در شرايطي كه بيگانگان با رويكرد به ايجاد پيمان‌هاي نظامي با برخي كشورهاي عربي و تركيه، امنيت منطقه را تحت الشعاع قرار داده‌اند بسياري از كارشناسان ايجاد پيماني دفاعي و امنيتي ميان جبهه مقاومت را راهكاري براي مقابله با اين تهديدات مي‌دانند.
كشورهاي عربي، غربي و نيز تركيه با بستن يكسري پيمان و توافقات امنيتي- نظامي نظير استقرار سپر موشكي آمريكا در تركيه به بهانه تامين امنيت بيشتر و نيز واگذاري پايگاه‌هاي نظامي به آمريكا، شرايط ناامني را بر منطقه حاكم ساخته‌اند. امري كه موجبات نگراني بيشتر كشورهاي اسلامي را ايجاد كرده است. بسياري از ناظران سياسي و نظامي تاكيد دارند كه بيگانگان با اين حربه به دنبال سلطه بر منطقه مي‌باشند چنانكه اين روند را در آسياي مركزي و قفقاز، حوزه خليج فارس، شرق و غرب مرزهاي ايران اجرا كرده‌اند.
شايد بتوان گفت: كشورهاي غربي بيشتر به دليل نفوذ و كسب قدرت و نيز امتيازگيري از كشورهاي جبهه مقاومت از جمله جمهوري اسلامي ايران، عراق، سوريه ، لبنان و... به بستن اين پيمان ها روي مي‌آورند تا بتوانند سلطه خود را در منطقه بيشتر كنند.
با اين رويه برخي‌ها معتقدند تشكيل يك ائتلاف امنيتي از سوي جبهه مقاومت از جمله جمهوري اسلامي ايران، عراق، سوريه و لبنان مي‌تواند به عنوان يك عنصر بازدارنده در منطقه محسوب شود. به عنوان نمونه بسياري تاكيد دارند كه ايران و عراق به دليل نزديكي‌هاي تاريخي و ديني و نيز فضاي ثبات نسبي كه در اين كشور ايجاد شده مي‌توانند آغازگر تشكيل چنين پيماني باشند. پيماني كه در آينده مي‌تواند به ساير كشورهاي منطقه نيز گسترش يابد.
البته برخي ديگر نيز بر اين عقيده هستند كه اين گونه پيمان‌ها كه در قالب نظامي- امنيتي تعبيه و برنامه ريزي مي‌شود بايد بگونه‌اي باشد كه موجبات تحريك بيشتر كشورهاي غربي و عربي را فراهم نسازد. با توجه به حساسيت‌هاي منطقه و اهميت رويكرد كشورهاي حاضر در جبهه مقاومت به تشكيل ائتلاف‌هاي مستحكم در برابر دشمنان، سياست روز در گفت‌وگو با برخي كارشناسان اهميت اين موضوع را مورد بررسي قرار داده كه در ذيل مي‌آيد.
پيمان‌هايي فراتر از امنيتي و نظامي
صباح زنگنه کارشناس مسائل سياسي با اشاره به سوابق تاريخي ايجاد پيمان‌هاي مشترك دفاعي و نظامي در عرصه جهاني، با بيان اينکه هم پيماني و ايجاد يکسري ائتلاف‌ها بين کشورها از زمان‌هاي گذشته مرسوم بوده است گفت: آنچه که هم‌اکنون بر جامعه جهاني سايه انداخته در واقع نوعي استعمار در قالب اتحاد و هم پيماني تجلي پيدا مي‌کند.
وي تصريح کرد: در زمان گذشته استعمار به صورت مستقيم آن هم با حضور نيروي نظامي در کشورهايي كه مستعمره بودند پيمان‌هاي نظامي و دفاعي را ايجاد مي‌كرد تا سلطه خود را بر آنها حفظ كند. هم اکنون اين شرايط را ما به ندرت در کشورهاي جهان مشاهده مي‌کنيم.
وي افزود: البته برخي از کشورهاي استعمارگر از جمله آمريکا داراي پايگاه نظامي ـ امنيتي در کشورهايي همچون بحرين، قطر و ... هستند، در ترکيه نيز پايگاه نظامي به طور مشهود ملاحظه مي‌شود.
