چند روز دیگر سالگرد فاجعه منا برگزار میشود و قرار است خانواده شهدای منا با رهبر معظم انقلاب دیداری داشته باشند. برادر شهید رکنآبادی در گفتوگو با سیاست روز از این سخن گفت که قرار است در دیدار با رهبری گزارشی درباره قصورکنندگان پیگیری منا توسط خانواده شهدا ارائه شود و حالا چند روز مانده به دیدار گفته میشود که شکایات قربانیان منا قابل ارائه نیست! و باید متن شکوائیه واحد ارائه شود و البته نشستی درباره پیگیری حقوقی صورت میگیرد.
از اینرو جلسه پیگیری ابعاد حقوقی و قضایی فاجعه منا با حضور نمایندگان دستگاههای مسئول و به ریاست حجتالاسلام والمسلمین منتظری در دادستانی کل کشور تشکیل شد. در این جلسه که قشقاوی معاون کنسولی وزارت خارجه، جعفری دولتآبادی دادستان تهران، اوحدی رئیس سازمان حج و زیارت، رحیمی معاون سیاسی - امنیتی دادستان کل کشور، شهریاری سرپرست دادسرای جنایی، حجتالاسلام نکونام مشاور دادستان کل کشور و برخی مسئولان دستگاههای دیگر حضور داشتند، حسب اعلام دادستان کل کشور نمایندگان دستگاهها به ارائه گزارش اقدامات صورت گرفته در رابطه با پیگیریهای صورت گرفته پیرامون فاجعه منا پرداختند.
مشاور عالی دادستان کل کشور در تشریح مصوبات جلسه پیگیری حقوقی و قضایی فاجعه منا گفت: مقرر شد که وزارت امور خارجه در رابطه با کشورهایی که میتوانند راهی برای طرح دعوی در محاکم حقوقی عربستان باز کنند، اقداماتی را انجام دهد.
حجتالاسلام محمدابراهیم نکونام اظهار کرد: دادستان کل کشور اهتمام جدی در زمینه پیگیری فاجعه منا دارد و در مدت حضورشان در دادستانی کل، چندین جلسه برای رسیدگی به بعد حقوقی این موضوع که از اهمیت بالایی برخوردار است برگزار کردند که یکی از آنها امروز بود.
وی ادامه داد: مقرر شد که وزارت امور خارجه در رابطه با کشورهایی که میتوانند راهی را برای طرح دعوی در محاکم حقوقی عربستان باز کنند، اقداماتی را انجام دهد.
حجتالاسلام والمسلمین نکونام ادامه داد: از آنجا که شکایت مطرح شده به نحوی نیست که قابل ارائه به محاکم بینالملل باشد، بنا شد بلافاصله پس از جلسه، جلسه دیگری با حضور مسئولان برگزار و شکل واحد ارائه شکواییه تهیه شود و به کلیه استانهای کشور ارسال گردد تا بتوان براساس آن شکایات را به صورت واحد اخذ کرد و در آینده نزدیک که قرار است مسئولان قضایی برخی کشورها به ایران سفر کنند و یا در تماسهای تلفنی دادستان کل با مقامات بعضی کشورها با ارائه این شکایات، علیه عربستان طرح دعوی کرد.
وی افزود: خوشبختانه قوانین جزایی عربستان یا فقه اهلسنت این راه را باز گذاشته تا دیه کسانی را که قتیلالزحام هستند (در اثر ازدحام جمعیت کشته شدند) باید دولت متبوع بپردازد.
مشاور عالی دادستان کل کشور اظهار امیدواری کرد که بتوان با سرعتی که در دادستانی کل کشور برای پیگیری این موضوع وجود دارد، زودتر بتوان مسائل حقوقی فاجعه منا را حل و فصل کرد.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه برخورد دولت عربستان با سایر جانباختگان فاجعه منا چگونه بوده است، گفت: براساس پیگیریها تا الان پاسخ مثبتی ارائه نشده و غیر از حادثه سقوط جرثقیل در مسجدالحرام که اقدام کردند و پرداخت دیه بوده است، نسبت به فاجعه منا تا به امروز اقدامی از سوی دولت عربستان انجام نشده است.
حجتالاسلام والمسلمین نکونام با اشاره به رایزنیهای صورت گرفته برای تشکیل کمیته حقیقتیاب فاجعه منا خاطرنشان کرد: وزارت خارجه هم با کشورهایی که در فاجعه منا جان باخته داشتهاند و هم با سایر کشورها، برای تشکیل کمیته حقیقتیاب تلاشها و رایزنیهای جدی داشته است و صحبتهای زیادی از منظر بینالمللی انجام شده که بتوان با انتخاب وکلای زبردست به صورت واحد از همه کشورها این را موضوع را پیگیری کرد که این موضوع در دستور کار قرار دارد.
اما در همین راستا قشقاوی در ارتباط با اقدامات وزارت امور خارجه درخصوص پیگیری فاجعه منا گفت: در حال حاضر با چندین وکیل بینالمللی در حال مذاکره هستیم و به زودی هیئتی از ما برای انجام مذاکره و مستشار با وکلای دادگستری اعزام میشوند.
حسن قشقاوی گفت: اولین پاسخ ما این است که ما چه رودربایستی با دولت عربستان داریم که بخواهیم منفعلانه برخورد کنیم . آیا ما نسبت فامیلی و یا منافع و فعالیت اقتصادی مشترک و روابط دوجانبه مشعشعی با این کشور داریم؟ چه دلیلی منطقی وجود دارد که دستگاه دیپلماسی بخواهد که دراین زمینه با عربستان رودربایستی داشته باشد وکوتاه بیاید .
قشقاوی اضافه کرد: طرح این موضوع که برخورد وزارت امور خارجه در فاجعه منا منفعلانه بوده است کاملا غیرواقع بینانه بوده و هیچ پایه منطقی ندارد . ما در وزارت امور خارجه درباره فاجعه منا بیشترین پیگیری را داشته ایم و شاید وزارت خارجه پس ازبحث برجام در هیچ موضوعی بغیر از فاجعه منا تا این اندازه فعال نبوده است.
وزارت امورخارجه ۵۸۰ ملاقات مهم در سطح مقامات دولتی، رئیسجمهور، معاون اول و وزیر امور خارجه و معاونین وزیر خارجه و سفرا و کارداران و سرکنسول در رابطه با فاجعه منا داشتند. من تلکسی زدم که همه سفارتخانههای ما با اکثریت قریب به اتفاق همه وکلای بینالمللی زبردست که پروندههای سنگین را وکالت کردهاند نشستی داشته باشند و درآنجا این موضوع طرح شد تا بررسی کنند که از چه راهی میتوان اقامه دعوی کرد.
این در حالی است که مرتضی رکنآبادی برادر شهید رکنآبادی در گفتوگو با سیاست روز اعلام کرد: "پيگيريهای ما در وزارت امور خارجه به جايي نرسيده است. من عزمي در مسئولان براي پيگيري جنايت منا و حادثه جرثقيل نديدهام. هنوز هيچ شکايتي از جنايتکاران سعودي توسط وزارت امور خارجه ثبت نشده است. تمامي تلاش مسئولان نسبت به خانواده شهداي منا اين است که آنها را آرام کنند اما ما تنها زماني آرام میشويم که جنايت سعوديها در دادگاههاي بينالمللي به آنان اثبات شود و آنان در مقابل خانواده شهدا پاسخگو باشند." و گلایه کرده بود که حتی یک تسلیت هم از این وزارتخانه نشنیدهاند.