چند روزی است که رسانه‌ها در میان سکوت مقامات به تشریح و گمانه‌زنی درباره طرح جدید آمریکا درباره برنامه غنی‌سازی ایران می‌پردازند و در این میان مذاکره‌کننده روس نیز از پیشرفت در موضوعی که پیشتر دچار بن‌بست بود خبر می‌دهد.
طرح پیشنهاد هسته‌ای آمریکا درباره حذف برخی اتصالات میان سانتریفیوژها در رسانه‌های غربی با هدف تاثیرگذاری بر فرایند گفت‌وگوها صورت گرفته است.
چند روزی است که رسانه‌های آمریکایی از پیشنهاد نمایندگان کشور خود در مذاکرات هسته‌ای گروه ۱+۵ و جمهوری اسلامی ایران سخن می‌رانند؛ پیشنهادی که به حذف برخی اتصالات میان سانتریفیوژها بر می‌گردد.
آنگونه که سه روز پيش روزنامه «نیویورک تایمز» آمریکا نوشت، کارشناسان آزمایشگاه‌های هسته‌ای ملی آمریکا این پیشنهاد را به دولت داده‌اند و بر این باورند که آمریکا و متحدان این کشور در صورت تحقق این طرح، می‌توانند ادعا کنند توانسته‌اند زمان لازم برای دستیابی تهران به اورانیوم کافی برای تولید یک بمب را افزایش دهند که اصطلاحا آن را «زمان گریز» می‌خوانند.
به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، با این کار تهران می‌تواند عنوان کند سانتریفیوژهای خود را دست نخورده نگاه داشته است.
براساس توافق‌های صورت گرفته، نباید جزییات گفت‌وگوها و طرح‌ها به رسانه‌ها درز می‌کرد اما در شرایطی که مذاکره کنندگان هفت کشور برای هفتمین بار به منظور رایزنی درباره گام نهایی «سند ژنو» (برنامه اقدام مشترک) گرد هم آمده‌اند و این بار به نیویورک رفته‌اند، رسانه‌ای شدن این طرح جالب توجه است. فارس در اين‌باره در يادداشتي مي‌نويسد به نظر می‌رسد آمریکا با سوء‌استفاده از شرایط میزبانی می‌خواهد نقش خود را در مذاکرات پررنگ‌تر کرده و با طرح پیشنهاد مذکور خود را فعال نشان دهد.
از سوی دیگر، پیش‌بینی کرده است در صورت مخالفت ایران با این پیشنهاد، فضا برای راه اندازی یک جریان خبری و فشار رسانه‌ای مهیا است و می‌توانند از تکنیک «تکرار» در جنگ روانی - رسانه‌ای بهره ببرند و در ذهن مخاطبان، موضوع فرار تهران از هر توافق را بزرگنمایی کنند.
در این پیوند، نیویورک‌تایمز نیز تاکید دارد پیشنهاد آمریکا ترکیبی از دیپلماسی «حفظ وجهه ظاهری» و خلاقیت در فناوری است. آمریکا می‌کوشد با هجمه رسانه‌ای خود، طرح پیشنهادی را یک بازی برد - برد نشان دهد و از سوی دیگر، برخی اعتراض‌های مقامات آمریکایی درباره این پیشنهاد را بزرگ کند.
بلافاصله پس از انتشار گزارش نیویورک‌تایمز درباره پیشنهاد هسته‌ای آمریکا، ۳۱ سناتور جمهوری‌خواه در نامه‌ای به وزیر امور خارجه خواستار ارائه توضیح درباره این طرح شدند.
در متن این نامه که در اختیار روزنامه «دیلی بیست» قرار گرفته، آمده است: با توجه به اینکه یک ایران هسته‌ای بزرگ‌ترین تهدید بلند‌مدت برای امنیت آمریکا، اسرائیل و دیگر همپیمانان است، ما عمیقا درباره احتمال هرگونه توافق جدید که در قبال کاهش تحریم‌های بین‌المللی به رهبری آمریکا، به ایران اجازه تولید مواد منفجره هسته‌ای را بدهد، نگرانیم.
