رئیس سازمان بورس پس از رسوایی وام میلیاردی در حالی استعفا داد که نگاهی به کارنامه سالیان متمادی بورس نشان می‌دهد که برخلاف سایر کشورها که بورس محلی برای سرمایه‌گذاری است در ایران این ساختار به سیاه‌چاله‌ای برای سوزاندن سرمایه و اعتماد مردم مبدل شده است.
بازار سرمایه با محوریت بورس در بسیاری از کشورها محلی برای جذب سرمایه‌های مردم در جهت تولید و رونق اقتصاد است که سرمایه‌های خرد و کلان مردم را هدفمند می‌سازد، حال آنکه تجربه بورس در ایران نشان می‌دهد که بورس روندی معکوس داشته و در کنار تبدیل‌شدن به یک چالش اجتماعی و امنیتی، سرمایه سوزی و سوق یافتن سرمایه‌های مردم به دلالی و اشتغال کاذب را موجب شده است. بورس‌کالا هم گران‌فروشی‌هایش عملا صنایع بزرگی همچون ساختمان‌سازی و کارخانه‌ها را با بحرانی به نام گرانی مواد اولیه، سیمان و فولاد و... مواجه کرده است و خودروسازان نیز در مقطعی با ورود به بورس رقم‌های نجومی از خریداران سودجویی کردند. سازمان بورس نیز نیز که نقش سهامداری و مشارکت اقتصادی مردم را ایفا می‌کند در طول چند دهه اخیر نه تنها تحقق بخش این مسئله نبوده، بلکه در مقاطع مختلفی در کنار سوزاندن سرمایه مردمی به نارضایتی عمومی و تضعیف تولید و فعالیت کارخانه‌ها منجر شده است.
به عنوان نمونه تسنیم در گزارشی در سیزدهم تیر ماه در باب بورس می‌نویسد: «بررسی روند معاملات بورس تهران در نیمه دوم سال 1383 و در 2 فصل آغازین سال 1384 نشان می دهد؛ ترکیدن حباب قیمت ها موجب سقوطی سنگین در بازار سهام شده بود. در آن زمان یک چهره آشنا در راس مدیریت بورس قرار داشت. حسین عبده تبریزی که این روزها در قامت مشاور مسعود پزشکیان ظاهر شده و بعضا ادعاهای جالب توجهی را هم مطرح می کند.به گواه آمار در دوره مدیریت عبده تبریزی بر بورس تهران، این بازار با یکی از بزرگترین حباب های قیمت خود در تاریخ فعالیتش مواجه شد. در روز 14 مردادماه سال 1383 شاخص کل بورس تهران بالاترین رقم خود را در طول دوران فعالیت خود، تا آن زمان، یعنی 13 هزار و 882 واحد را ثبت کرد. پس از آن شاخص در نوسان منفی گرفتار شد و به محدوده 9 هزار واحد کاهش یافت.طبق آمارهای موجود فقط در سال 84 شاخص بورس با 22 درصد کاهش به سطح 9 هزار و 495 واحد رسید. هم چنین ارزش بازار بورس تهران در سال 84 نسبت به سال 83 حدود 16 درصد کاهش یافت. این ریزش شاخص موجب شد بورس تقریبا تا پایان دوره دولت نهم نتواند اعتماد سرمایه گذاران دوباره جلب کند و عملا نزد سهامداران خرد بی اعتبار شد.بررسی گزارش های رسانه ای در همان مقطع نشان می دهد مهم ترین عامل بروز حباب قیمت ها در بورس تهران، عملکرد بحث برانگیز حسین عبده تبریزی دبیرکل وقت بورس تهران بوده است . او در آن مقطع زمانی با مصاحبه های متعدد و تشویق سرمایه گذاران خرد و هم چنین سرعت بخشیدن به پذیرش و عرضه سهام شرکت های کوچک در بورس تب خرید سهام را در سطح جامعه داغ کرد و موجب شد بسیاری از صاحبان نقدینگی دچار زیان های سنگین شوند.
اما موضوع به همین جا ختم نشد، چنان که 15 سال بعد عبده تبریزی در تیر ماه 99، یعنی درست بعد از آن که با سیگنال های حمایتی رییس دولت دوازدهم بورس دوباره با حبابی بزرگ و خطرناک مواجه شده بود، در یک سخنرانی لایو اینترنتی سیگنال ترس و خروج از بازار را صادر کرد و زمینه سقوط مرداد 99 بورس را فراهم آورد. ادعاهای تایید نشده حاکی از آن بود که عبده تبریزی که تا سال 98 مشاور عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی دولت حسن روحانی بود، سبد بزرگی از دارایی ها و سهام بورسی مقامات دولت دوازدهم، از جمله عباس آخوندی را اداره می کند، اما او درست قبل از سقوط تاریخی بورس سهام این سبدها را فروخته و از بازار خارج کرده بود تا در این میان آسیبی به دارایی مقامات مزبور وارد نشود. موضوعی که البته به علت تعلل نهادهای ذی ربط هیچ گاه صحت و سقم آن مشخص نشد. حتی تا امروز نیز علل آن سقوط تاریخی برای بدنه بازار سرمایه ناشناخته و مبهم است.»
