امام خمینی (ره) در طول سالهای گوناگون، چه در دوران مبارزاتی قبل از انقلاب و چه پس از آن همواره به مسئله فلسطین و وظایف امت اسلامی در قبال آن تأکید داشتند. ایشان بارها بر ضرورت حمایت از حقوق مردم فلسطین تأکید کردند و آنها را به عنوان نماد مقاومت در برابر ظلم معرفی کردند. ایشان بر لزوم وحدت مسلمانان برای مقابله با تهدیدات رژیم صهیونیستی و حمایت از مقاومت فلسطین تأکید کردند و معتقد بودند که این امر یک وظیفه دینی و انسانی است.فارس در این گزارش، به بررسی نوع نگاه امام خمینی(ره) به مسئله فلسطین و وظایف امت اسلامی در این راستا پرداخته است.
حضرت امام خمینی (ره) در آبان 1357 در مصاحبه با خبرنگار مصری در رابطه با وضعیت کشورهای اسلامی بیان کردند: نظر من نسبت به دوَل عربی، نظر خوبی نیست. دولتهای عربی 1-نه توانستهاند استقلال خودشان را حفظ کنند و 2-نه توانستهاند یک وحدتی بین خودشان ایجاد نمایند که اسرائیل را از بین ببرند. اختلافات بین خودشان و خیانت بعضی از سران دولتهای عربی باعث این شده است که صهیونیستها در آنجا باشند و خودشان را تثبیت کنند.
ایشان در مهر سال 1351 در پیامی به عموم مسلمین و دولتهای اسلامی و عربیبا تاکید بر اینکه فلسطین اکنون در راس مصیبتهاست، تصریح کردند: این اختلاف کلمه و سرسپردگیهای بعضی از سران ممالک اسلامی که با داشتن منابع طبیعی سرشار و ذخایر گرانبها و جمعیت هفتصد میلیونی نتوانستهاند دست استعمار و صهیونیسم را از بلاد اسلامی قطع کرده و به نفوذ ایادی آن پایان بخشند؛ این هواهای نفسانیه و دست نشاندگی بعضی دوَل عربی است که موجب شده جمعیت صد میلیونی عرب نتوانند فلسطین را از چنگال اسرائیل برهانند.
حکم مقابله با رژیم صهیونیستی و حمایت از مردم مظلوم فلسطین در برهههای گوناگون توسط امام خمینی(ره) مطرح شد و فقط به مهر سال 1351 ختم نشد، به عنوان مثال ایشان در ۲۴ اسفند ۱۳۵۱ نیز بر این مسئله تاکید داشتند و بیان کردند: چنانکه کراراً اعلام خطر کردهام، اگر ملت اسلام بیدار نشوند و به وظایف خود آگاه نگردند، اگر علمای اسلام احساس مسئولیت نکنند و بپا نخیزند، اگر اسلام واقعی که عامل وحدت و تحرک کلیه فِرَق مسلمین در مقابل بیگانگان است، و ضامن سیادت و استقلال ملل مسلمان و کشورهای اسلامی میباشد، به دست عوامل و ایادی اجانب همین طور در زیر پرده سیاه استعماری پوشیده بماند و آتش اختلاف و تشتت در میان مسلمین افروخته گردد، روزهای سیاهتر و نکبتبارتری برای جامعه اسلامی در پیش است و خطر ویران کنندهای متوجه اساس اسلام و احکام قرآن میباشد.
همچنین در تاریخ 16 مهر سال 1352 نیز ایشان مجدد به این مسئله اشاره داشتند و فرمودند: اکنون که دولت غاصب اسرائیل، برای فتنهانگیزی بیشتر و تجاوز زیادتر به سرزمینهای عربی و ادامه دست غاصبانه در قبال صاحبان حق، بپاخاسته و آتش جنگ را برای چندمین بار شعلهور ساخته است، و برادران مسلمان ما در راه ریشه کن کردن این ماده فساد و آزادی فلسطین جان بر کف نهاده در جبهه نبرد و میدان شرف به جنگ پرداختهاند، بر عموم دولتهای ممالک اسلامی و خصوصْ دوَل عربی لازم است که با توکل به خدای متعال و تکیه بر قدرت لا یزال، همه قوا و نیروی خویش را بسیج ساخته به یاری مردان فداکاری که در خط اول جبهه چشم امید به ملت اسلام دوختهاند بشتابند، برای آزادی فلسطین و احیای مجد و شرف و عظمت اسلامی در این جهاد مقدس شرکت کنند؛ از اختلافات و نفاقهای خانمانسوز و ذلت بار دست برداشته، دست برادری به هم داده صفوف خود را فشرده و متشکل سازند؛ از قدرت پوشالی مدافعان صهیونیسم و اسرائیل نهراسند؛ از وعد و وعیدهای پوچ قدرتهای بزرگ، مغرور و مقهور نگردند؛ از سستی و مسامحه که شکست ننگ بار و عواقب خطرناکی به دنبال خواهد داشت بپرهیزند.