صباح زنگنه با اشاره به بازي منفي برخي از كشورها و همگرايي آنها با غرب گفت: با توجه به اينکه کشورهايي همانند ترکيه عضو پيمان ناتو هستند اما واقعيت امر آن است اين کشورها حربه‌اي هستند در دست گردانندگان اين پيمان.
صباح زنگنه با اشاره به اينکه در کشورهاي عربي حضور کشورهاي قدرتمند به نحو ديگري است گفت: غربي‌ها به طور مستقيم در کشورهاي عربي حضور ندارند ولي با فروش تسليحات و مسلح کردن اين کشورها از نظر نظامي نه تنها هزينه‌هاي اين حضور را به دوش کشور ميزبان انداختند بلکه پول نفت نيز به سمت کشورهاي غربي برمي‌گردد.
وي با اشاره به اين امر كه اين پيمان‌ها نتوانسته امنيتي براي اين كشورها ايجاد نمايد تصريح کرد: آنچه که ما هم‌اکنون شاهد آن هستيم اين است که به لحاظ عملياتي هيچ کدام از کشورهاي منطقه که در قالب تفاهم‌نامه‌هاي مختلف به نوعي با کشورهاي غربي هم‌پيمان شده‌اند نتوانستند از امنيت لازم و کافي برخوردار شوند.
اين کارشناس سياسي گفت: نمونه آشکار اين مساله مصر است که با داشتن پيمان محکم و استراتژيک با آمريکا باز هم در مقابل انقلاب‌هاي مردمي نتوانست دوام بياورد و هيچ يک از راه‌کارها و کمک‌هاي آمريکا و اسرائيل برايش کارآمد نشد.
وي گفت: بايد بپذيريم که اين نوع هم‌پيماني‌ها در قالب نظامي ـ دفاعي جزء هزينه‌هاي سنگين به خطر انداختن منافع ملي و از دست دادن تکيه‌گاه مردمي چيز ديگري را در بر نخواهد داشت و کشورهاي غربي به نوعي براساس يک نوع مصلحت انديشي آن هم به نفع خود اين گونه پيمان‌ها را با ديگر کشورها مي‌پذيرند.
اين کارشناس سياسي درباره رويكرد كشورهاي جبهه مقاومت به تشكيل ائتلافي امنيتي و نظامي در برابر ائتلاف‌هاي غرب‌گرا و غير مردمي در منطقه تصريح کرد: البته اين نوع پيمان‌ها نبايد بگونه‌اي باشد که مورد سوء استفاده غرب و کشورهاي عربي قرار گيرد بطوريکه ما و کشورهاي منطقه نيز اشتباه مجددي را براي هم‌پيمان شدن به خصوص در زمينه‌هاي دفاعي ـ نظامي تکرار نکنيم و درآمدهاي منطقه بي‌دليل از بين نرود.
وي با اشاره به اينكه عواملي مي‌تواند به نزديكي بيشتر اعضاي جبهه مقاومت منجر شود گفت: البته يک استثنا وجود دارد آن هم در خصوص لبنان و کشورهاي همسايه فلسطين اشغالي است، با توجه به تجاوزگري اسرائيل در طول ۶۰ سال تاسيس اين رژيم و جنگ‌هاي متعددي كه به کشورهاي منطقه تحميل کرده، هم‌پيمان شدن کشورهاي منطقه آن هم نه فقط در قالب نظامي ـ دفاعي بلکه تقويت همه زمينه‌هاي اقتصادي، حقوقي، اجتماعي و مردمي مي‌تواند تاثير بسزايي را در کاهش قدرت و تجاوزگري اسرائيل داشته باشد.وي در پايان خاطر نشان کرد: کشور ما و ديگر کشورهاي خاورميانه و منطقه نيز بايد تلاش کنند تا پيماني فراتر از پيمان نظامي ـ دفاعي در جهت رشد و اثرگذاري و نيز کوتاه کردن دست کشورهاي استعمارگر داشته باشند.