در دولت دوازدهم در حال ریزش بورس تمام رویاهای سرمایه‌ای سرمایه گذاران خرد را بر باد داد و میلیاردها تومان را از بورس به صحنه بازر طلا و سکه و خودرو کشاند که که پیامدهای آن در دولت سیزدهم نیز ادامه یافت یکی از رسوایی مهم بورس را رمز ارزها در زیر زمین ساختمان آن تشکیل می‌دهد.
در مهر ماه 1400 کشف چندین ماینر استخراج رمزارز آن‌هم در زیرزمین ساختمان این سازمان یک رسوایی بزرگ برای بازر سرمایه شد. گفته می‌شد چند دستگاه ماینر در شرکت بورس کشف شده و حتی کار به توضیحات مدیرعامل و معاون سازمان بورس هم کشیده شد.«مصطفی بهشتی‌سرشت»، معاون اجرائی سازمان بورس و اوراق بهادار، گفته بود: «اطلاع‌رسانی‌های لازم در این زمینه را شرکت بورس تهران باید انجام دهد». او همچنین گفته بود: «درباره اینکه گفته می‌شود «این دستگاه‌ها متعلق به شخص خاصی بوده است»، باید بگویم با اطلاعاتی که تاکنون به دست آورده‌ام، این دستگاه‌ها شخصی نبوده‌اند؛ اما به‌طورکلی چنین فعالیتی خارج از فعالیت‌های شرکت بورس محسوب می‌شود و این مجموعه باید پاسخگو باشد».
در ماه‌های اخیر نیز ریزش‌های شدید ارزش سهام و خروج سرمایه‌ها از بورس بویژه با رونق گرفتن بازارهایی همچون پیش فروش ایران خودرو در حالی بازار سرمایه را با چالش مواجه کرده است که رسوایی وام میلیاردی اعضا و کارکنان سازمان بورس میخی دیگر بر تابوت بازار سرمایه و اعتماد مردمی آن هم در شرایطی بوده که کشور نیازمند مشارکت مردمی در تولید است. به طور مثال اگر سرمایه 200 میلیونی یک میلیون ثبت نام کننده در قرعه کشی ایران خودرو در بازار سرمایه وارد شده و در مسیر تولید قرار گیرد چرخ چند کارخانه به حرکت در می‌اید حال آنکه رفتارهای مدیران بورس در سوزاندن اعتماد مردم رسما این سرمایه را به بازار دلالی سوق می‌دهد. مجید عشقی رئیس سازمان بورس دیروز استعفای کتبی خود را به همتی رییس شورای عالی بورس تقدیم کرد. این در حالی است که به تازگی سندی مبنی بر دریافت وام ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومانی با نرخ ۴ درصد توسط وی منتشر شده بود.عشقی که در تاریخ ۲۱ مهر ۱۴۰۰ با رای اکثریت اعضای شورای عالی بورس به عنوان رییس سازمان بورس و اوراق بهادار انتخاب شده بود، حالا در ۱۷ شهریورماه ۱۴۰۳ از مدیریت سازمان بورس کناره گیری کرد. وی چند ماه قبل یعنی در ۲۰ فروردین ۱۴۰۳ با کسب رای اعتماد و حمایت مجدد اعضای شورای عالی بورس برای ۲ سال و نیم دیگر در سمت خود ابقا شده بود، حالا عمر این رای اعتماد دوباره امروز به پایان رسید!رئیس مستعفی بورس در شرایطی به پایان مدیریت در بازار سرمایه رسید که در روز‌های اخیر انتشار نامه سازمان بازرسی به وزیر اقتصاد مبنی بر پرداخت وام ۱۰.۵ میلیارد تومانی به مدیران سازمان بورس با نرخ کارمزد ۴ درصد، حاشیه‌های بسیاری را برای عشقی رقم زده بود.