ایشان در کنار توصیهها و تاکیدات مکرر در رابطه با وحدت مسلمین و مستحکم شدن عزم آنها برای مقابله با رژیم صهیونیستی و حمایت از مردم فلسطین، در زمینه میدانی نیز اقدامات مهمی داشتند.ایشان در رابطه با معاهده کمپ دیوید دستور قطع ارتباط سیاسی ایران با رژیم انور سادات را اعلام کردند و آن را یک خیانت بزرگ به اسلام و ملتهای اسلامی قلمداد کردند.معاهده کمپ دیوید یکی از قرارداهای مهمی بود که در سال 1978 بین اسرائیل و مصر به امضا رسید و به اسرائیل اجازه داد تا در عوض خروج از سینا، با مصر روابط دیپلماتیک برقرار کند، در حالی که مسئله فلسطین و حقوق مردم آن بهطور کامل در این توافق نادیده گرفته شد.
یکی دیگر از اقدمات ماندگار امام خمینی در رابطه با مسئله فلسطین، طراحی و اعلام روز قدس بود.به ابتکار امام خمینی (ره) روز قدس در سال 1979 به عنوان روزی برای حمایت از مردم فلسطین و مبارزه با رژیم صهیونیستی تعیین شد. این روز به منظور بیداری مسلمانان جهان و توجه به مسئله فلسطین و حقوق مردم آن نامگذاری شده است.در این روز، مردم در سراسر جهان، به ویژه در کشورهای اسلامی، با برگزاری راهپیماییها و تجمعات، اعتراض خود را به اشغالگری رژیم صهیونیستی ابراز میکنند.
مسعود رضایی پژوهشگر تاریخ معاصر در گفتوگویی با فارس بیان کرد؛ رژیم پهلوی یک فرصت خوبی را برای رژیم صهیونیستی فراهم کرده بود اما با پدید آمدن انقلاب اسلامی اولین اتفاقی که افتاد این بود که این ارتباط ایران و اسرائیل نه تنها قطع شد بلکه بر اساس مبنای تفکرات حضرت امام(ره) و دیدگاه ایشان، ایران و نظام جمهوری اسلامی ایران به یکی از مخالفین سرسخت رژیم صهیونیستی که یک آفت بزرگ در منطقه ما به شمار میرفت، تبدیل شد.
ایشان در دی ماه سال 1360 با بیان اینکه «تاسف در این است که کشورهای دیگر چرا از ایران الگو نمیگیرند؟» بیان کردند: چرا الگو نمیگیرند از ایران و وحدت کلمه پیدا نمیکنند و با ملتهای خودشان سازش نمیکنند و هر یک با دیگری سازش نمیکند تا اسرائیل بر آنها غلبه کند؟ و دیدید که اسرائیل بلندیهای جولان را گرفت و اعتنا به هیچ یک از شما نکرد و اعلام کرد که هیچ قدرتی نمیتواند اسرائیل را از این تصمیم برگرداند. چرا باید شما به جای اینکه همه را دعوت کنید به جبههگیری در مقابل اسرائیل، در مقابل اسرائیلی که دشمن اسلام است و دشمن انسان است و دشمن شماست و دشمن اعراب است و دشمنی با همه شماها دارد، شما در یک همچو حالی تفرقه بین خودتان ایجاد کنید؟ جمعیتها تفرقه بین خودشان ایجاد کنند؟ گروههای دولتی تفرقه ایجاد کنند؟ جبههگیری کنند؟ این جبههگیریها در مقابل اسلام است، در مقابل قرآن کریم است. قرآن کریم دعوت به وحدت میکند و شماها دعوت به تفرقه و مقابله با هم.