«مارک کرک» سناتور جمهوری‌خواه ایالت ایلینوی، در مصاحبه با دیلی‌بیست گفت: «وندی شرمن» مذاکره کننده ارشد آمریکا و تیم وی از سر ناچاری طرح حذف اتصالات را مطرح کرده‌اند.
از دید مخالفان آمریکایی توافق هسته‌ای با ایران، طرح جدید کاخ سفید به این دلیل روی میز قرار گرفته است که از وادار کردن ایران به توافق با یک گام برگشت‌ناپذیر برای حذف قابلیت تسلیحاتی ناتوان شده است.
در این پیوند، کرک تاکید کرد «ما سناتورها لغو تحریم‌های ایران را در صورتی که توافق جامع کاملا غیرقابل برگشت، شفاف و قابل تایید نباشد و زمان گریز آن چندین دهه نباشد، بلوکه می‌کنیم».
بنابراین به نظر می‌رسد دولت آمریکا می‌خواهد نشان دهد پیشنهاد جدید خود را در میان تهدیدها و مخالفت‌های بخشی از بدنه داخلی خود ارایه داده است و به تهران این پیام را برساند که «باید پیشنهاد موجود را غنیمت شمرد زیرا آنچنان سودی برای تهران در آن نهفته که صدای مخالفت طیف تندرو در مجلس سنا را هم بلند کرده است.»
موضوع اینجاست که تهران براساس اعلام نیاز نهایی سالانه خود به ۱۹۰ هزار سو (توانایی جداسازی یک سانتریفیوژ) برای رفع فقط نیازهای نیروگاه اتمی بوشهر به ۱۹ هزار سانتریفیوژ فعال کنونی از نسل اول و دوم خود با توان ۱۰ سو نیاز دارد. البته اگر سانتریفیوژهای با توان ۲۴ سو را در نظر بگیریم آنگاه نیاز تهران به حدود هفت هزار سانتریفیوژ می‌رسد.
روشن است در صورت توافق نهایی بر سر نیازهای عملی تهران می‌توان درباره ابزارهای آن نیز سخن گفت‌و حتی چه بسا در صورت بکارگیری نسل‌های پیشرفته‌تر سانتریفیوژها، بتوان نسل‌های قدیمی تر را کنار گذاشت و اتصالات بین آنها را جدا کرد.
ایران همیشه با دست پر به مذاکرات رفته و تاکنون پیشنهادها و ابتکارهای زیادی روی میز گذاشته است. دیدگاه ایران برای ارایه راهکارهای جدید، کمک به پیشبرد مذاکرات بوده و به همین منظور پیشنهادهای خود را پیش از رسانه‌ای شدن، در اتاق نشست‌ها مطرح كرده است.
روشن است پیشنهادها از هر طرف که ارایه می‌شود باید پس از بررسی‌های کارشناسانه و رایزنی‌های گوناگون، به توافق همه طرف‌ها برسد و در این میان تکنیک‌های فشار روانی و بازی‌های رسانه‌ای فقط به کند شدن گفت‌وگوها خواهد انجامید.
در برنامه جامع بخش‌های مهمی مانند همکاری هسته‌ای صلح آمیز برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه و عرضه سوخت هسته‌ای مطرح است که آمریکا می‌تواند درباره آنها هم پیشنهادهایی بدهد. باید دید آیا واشنگتن آنجا که موضوع تبادل دانش هسته‌ای مطرح می‌شود آیا همچنان در میدان خواهد ماند یا تجربه ۹ سال پیش تکرار می‌شود که سه کشور اروپایی با وجود تعهد داشتن به ارایه برنامه در این زمینه، عملا به آن بی اعتنایی کردند و سبب شدند تهران همکاری داوطلبانه خود با آژانس بین المللی انرژی اتمی برای اجرای پروتکل الحاقی را خاتمه دهد.
