با توجه به تیرگی بیشتر روابط آمریکا و اروپا، کارشناسان امکان پیروی از خروج آمریکا از برجام را بعید دانستهاند.
به گزارش تسنیم، روزنامه نیزاویسیمایا گازیتا در تحلیلی نوشته است: رهبران آمریکا بار دیگر وعده دادند که از توافق هستهای منعقد شده بین ایران و گروه کشورهای «۱+۵» خارج خواهند شد. مایکل پنس معاون رئیسجمهوری آمریکا در سخنرانی خود در کنفرانس سالانه سازمان لابیست و بانفوذ «کمیته روابط اجتماعی آمریکا - اسرائیل» در واشنگتن چنین تهدیدی را دوباره مطرح کرد.
بدین ترتیب بعید نیست که آمادگی آمریکا، اسرائیل و ایران برای اصرار بر تامین منافع خویش به زودی مناقشه نظامی تمام عیاری را برای کل منطقه خاورمیانه به ارمغان آورد.
پنس چنین تهدید کرد: «نباید شک کرد که این آخرین شانس آنها (ایرانیها) است. اگر توافق هستهای طی یکی دو ماه آینده اصلاح نشود، آمریکا فورا از آن خارج خواهد شد. واشنگتن قصد ندارد به تهران اجازه دهد که به سلاح هستهای دست یابد.»
سخنان معاون رئیسجمهوری آمریکا تفاوتی با سخنرانی ماه ژانویه وی در کنست (پارلمان) اسرائیل نمیکرد، ولی اینبار این حقیقت که در ماه مه کاخ سفید باید تصمیم خود درباره تایید یا عدم تایید توافق هستهای را اعلام کند، به سخنان وی وجهه دیگری بخشید. با توجه به اینکه آمریکا این پرونده هستهای را جدای از سیاست خارجی ایران در خاورمیانه نمیداند، برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) واقعا در معرض خطر جدی قرار گرفته است.
این مسئله که جامعه جهانی باید منافع اسرائیل در خاورمیانه را نیز در نظر داشته باشد در جریان سخنرانی "ران درما" سفیر اسرائیل در آمریکا در کنفرانس مذکور شنیده شد. این دیپلمات یادآور شد که تل آویو به هیچکس اجازه نمیدهد تا کسی از خط قرمزهای آنها عبور کنند. نمونه این تهدید هم حمله اخیر هواپیماهای اسرائیلی به مناطق مرزی در خاک سوریه بود.
روزنامه «واشنگتن پست» هم چندی پیش در تحلیلی نسبت به بروز یک جنگ تمام عیار بین اسرائیل و نیروهای طرفدار ایران در خاورمیانه هشدار داد. این در حالی است که جامعه بینالمللی حاضر نیست تا از آمریکا در صرف نظر کردن از توافق هستهای با ایران پیروی کند.
اشتفان مایستررئیس برنامه شرق اروپا و آسیای مرکزی در شورای سیاست خارجی آلمان به روزنامه نیزاویسیمایا گازیتا» گفته است: «آلمان و اتحادیه اروپا از چنین اقدامات یکجانبهای از طرف واشنگتن حمایت نمیکنند. برای اینکه توافق هستهای با ایران برای مقامات برلین اهمیت زیادی دارد. هر اقدامی که منجر به تیره کردن روابط با تهران شود، در شرایطی که همه خاورمیانه در وضعیت هرج و مرج بسر میبرد، بسیار خطرناک خواهد بود.
به گفته وی، ضمن اینکه این در شرایطی است که تعیین تعرفههای گمرکی برای فولاد در حال تبدیل شدن به دومین موضوع مخرب و خطرناک برای کشورهای اروپایی است و میتواند روابط بین اتحادیه اروپا و ایالات متحده را تیرهتر از قبل کند. حتی اگر با برخی از سیاستهای ایران در سوریه و منطقه مخالفت وجود داشته باشد، آلمان باز هم همه تلاش خود را بکار خواهد برد تا توافق هستهای حفظ شود.
تردیدی وجود ندارد که موضوع مقابله با ایران در منطقه، خاورمیانه را در معرض خطر مشکلات تازهای قرار خواهد داد. "بنیامین نتانیاهو" نخستوزیر اسرائیل در جریان مذاکرات چند روز قبل خود با "دونالد ترامپ" مدعی شد که جمهوری اسلامی بزرگترین چالش برای اسرائیل و آمریکا در خاورمیانه بشمار میرود. به عقیده وی، توافق هستهای راه را برای دست یافتن ایران به بلندپروازهای هستهای هموار کرده است.
این در حالی است که مسئله پیرامون برجام این هفته موضوع مذاکرات "محمدجواد ظریف" وزیر امور خارجه ایران و "ژان ایو لودریان" همتای فرانسوی وی در تهران بود. ظریف تاکید کرد: «برجام توافقنامهای چندجانبه است که اروپا هم در موفقیت آن سهیم است. اروپا میتواند سهم سازندهتری برای حفظ این توافق مهم بینالمللی ایفا کند و تعهدات خود در چارچوب این سند را بطور کامل اجرا نموده و بر آمریکا هم فشار وارد آورده و مانع از آن شود تا ایالات متحده خواستههای غیرقانونی و غیرمنطقی خود را بر آنها تحمیل کند.»
البته مقامات تهران وعده دادهاند که اگر آمریکا از توافق هستهای خارج شود، ایران هم قادر خواهد بود تنها ظرف ۴۸ ساعت، سطح غنیسازی اورانیوم را تا ۲۰ درصد افزایش دهد. اوضاع از آن جهت پیچیده میشود که جمهوری اسلامی قصد ندارد از برنامه موشکی خود که بهانه اصلی آمریکا برای اعمال تحریمهای یکجانبه است، صرفنظر کنند.
در این بین در محافل کارشناسی روسی نسبت به سناریوی نظامی پیرامون مسائل ایران هشدار داده اند. "یولیا سوویچنیکووا" کارشناس ارشد مدرسه عالی اقتصاد مسکو به این روزنامه گفته است: «تهدید حمله نظامی به ایران میتواند از لحاظ ابعاد و شدت بسیار متفاوت باشد.
برای درک اینکه این سناریو دقیقا به چه شکل است، باید درک نمود که صحبت بر سر چه نوع حملهای است. چراکه نظامیان آمریکایی از اقداماتی در سطوح مختلف صحبت به میان آوردهاند. مسئله این است که هر اقدام نظامی کوچکی علیه ایران خطر تبدیل شدن به یک جنگ تمام عیار و گسترده را دارد، به این دلیل که مقامات تهران قطعا به هر اقدام نظامی از سوی آمریکا با شدیدترین حالت پاسخ خواهند داد و از منافع خویش دفاع میکنند و طرف آمریکایی هم توانایی آن را ندارد تا از همه متحدین خویش در منطقه حمایت کند.»