جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید به ژاپن و کره جنوبی سفر کرده است در حالی که این سوال مطرح میشود که اهداف این سفر چیست و چرا چنین اقدامی در این مقطع زمانی صورت گرفته است. بخشی از رفتارهای آمریکا در شرق آسیا در قالب رفتار علیه کره شمالی و چین صورت میگیرد. آمریکا به رغم ادعای مذاکره با کره شمالی همچنان به سیاست فشار و تهدید تاکید دارد و کشورهای منطقه از جمله کره جنوبی و ژاپن را مولفهای برای تحقق این طرح می داند. در قبال چین نیز آمریکا در کنار جنگ اقتصادی و البته بحران سازی در هنگ کنگ و ساختن پرونده حقوق بشر، سیاست به چالش کشاندن روابط منطقه ای پکن و حتی گرفتار سازی آن در بازی رقابت تسلیحاتی را دنبال میکند. سوق دادن کره جنوبی و ژاپن به خرید تسلیحاتی نمودی از این رفتار است که در سفر مقامات آمریکایی به این کشورها دائما پیگیری شده و می تواند از اهداف سفر بولتون نیز باشد.
اما مسئله مهم دیگر اختلافاتی است که میان دو متحد آمریکا یعنی کره جنوبی و ژاپن روی داده است. اختلافی که می تواند منافع آمریکا را با چالش همراه سازد. بر این اساس بولتون راهی منطقه شده تا برای حل اختلافات تجاری ۲ متحد آسیایی واشنگتن پیشقدم شود. اختلافی که پیشینه سیاسی و تبعات اقتصادی دارد و بازار جهانی چیپهای حافظه و گوشیهای هوشمند را دستخوش تنش کرده است. ژاپنیها ماه گذشته صادرات برخی از محصولات فناوری به کره جنوبی را محدود کردند حال آنکه میگویند این اقدام ربطی به نارضایتی آنها از پرداخت غرامت به کرهایهای ضربه دیده از ماجراجویی امپراطوری ژاپن در جنگ جهانی دوم ندارد.
در این میان بسیاری از ناظران سیاسی بر این امر تاکید دارند که این پادرمیانی تنها بخشی از برنامه سفر بولتون است و انتظار میرود وی در بخش حساس ماجرا به موضوع مورد علاقه خود یعنی ایران بپردازد. وی به امید قانع کردن ژاپن و کره جنوبی برای همراهی با ائتلاف آمریکایی نظارت و حفاظت از آبراههای خاورمیانه، به این کشورها سفر میکند حال آنکه توکیو و سئول تمایلی به تشدید تنشها در منطقه بهویژه با ایران ندارند. این مسئله بهویژه در ژاپن با توجه به تلاش دولت برای تغییر قانون اساسی به نفع حضور در جنگهای فراسرزمینی، بسیار حساس است و حمایت مردمی از ائتلاف حاکم و نخست وزیر آبه شینزو را تحتالشعاع قرار میدهد. گفتنی است نیروهای مسلح ژاپن از جنگ جهانی دوم به این سوی، هیچ جنگ فراسرزمینی نداشتهاند. پیشتر مارک اسپر کفیل وزارت دفاع آمریکا مدعی شده بود که دامنه این اقدامات از افزایش نظارت هوایی، اسکورت دریایی تا ایجاد خط دریایی ویژه که لازمه آن استقرار ایستهای بازرسی در سطح خلیج فارس است گسترش خواهد داشت. با توجه به این شرایط میتوان گفت سفر بولتون شاید در ظاهر برای کاهش تنشهای دو کشور باشد اما در اصل زمینه ساز بحرانها و اختلافات جدید شرق آسیا و حتی عرصههای دیگر خواهد شد چرا که سیاست بولتون بر اساس جنگ و بحران طراحی شده و عملا نمیتواند نقش میانجی را داشته باشد
نویسنده: علی تتماج