نوسانات قیمت گوشت و البته مرغ در بازار چنان فراز و فرودهایی دارد که گاه حرفه ای ترین نوسان گیران بازار سرمایه نیز از ارزیابی چگونگی آن ناتوان هستند و شاید بتوان گفت که این نوسانات را حتی بتوان به عنوان یک سرفصل دانشگاهی برای رشته‌های ارشد اقتصادی و آماری تدریس نمود.
این روزها در حالی همچنان ثباتی نسبی بر بازار گوشت و مرغ حاکم است که در سخنانی قابل تامل افشین صدر دادرس مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک کشور در گفت‌وگو با ایسنا در تشریح چرایی کاهش قیمت دام زنده سبک گفت: وارد فصل تولید شده‌ایم و زایش‌ها افزایش یافته و جمعیت دام زیاد شده است. در حقیقت چون عرضه زیاد شده قیمت دام نیز کاهش یافته است. در کنار سوالاتی که در باب چگونگی تاثیرات زایش بهاره دام که قطعا گوسفندهای چند ماهه و چند هفته‌ای می‌باشند وجود دارد، نکته مهم تاکیدات بر نقش دلار در کاهش قیمت گوشت است چنانکه مدیرعامل اتحادیه دام سبک کشور در پاسخ به اینکه نوسانات نرخ دلار چه تاثیری می‌تواند بر قیمت تمام شده تولید دام زنده سبک داشته باشد، گفت:«دارو، واکسن و مکمل‌ها مشمول دریافت ارز ترجیحی نیستند و با نوسانات قیمت دلار تغییر می‌کنند. از طرفی چون چوپان‌های افغانستانی که در نقاط مختلف کشور فعالیت می کنند حقوق خود را به کشورشان می فرستند دلاری حقوق می‌گیرند که اگر قیمت دلار افزایش یابد دستمزد آنها و در نهایت هزینه تمام شده تولید نیز افزایش می‌یابد».
هر چند که در اقتصاد دلار زده ایران، تاثیر ارز بر هیچ کالا و فعالیت اقتصادی قابل انکار نمی‌باشد اما در باب تاثیرات مطرح شده در قبال قیمت گوشت از یک سو این سوال مطرح است که ایا مصرف دارو، واکسن و مکمل‌ها مصرف هر روزه دام‌هاست که فعالان حوزه گوشت هر روز نیازمند دلار باشند و در نهایت نیز نرخ ارز را مبنای قیمت گذاری قرار دهند؟ از سوی دیگر سوال اساسی آن است که در کجای اقتصاد ایران حقوق به دلار داده می‌شود که بخش دامداری کشور حقوق به دلار پرداخت می‌کند؟ چگونه است که اتحادیه مرکزی دام سبک کشور بر خلاف رویه و عرف اقتصادی کشور مبنای حقوقی را به دلار تبدیل کرده است و ارز رایج کشور را حذف نموده است؟ قدر مسلم در کشور ایران حقوق‌ها در بخش دولتی و کارگری به ریال پرداخت می‌شود که در صورت اجرای همین رویه در بخش دامداری تاثیرات نوسانات ارز بر گوشت نیز روی نخواهد داد و دادمدار و مصرف کننده از این نوسان ارزی آسیب نمی‌بینند.
در کنار آنچه از سوی مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک کشور در باب تاثیرات قیمت ارز بر قیمت گوشت و دامداری کشور ذکر شده است، نکته قابل توجه نگاه صادرات محوری است که در بخش‌های مختلف اقتصادی کشور از جمله در صنعت گوشت غالب شده است. چندی پیش بود که مسئولان در بخش دمداری و تامین گوشت کشور عنوان کردند که صادرات دام زنده برای آنها به صرفه تر است چرا که با نرخ دلار در آن سوی مرزها به فروش می رسانند و در تبدیل به ریال درآمدی قابل توجه دارند. آنها مدعی بودند که زمانی دامها را در داخل عرضه و از صادرات خودداری می‌کنند که نرخ داخل نیز بر اساس دلار تعیین گردد یعنی آنکه مثلا اگر دلار 60 هزار تومان است و هر کیلو دام زنده در آن سوی مرزها 10 دلار قیمت دارد، در داخل گوشت به قیمت 600 هزار تومان عرضه گردد. این نوع نگاه دلار زده متاسفانه در بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی کشور از جمله صنایع بالا دستی فولاد و پتروشیمی و حتی کالای مصرفی و اساسی نیز مشاهده می‌شود. رویه‌ای که به نظر می‌رسد ساماندهی و مداخله دستگاه‌های نظارتی برای مقابله با این وضعیت، اقدام برای کاهش نرخ ارز و افزایش حمایت‌های صادراتی به صادر کنندگان به جای افزایش بهای دلار، امری ضروری برای مدیرت اقتصاد معیشتی و تولیدی کشور باشد. رویه‌ای که می‌تواند ضمن جهش تولید مشارکت بیشتر مردم در عرصه اقتصادی کشور را نیز به همراه داشته باشد در عین آنکه کشور را نیز از چرخه سیاه دلار زدگی رهایی می‌دهد و در حوزه دامداری و تامین گوشت کشور، پرونده بزک نمیر دلار می‌یاد یک بار برای همیشه بسته می‌شود.