بنابراین به نظر می‌رسد پشت طرح هسته‌ای آمریکا یک برنامه جنجالی خوابیده است تا از اين طريق بتوانند خواسته خود را در چارچوب مذاكرات هسته اي عملي كنند و اين خواسته چيزي نيست جز بر چيدن فعاليت‌هاي صلح آميز هسته اي كه البته رسانه‌هاي خبري همسو با سياست‌هاي مغرضانه امريكا و همدستانش، سعي مي‌كنند با فضاسازي منفي شرايط را به نفع امريكا و غرب تغيير دهند.
اين رويكرد امريكا و پيشنهاد مغرضانه براي قطع اتصالات سانتريفيوژها واكنش‌هاي مقامات،كارشناسان و وكلاي ملت را به همراه داشت.
نادیده گرفتن حق غنی‌سازی ایران از سوی آمریکاییها
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، گفت: آمریکاییها مطالباتی را برخلاف توافقنامه ژنو از ما دارند و درخواست آنها مبنی بر برداشتن میله‌های ارتباطی سانتریفیوژها در واقع به معنای نادیده گرفتن حق غنی‌سازی ایران است.
سید حسین نقوی حسینی نماینده مردم ورامین در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با فارس، با اشاره به پیشنهاد اخیر آمریکاییها در مذاکرات هسته‌ای مبنی بر برداشتن میله‌های ارتباطی بین سانتریفیوژها توسط ایران گفت: آمریکاییها در طول مذاکرات به ویژه بعد از توافق ژنو با ارائه پیشنهادات انحرافی سعی داشتند تا مذاکرات را به بن‌بست بکشانند.
وی ادامه داد: بر همین اساس بر خلاف توافقنامه ژنو موضوعات غیرهسته‌ای را در مذاکرات مطرح می‌کنند، برخلاف توافق ژنو تحریم‌های جدیدی را وضع می‌کنند و به تعهدات خود عمل نمی‌کنند و مطالباتی فراتر از مذاکرات را از ما دارند.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار داشت: آمریکاییها اخیراً با سیاست‌های چندگانه خود سعی دارند تا با طرح پیشنهاداتی در حوزه مسائل فنی مذاکرات را به بن‌بست بکشانند. پیشنهاد برداشتن میله‌های ارتباطی بین سانتریفیوژها به معنای نادیده گرفتن حق غنی‌سازی است که در توافقنامه ژنو این حق به رسمیت شناخته شده.
نقوی حسینی اضافه کرد: این نوع پیشنهادات برای به بن‌بست کشاندن مذاکرات از سوی آمریکایی‌هاست و البته تیم مذاکره‌کننده ما نیز قاطع و محکم در مقابل این پیشنهادات خواهند ایستاد و زیر بار این پیشنهادات انحرافی و فراتر از مذاکرات نخواهند رفت.
قطع اتصالات سانتریفیوژها تعطیل کردن غنی‌سازی است
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت: قطع اتصالات سانتریفیوژها به نوعی تعطیل کردن غنی‌سازی در کشور است.
ابراهیم آقامحمدی نماینده مردم خرم‌آباد در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی خانه ملت در گفت‌وگو با فارس، درباره پیشنهاد جدید مقامات آمریکایی به تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان برای قطع اتصالات سانتریفیوژها، گفت: برداشت ما این است که وقتی صنعت و فناوری را از مدار خود منحرف کنیم مانع روند طبیعی کارش شویم دیگر کارایی خود را ندارند.
وی قطع اتصالات سانتریفیوژها را نوعی تعطیل کردن موضوع غنی‌سازی برشمرد و افزود: در این صورت، صنعت هسته‌ای کشور دیگر خاصیتی که لازم است را نخواهد داشت.
آقامحمدی یکی از ایرادهای آمریکاییها را تن ندادن به توافقات برد-برد خواند و گفت: آنها در حقیقت به دنبال تعطیل‌سازی غنی‌سازی در ایران بوده و به غیر از آن به هیچ چیز دیگری راضی نمی‌شوند و عهدشکنی‌های آنها نیز در طول ادوار گذشته مذاکرات مبین این مطلب بوده است.
