبات، دارای مشکلات متعددی هستند اما با وجود این مشکلات، آزمایشی بودن مصوبات در فهم بهتر و تصمیم گیری بهتر مصوبات دایمی کمک شایانی می کند. متاسفانه در تشخیص کارآمدی مصوبات اعم از دائمی و آزمایشی،