هر چند که مسئولان بورس مدعی هستند که این وام قانونی بوده است و از سویی نیز با استعفای خویش به دبنال پاسخگو نشان دادن خود هستند اما یک سوال اصلی باقی است و آن اینکه رفتارهای مسئولان بورس از گذشته تا به امروز که به اعتماد و سرمایه مردم لطمه وارد کرده است را چه کسی پاسخگوست و چگونه این اعتماد باز خواهد گشت؟
بازار سرمایه با محوریت بورس در بسیاری از کشورها محلی برای جذب سرمایه‌های مردم در جهت تولید و رونق اقتصاد است که سرمایه‌های خرد و کلان مردم را هدفمند می‌سازد، حال آنکه تجربه بورس در ایران نشان می‌دهد که بورس روندی معکوس داشته و در کنار تبدیل‌شدن به یک چالش اجتماعی و امنیتی، سرمایه سوزی و سوق یافتن سرمایه‌های مردم به دلالی و اشتغال کاذب را موجب شده است. بورس‌کالا هم گران‌فروشی‌هایش عملا صنایع بزرگی همچون ساختمان‌سازی و کارخانه‌ها را با بحرانی به نام گرانی مواد اولیه، سیمان و فولاد و... مواجه کرده است و خودروسازان نیز در مقطعی با ورود به بورس رقم‌های نجومی از خریداران سودجویی کردند. سازمان بورس نیز نیز که نقش سهامداری و مشارکت اقتصادی مردم را ایفا می‌کند در طول چند دهه اخیر نه تنها تحقق بخش این مسئله نبوده، بلکه در مقاطع مختلفی در کنار سوزاندن سرمایه مردمی به نارضایتی عمومی و تضعیف تولید و فعالیت کارخانه‌ها منجر شده است.
به عنوان نمونه تسنیم در گزارشی در سیزدهم تیر ماه در باب بورس می‌نویسد: «بررسی روند معاملات بورس تهران در نیمه دوم سال 1383 و در 2 فصل آغازین سال 1384 نشان می دهد؛ ترکیدن حباب قیمت ها موجب سقوطی سنگین در بازار سهام شده بود. در آن زمان یک چهره آشنا در راس مدیریت بورس قرار داشت. حسین عبده تبریزی که این روزها در قامت مشاور مسعود پزشکیان ظاهر شده و بعضا ادعاهای جالب توجهی را هم مطرح می کند.به گواه آمار در دوره مدیریت عبده تبریزی بر بورس تهران، این بازار با یکی از بزرگترین حباب های قیمت خود در تاریخ فعالیتش مواجه شد. در روز 14 مردادماه سال 1383 شاخص کل بورس تهران بالاترین رقم خود را در طول دوران فعالیت خود، تا آن زمان، یعنی 13 هزار و 882 واحد را ثبت کرد. پس از آن شاخص در نوسان منفی گرفتار شد و به محدوده 9 هزار واحد کاهش یافت.طبق آمارهای موجود فقط در سال 84 شاخص بورس با 22 درصد کاهش به سطح 9 هزار و 495 واحد رسید. هم چنین ارزش بازار بورس تهران در سال 84 نسبت به سال 83 حدود 16 درصد کاهش یافت. این ریزش شاخص موجب شد بورس تقریبا تا پایان دوره دولت نهم نتواند اعتماد سرمایه گذاران دوباره جلب کند و عملا نزد سهامداران خرد بی اعتبار شد.بررسی گزارش های رسانه ای در همان مقطع نشان می دهد مهم ترین عامل بروز حباب قیمت ها در بورس تهران، عملکرد بحث برانگیز حسین عبده تبریزی دبیرکل وقت بورس تهران بوده است . او در آن مقطع زمانی با مصاحبه های متعدد و تشویق سرمایه گذاران خرد و هم چنین سرعت بخشیدن به پذیرش و عرضه سهام شرکت های کوچک در بورس تب خرید سهام را در سطح جامعه داغ کرد و موجب شد بسیاری از صاحبان نقدینگی دچار زیان های سنگین شوند.
اما موضوع به همین جا ختم نشد، چنان که 15 سال بعد عبده تبریزی در تیر ماه 99، یعنی درست بعد از آن که با سیگنال های حمایتی رییس دولت دوازدهم بورس دوباره با حبابی بزرگ و خطرناک مواجه شده بود، در یک سخنرانی لایو اینترنتی سیگنال ترس و خروج از بازار را صادر کرد و زمینه سقوط مرداد 99 بورس را فراهم آورد. ادعاهای تایید نشده حاکی از آن بود که عبده تبریزی که تا سال 98 مشاور عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی دولت حسن روحانی بود، سبد بزرگی از دارایی ها و سهام بورسی مقامات دولت دوازدهم، از جمله عباس آخوندی را اداره می کند، اما او درست قبل از سقوط تاریخی بورس سهام این سبدها را فروخته و از بازار خارج کرده بود تا در این میان آسیبی به دارایی مقامات مزبور وارد نشود. موضوعی که البته به علت تعلل نهادهای ذی ربط هیچ گاه صحت و سقم آن مشخص نشد. حتی تا امروز نیز علل آن سقوط تاریخی برای بدنه بازار سرمایه ناشناخته و مبهم است.»