مسئله قدس مخصوص به مسلمین جهان در عصر حاضر نیست۲۵فروردین ۱۳۶۱ زمانی بود که امام خمینی(ره) مسئله قدس را فراتر از یک کشور، منطقه و جهان اسلام عنوان کردند. ایشان در این باره فرمودند: مسئله قدس یک مسئله شخصی نیست، و یک مسئله مخصوص به یک کشور و یا یک مسئله مخصوص به مسلمین جهان در عصر حاضر نیست، بلکه حادثهای است برای موحدین جهان و مومنان اعصار گذشته و حال و آینده، از روزی که مسجد الاقصی پیریزی شد تا آن گاه که این سیاره در نظام هستی در گردش است. و چه دردناک است برای مسلمانان جهان در عصر حاضر که با داشتن آن همه امکانات مادی و معنوی، در مرئی و منظر آنان به پیشگاه خداوند متعال و رسولان عالی قدرش این چنین جسارت واقع شود، آن هم از یک مشت اوباش جنایتکار.
بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی طی سخنانی در جمع فرمانده و پرسنل نیروی دریایی ارتش حمله اسرائیل به لبنان و کشتار آنان را فاجعه بزرگ برای اسلام و مسلمانها عنوان کردند و فرمودند؛ آیا حمله اسرائیل به لبنان و کشتار بیحد فاجعه نیست؟ برای اسلام فاجعه نیست؟ برای مسلمانها فاجعه نیست؟ آیا تصریح به اینکه این عمل با صواب دید امریکا واقع شده است، در گوش اینها وارد نمیشود؟ اگر کر نیستند، چرا این فریاد و ناله عزیزان ما را در لبنان نمیشنوند؟ و اگر کور نیستند، چرا این کشتههایی که هر روز دارد در لبنان و ایران روی هم میریزد و جوانهای عزیزی [را] که در جبههها و زنها و بچهها و مردهای پیر [را] که در خارج جبههها و در شهرها به هلاکت میرسند، نمیبینند؟ اگر میبینند و فاجعه میدانند، چرا صحبتی در کار نیست؟ اگر علاقه به کیان اسلام، علاقه به قرآن کریم، علاقه به حرمین شریفین دارند، چرا امروز که دارد این معالم دینی زیر پا گذاشته میشود و تهدید میکند اسلام و قرآن و حرمین شریفین را، صحبتی نمیکنند؟ چرا باز کمک میکنند؟ چه شده است اینها را که در حضور آنها این مصایب واقع میشود و در محضر همه این طور جنایتها واقع میشود و علاوه بر اینکه سکوت کردهاند تایید میکنند، باز هم قرارداد کمپ دیوید را میخواهند تایید کنند، باز هم طرح فهد «۲» را میخواهند تایید کنند، باز هم اسرائیل را میخواهند بشناسند؟ این فاجعهها را باید ما با کی در میان بگذاریم؟
حضرت امام خمینی (ره) در آبان 1357 در مصاحبه با خبرنگار مصری در رابطه با وضعیت کشورهای اسلامی بیان کردند: نظر من نسبت به دوَل عربی، نظر خوبی نیست. دولتهای عربی 1-نه توانستهاند استقلال خودشان را حفظ کنند و 2-نه توانستهاند یک وحدتی بین خودشان ایجاد نمایند که اسرائیل را از بین ببرند. اختلافات بین خودشان و خیانت بعضی از سران دولتهای عربی باعث این شده است که صهیونیستها در آنجا باشند و خودشان را تثبیت کنند.
ایشان در مهر سال 1351 در پیامی به عموم مسلمین و دولتهای اسلامی و عربیبا تاکید بر اینکه فلسطین اکنون در راس مصیبتهاست، تصریح کردند: این اختلاف کلمه و سرسپردگیهای بعضی از سران ممالک اسلامی که با داشتن منابع طبیعی سرشار و ذخایر گرانبها و جمعیت هفتصد میلیونی نتوانستهاند دست استعمار و صهیونیسم را از بلاد اسلامی قطع کرده و به نفوذ ایادی آن پایان بخشند؛ این هواهای نفسانیه و دست نشاندگی بعضی دوَل عربی است که موجب شده جمعیت صد میلیونی عرب نتوانند فلسطین را از چنگال اسرائیل برهانند.