پیشنهادي مضحک
مشاور رئیس مجلس شورای اسلامی پیشنهاد آمریکاییها برای قطع اتصالات سانتریفیوژهای ایران را مضحک خواند.
حسین شیخ‌الاسلام مشاور رئیس مجلس شورای اسلامی در امور بین‌الملل نيز در گفت‌وگو با همين خبرگزاري، درباره پیشنهاد جدید آمریکاییها به تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای مبنی بر قطع اتصالات سانتریفیوژها به عنوان یک گام اعتماد‌ساز از سوی ایران، گفت: من مطمئن نیستم که آنها این پیشنهاد را رسماً به ما داده باشند چرا که صرفاً مطبوعات غربی آن را اعلام کردند.
وی با اشاره به اینکه آمریکاییها احتمالاً عاقل‌تر از این هستند که چنین پیشنهاد مضحکی به ما بدهند، افزود: اگر چنین پیشنهادی رسما از سوی مقامات آمریکایی ارائه شده باشد نشان دهنده نگاه بچه‌گانه آنها به مذاکرات و یا احمق فرض کردن طرف ایرانی است.
شیخ‌الاسلام ادامه داد: بر فرض ارائه رسمی آن از سوی طرف آمریکایی باید پرسید آنها با علم به اینکه قطع اتصالات سانتریفیوژها یقینا از سوی ایران رد می‌شود پس چرا این پیشنهاد را طرح می‌کنند؟
وی در پاسخ به این سؤال گفت: آمریکا می‌خواهد اینطور جلوه دهد که ما یک پیشنهاد سازنده دیگر نیز جهت پیشبرد مذاکرات به ایرانی‌ها ارائه دادیم اما آنها آن را رد کردند.
مشاور رئیس مجلس شورای اسلامی در امور بین‌الملل تصریح کرد: ارائه چنین پیشنهاداتی توهین به ملت ایران و بازی کردن با حیثیت کشورمان است.
طرح آمریکاییها فریب و سفسطه جدید است
رئیس مرکز امور بین الملل حزب مؤتلفه با اشاره به تعهد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای به ملت، گفت: براساس این تعهد دولت نمی‌تواند چرخش سانتریفیوژها را متوقف کند، پیشنهاد غربی‌ها نمی‌تواند از سوی ما قابل قبول باشد و این طرح یک فریب و سفسطه جدید است.
حمیدرضا ترقی رئیس مرکز امور بین‌الملل حزب موتلفه اسلامی، در گفت‌وگو با فارس، با اشاره به پیشنهاد جدید آمریکاییها در مذاکرات هسته‌ای مبنی بر حذف اتصالات میان بخشی از سانتریفیوژهای نیروگاه‌های هسته‌ای کشورمان اظهار داشت: طبیعی است که ایران نمی‌تواند توانمندی خود را برای غنی‌سازی اورانیوم در حد نیازی که دارد از بین ببرد و کشورمان باید همیشه قادر باشد در صورت هر گونه عدم اجرای توافقنامه هسته‌ای از سوی طرف غربی به نقطه قبل بازگردد و نسبت به غنی‌سازی اورانیوم مورد نیاز اقدام کند.
وی خاطرنشان کرد: تصمیماتی که موجب شود راه‌اندازی سانتریفیوژها و غنی‌سازی مورد نیاز کشور متوقف شود و آن را عقب بیندازد از سوی ملت قابل پذیرش نیست.
ترقی با اشاره به تعهد دولت و تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای به ملت، بیان داشت: براساس تعهدی که دولت دارد نمی‌تواند چرخش سانتریفیوژها را متوقف کند و پیشنهاد غربی‌ها نمی‌تواند از سوی ما قابل قبول باشد و این طرح یک فریب و سفسطه جدید است.