در دولت دوازدهم در حال ریزش بورس تمام رویاهای سرمایه‌ای سرمایه گذاران خرد را بر باد داد و میلیاردها تومان را از بورس به صحنه بازر طلا و سکه و خودرو کشاند که که پیامدهای آن در دولت سیزدهم نیز ادامه یافت یکی از رسوایی مهم بورس را رمز ارزها در زیر زمین ساختمان آن تشکیل می‌دهد.
در مهر ماه 1400 کشف چندین ماینر استخراج رمزارز آن‌هم در زیرزمین ساختمان این سازمان یک رسوایی بزرگ برای بازر سرمایه شد. گفته می‌شد چند دستگاه ماینر در شرکت بورس کشف شده و حتی کار به توضیحات مدیرعامل و معاون سازمان بورس هم کشیده شد.«مصطفی بهشتی‌سرشت»، معاون اجرائی سازمان بورس و اوراق بهادار، گفته بود: «اطلاع‌رسانی‌های لازم در این زمینه را شرکت بورس تهران باید انجام دهد». او همچنین گفته بود: «درباره اینکه گفته می‌شود «این دستگاه‌ها متعلق به شخص خاصی بوده است»، باید بگویم با اطلاعاتی که تاکنون به دست آورده‌ام، این دستگاه‌ها شخصی نبوده‌اند؛ اما به‌طورکلی چنین فعالیتی خارج از فعالیت‌های شرکت بورس محسوب می‌شود و این مجموعه باید پاسخگو باشد».
در ماه‌های اخیر نیز ریزش‌های شدید ارزش سهام و خروج سرمایه‌ها از بورس بویژه با رونق گرفتن بازارهایی همچون پیش فروش ایران خودرو در حالی بازار سرمایه را با چالش مواجه کرده است که رسوایی وام میلیاردی اعضا و کارکنان سازمان بورس میخی دیگر بر تابوت بازار سرمایه و اعتماد مردمی آن هم در شرایطی بوده که کشور نیازمند مشارکت مردمی در تولید است. به طور مثال اگر سرمایه 200 میلیونی یک میلیون ثبت نام کننده در قرعه کشی ایران خودرو در بازار سرمایه وارد شده و در مسیر تولید قرار گیرد چرخ چند کارخانه به حرکت در می‌اید حال آنکه رفتارهای مدیران بورس در سوزاندن اعتماد مردم رسما این سرمایه را به بازار دلالی سوق می‌دهد. مجید عشقی رئیس سازمان بورس دیروز استعفای کتبی خود را به همتی رییس شورای عالی بورس تقدیم کرد. این در حالی است که به تازگی سندی مبنی بر دریافت وام ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومانی با نرخ ۴ درصد توسط وی منتشر شده بود.عشقی که در تاریخ ۲۱ مهر ۱۴۰۰ با رای اکثریت اعضای شورای عالی بورس به عنوان رییس سازمان بورس و اوراق بهادار انتخاب شده بود، حالا در ۱۷ شهریورماه ۱۴۰۳ از مدیریت سازمان بورس کناره گیری کرد. وی چند ماه قبل یعنی در ۲۰ فروردین ۱۴۰۳ با کسب رای اعتماد و حمایت مجدد اعضای شورای عالی بورس برای ۲ سال و نیم دیگر در سمت خود ابقا شده بود، حالا عمر این رای اعتماد دوباره امروز به پایان رسید!رئیس مستعفی بورس در شرایطی به پایان مدیریت در بازار سرمایه رسید که در روز‌های اخیر انتشار نامه سازمان بازرسی به وزیر اقتصاد مبنی بر پرداخت وام ۱۰.۵ میلیارد تومانی به مدیران سازمان بورس با نرخ کارمزد ۴ درصد، حاشیه‌های بسیاری را برای عشقی رقم زده بود.
هر چند که مسئولان بورس مدعی هستند که این وام قانونی بوده است و از سویی نیز با استعفای خویش به دبنال پاسخگو نشان دادن خود هستند اما یک سوال اصلی باقی است و آن اینکه رفتارهای مسئولان بورس از گذشته تا به امروز که به اعتماد و سرمایه مردم لطمه وارد کرده است را چه کسی پاسخگوست و چگونه این اعتماد باز خواهد گشت؟