حکم مقابله با رژیم صهیونیستی و حمایت از مردم مظلوم فلسطین در برهههای گوناگون توسط امام خمینی(ره) مطرح شد و فقط به مهر سال 1351 ختم نشد، به عنوان مثال ایشان در ۲۴ اسفند ۱۳۵۱ نیز بر این مسئله تاکید داشتند و بیان کردند: چنانکه کراراً اعلام خطر کردهام، اگر ملت اسلام بیدار نشوند و به وظایف خود آگاه نگردند، اگر علمای اسلام احساس مسئولیت نکنند و بپا نخیزند، اگر اسلام واقعی که عامل وحدت و تحرک کلیه فِرَق مسلمین در مقابل بیگانگان است، و ضامن سیادت و استقلال ملل مسلمان و کشورهای اسلامی میباشد، به دست عوامل و ایادی اجانب همین طور در زیر پرده سیاه استعماری پوشیده بماند و آتش اختلاف و تشتت در میان مسلمین افروخته گردد، روزهای سیاهتر و نکبتبارتری برای جامعه اسلامی در پیش است و خطر ویران کنندهای متوجه اساس اسلام و احکام قرآن میباشد.
همچنین در تاریخ 16 مهر سال 1352 نیز ایشان مجدد به این مسئله اشاره داشتند و فرمودند: اکنون که دولت غاصب اسرائیل، برای فتنهانگیزی بیشتر و تجاوز زیادتر به سرزمینهای عربی و ادامه دست غاصبانه در قبال صاحبان حق، بپاخاسته و آتش جنگ را برای چندمین بار شعلهور ساخته است، و برادران مسلمان ما در راه ریشه کن کردن این ماده فساد و آزادی فلسطین جان بر کف نهاده در جبهه نبرد و میدان شرف به جنگ پرداختهاند، بر عموم دولتهای ممالک اسلامی و خصوصْ دوَل عربی لازم است که با توکل به خدای متعال و تکیه بر قدرت لا یزال، همه قوا و نیروی خویش را بسیج ساخته به یاری مردان فداکاری که در خط اول جبهه چشم امید به ملت اسلام دوختهاند بشتابند، برای آزادی فلسطین و احیای مجد و شرف و عظمت اسلامی در این جهاد مقدس شرکت کنند؛ از اختلافات و نفاقهای خانمانسوز و ذلت بار دست برداشته، دست برادری به هم داده صفوف خود را فشرده و متشکل سازند؛ از قدرت پوشالی مدافعان صهیونیسم و اسرائیل نهراسند؛ از وعد و وعیدهای پوچ قدرتهای بزرگ، مغرور و مقهور نگردند؛ از سستی و مسامحه که شکست ننگ بار و عواقب خطرناکی به دنبال خواهد داشت بپرهیزند.
ایشان در کنار توصیهها و تاکیدات مکرر در رابطه با وحدت مسلمین و مستحکم شدن عزم آنها برای مقابله با رژیم صهیونیستی و حمایت از مردم فلسطین، در زمینه میدانی نیز اقدامات مهمی داشتند.ایشان در رابطه با معاهده کمپ دیوید دستور قطع ارتباط سیاسی ایران با رژیم انور سادات را اعلام کردند و آن را یک خیانت بزرگ به اسلام و ملتهای اسلامی قلمداد کردند.معاهده کمپ دیوید یکی از قرارداهای مهمی بود که در سال 1978 بین اسرائیل و مصر به امضا رسید و به اسرائیل اجازه داد تا در عوض خروج از سینا، با مصر روابط دیپلماتیک برقرار کند، در حالی که مسئله فلسطین و حقوق مردم آن بهطور کامل در این توافق نادیده گرفته شد.
یکی دیگر از اقدمات ماندگار امام خمینی در رابطه با مسئله فلسطین، طراحی و اعلام روز قدس بود.به ابتکار امام خمینی (ره) روز قدس در سال 1979 به عنوان روزی برای حمایت از مردم فلسطین و مبارزه با رژیم صهیونیستی تعیین شد. این روز به منظور بیداری مسلمانان جهان و توجه به مسئله فلسطین و حقوق مردم آن نامگذاری شده است.در این روز، مردم در سراسر جهان، به ویژه در کشورهای اسلامی، با برگزاری راهپیماییها و تجمعات، اعتراض خود را به اشغالگری رژیم صهیونیستی ابراز میکنند.
مسعود رضایی پژوهشگر تاریخ معاصر در گفتوگویی با فارس بیان کرد؛ رژیم پهلوی یک فرصت خوبی را برای رژیم صهیونیستی فراهم کرده بود اما با پدید آمدن انقلاب اسلامی اولین اتفاقی که افتاد این بود که این ارتباط ایران و اسرائیل نه تنها قطع شد بلکه بر اساس مبنای تفکرات حضرت امام(ره) و دیدگاه ایشان، ایران و نظام جمهوری اسلامی ایران به یکی از مخالفین سرسخت رژیم صهیونیستی که یک آفت بزرگ در منطقه ما به شمار میرفت، تبدیل شد.