تقويت جبهه‌اي مستحكم
محمد حسن قديري ابيانه كارشناس مسائل سياسي و استراتژيك نيز درباره تحركات غرب را استفاده از پيمان‌هاي نظامي براي سلطه بر منطقه گفت،کشورهاي اشغال شده مثل افغانستان اختيار لازم را براي بستن پيمان ندارند و معمولا پيمان‌هايي که مي‌بندند به ضرر منافع ملي و امنيتي آن کشورها توسط قدرت‌هاي بزرگ تحميل مي‌شد مثل پيمان استراتژيک آمريکا.
پيمان‌هاي نظامي که غرب با کشورهاي حوزه خليج‌فارس مي‌بندد آن هم هر چند ظاهر دو جانبه‌اي دارد اما به واقع سلطه يک کشور را بر کشور ديگر تضمين مي‌کند. مانند برخي از کشورهاي حوزه خليج‌فارس که ناوهاي جنگي دو طرف اجازه حضور در سواحل کشور ديگر را مي‌دهد، اين درحالي است که هرگز ناوهاي آن کشور در سواحل آمريکا حضور نخواهند داشت و عملا به معني اجازه اين کشورها به صورت يک جانبه به ناوهاي جنگي آمريکاست. وي در ادامه تاكيد كرد، برخي از اين توافقات مثل توافق دفاع انگليس از ليبي در صورت مورد حمله قرار گرفتن اين کشور است که هرگز به آن پايبند نمي‌مانند.کما اينکه انگلستان نه تنها از حکومت قذافي را دفع نکرد بلکه به آن تجاوز هم کرد.
اين كارشناس مسائل سياسي در ادامه ضمن اشاره به اين امر كه همپيماني كشورهاي مستقل در منطقه مفيد باشد گفت، پيمان‌هاي امنيتي بين کشورهاي مقاومت مي‌تواند مفيد و موثر باشد به ويژه در صورتي که مصر به نيروهاي مقاومت بپيوندد و بازماندگان رژيم مقاومت نيز ساقط شوند و چنين اتفاقي در اردن نيز روي مي‌دهد همچنين عراق نيز بتواند به طور کامل از شر سلطه و توطئه‌هاي آمريکا رهايي يابد وجود چنين پيماني مي‌تواند بسيار مفيد واقع شود.
اين كارشناس مسائل سياسي ضمن تاكيد بر اينكه ايجاد پيمان دفاعي و نظامي ميان جبهه مقاومت مي‌تواند در مقابله با دشمنان موثر باشد گفت در صورتي که در حوزه خليج فارس نيز حکومت‌هاي دست نشانده و گوش به فرمان غرب جايشان را به نظام‌هاي مردمي بدهند پيمان‌هاي امنيتي مي‌تواند جنبه بازدارنده و با استحکامي را پديد آورد.
حفظ منافع مشترك با پيمان‌هاي امنيتي
مهدي فضائلي كارشناس مسائل سياسي نيز با بيان اينكه ايجاد پيمان‌هاي دفاعي- نظامي بين كشورهاي منطقه با جمهوري اسلامي ايران مي‌تواند در امنيت منطقه موثر واقع شود گفت: پيش از اين تشكيل پيمان‌هايي در قالب امنيتي- دفاعي جزء پيشنهادات رسمي از سوي جمهوري اسامي ايران براي كشورهاي منطقه بوده.
وي با تاكيد بر نقش و جايگاه ايران در برقراري ثبات و امنيت در منطقه تاكيد كرد چنين پيمان‌هايي در صورت بسته شدن سازماندهي مناسب اين پيمان‌ها مي‌تواند به سود كشورهاي عضو اين پيمان تمام شود.
اين كارشناس مسائل سياسي افزود: به طور حتم هر پيماني كه بين كشورهاي مختلف بسته مي‌شود در نتيجه يكسري تهديدات مشترك و منافع مشترك پديد مي‌آيد كه اگر كشورهاي منطقه با ايران همكاري مناسبي داشته باشند در ايجاد و بستن چنين پيمان‌هايي موفق تر از گذشته حركت خواهند كرد.
هدي دهقان بذرافشان