ایشان در دی ماه سال 1360 با بیان اینکه «تاسف در این است که کشورهای دیگر چرا از ایران الگو نمیگیرند؟» بیان کردند: چرا الگو نمیگیرند از ایران و وحدت کلمه پیدا نمیکنند و با ملتهای خودشان سازش نمیکنند و هر یک با دیگری سازش نمیکند تا اسرائیل بر آنها غلبه کند؟ و دیدید که اسرائیل بلندیهای جولان را گرفت و اعتنا به هیچ یک از شما نکرد و اعلام کرد که هیچ قدرتی نمیتواند اسرائیل را از این تصمیم برگرداند. چرا باید شما به جای اینکه همه را دعوت کنید به جبههگیری در مقابل اسرائیل، در مقابل اسرائیلی که دشمن اسلام است و دشمن انسان است و دشمن شماست و دشمن اعراب است و دشمنی با همه شماها دارد، شما در یک همچو حالی تفرقه بین خودتان ایجاد کنید؟ جمعیتها تفرقه بین خودشان ایجاد کنند؟ گروههای دولتی تفرقه ایجاد کنند؟ جبههگیری کنند؟ این جبههگیریها در مقابل اسلام است، در مقابل قرآن کریم است. قرآن کریم دعوت به وحدت میکند و شماها دعوت به تفرقه و مقابله با هم.
مسئله قدس مخصوص به مسلمین جهان در عصر حاضر نیست۲۵فروردین ۱۳۶۱ زمانی بود که امام خمینی(ره) مسئله قدس را فراتر از یک کشور، منطقه و جهان اسلام عنوان کردند. ایشان در این باره فرمودند: مسئله قدس یک مسئله شخصی نیست، و یک مسئله مخصوص به یک کشور و یا یک مسئله مخصوص به مسلمین جهان در عصر حاضر نیست، بلکه حادثهای است برای موحدین جهان و مومنان اعصار گذشته و حال و آینده، از روزی که مسجد الاقصی پیریزی شد تا آن گاه که این سیاره در نظام هستی در گردش است. و چه دردناک است برای مسلمانان جهان در عصر حاضر که با داشتن آن همه امکانات مادی و معنوی، در مرئی و منظر آنان به پیشگاه خداوند متعال و رسولان عالی قدرش این چنین جسارت واقع شود، آن هم از یک مشت اوباش جنایتکار.
بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی طی سخنانی در جمع فرمانده و پرسنل نیروی دریایی ارتش حمله اسرائیل به لبنان و کشتار آنان را فاجعه بزرگ برای اسلام و مسلمانها عنوان کردند و فرمودند؛ آیا حمله اسرائیل به لبنان و کشتار بیحد فاجعه نیست؟ برای اسلام فاجعه نیست؟ برای مسلمانها فاجعه نیست؟ آیا تصریح به اینکه این عمل با صواب دید امریکا واقع شده است، در گوش اینها وارد نمیشود؟ اگر کر نیستند، چرا این فریاد و ناله عزیزان ما را در لبنان نمیشنوند؟ و اگر کور نیستند، چرا این کشتههایی که هر روز دارد در لبنان و ایران روی هم میریزد و جوانهای عزیزی [را] که در جبههها و زنها و بچهها و مردهای پیر [را] که در خارج جبههها و در شهرها به هلاکت میرسند، نمیبینند؟ اگر میبینند و فاجعه میدانند، چرا صحبتی در کار نیست؟ اگر علاقه به کیان اسلام، علاقه به قرآن کریم، علاقه به حرمین شریفین دارند، چرا امروز که دارد این معالم دینی زیر پا گذاشته میشود و تهدید میکند اسلام و قرآن و حرمین شریفین را، صحبتی نمیکنند؟ چرا باز کمک میکنند؟ چه شده است اینها را که در حضور آنها این مصایب واقع میشود و در محضر همه این طور جنایتها واقع میشود و علاوه بر اینکه سکوت کردهاند تایید میکنند، باز هم قرارداد کمپ دیوید را میخواهند تایید کنند، باز هم طرح فهد «۲» را میخواهند تایید کنند، باز هم اسرائیل را میخواهند بشناسند؟ این فاجعهها را باید ما با کی در میان بگذاریم؟