این روزها در حالی همچنان ثباتی نسبی بر بازار گوشت و مرغ حاکم است که در سخنانی قابل تامل افشین صدر دادرس مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک کشور در گفت‌وگو با ایسنا در تشریح چرایی کاهش قیمت دام زنده سبک گفت: وارد فصل تولید شده‌ایم و زایش‌ها افزایش یافته و جمعیت دام زیاد شده است. در حقیقت چون عرضه زیاد شده قیمت دام نیز کاهش یافته است. در کنار سوالاتی که در باب چگونگی تاثیرات زایش بهاره دام که قطعا گوسفندهای چند ماهه و چند هفته‌ای می‌باشند وجود دارد، نکته مهم تاکیدات بر نقش دلار در کاهش قیمت گوشت است چنانکه مدیرعامل اتحادیه دام سبک کشور در پاسخ به اینکه نوسانات نرخ دلار چه تاثیری می‌تواند بر قیمت تمام شده تولید دام زنده سبک داشته باشد، گفت:«دارو، واکسن و مکمل‌ها مشمول دریافت ارز ترجیحی نیستند و با نوسانات قیمت دلار تغییر می‌کنند. از طرفی چون چوپان‌های افغانستانی که در نقاط مختلف کشور فعالیت می کنند حقوق خود را به کشورشان می فرستند دلاری حقوق می‌گیرند که اگر قیمت دلار افزایش یابد دستمزد آنها و در نهایت هزینه تمام شده تولید نیز افزایش می‌یابد».
هر چند که در اقتصاد دلار زده ایران، تاثیر ارز بر هیچ کالا و فعالیت اقتصادی قابل انکار نمی‌باشد اما در باب تاثیرات مطرح شده در قبال قیمت گوشت از یک سو این سوال مطرح است که ایا مصرف دارو، واکسن و مکمل‌ها مصرف هر روزه دام‌هاست که فعالان حوزه گوشت هر روز نیازمند دلار باشند و در نهایت نیز نرخ ارز را مبنای قیمت گذاری قرار دهند؟ از سوی دیگر سوال اساسی آن است که در کجای اقتصاد ایران حقوق به دلار داده می‌شود که بخش دامداری کشور حقوق به دلار پرداخت می‌کند؟ چگونه است که اتحادیه مرکزی دام سبک کشور بر خلاف رویه و عرف اقتصادی کشور مبنای حقوقی را به دلار تبدیل کرده است و ارز رایج کشور را حذف نموده است؟ قدر مسلم در کشور ایران حقوق‌ها در بخش دولتی و کارگری به ریال پرداخت می‌شود که در صورت اجرای همین رویه در بخش دامداری تاثیرات نوسانات ارز بر گوشت نیز روی نخواهد داد و دادمدار و مصرف کننده از این نوسان ارزی آسیب نمی‌بینند.
در کنار آنچه از سوی مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک کشور در باب تاثیرات قیمت ارز بر قیمت گوشت و دامداری کشور ذکر شده است، نکته قابل توجه نگاه صادرات محوری است که در بخش‌های مختلف اقتصادی کشور از جمله در صنعت گوشت غالب شده است. چندی پیش بود که مسئولان در بخش دمداری و تامین گوشت کشور عنوان کردند که صادرات دام زنده برای آنها به صرفه تر است چرا که با نرخ دلار در آن سوی مرزها به فروش می رسانند و در تبدیل به ریال درآمدی قابل توجه دارند. آنها مدعی بودند که زمانی دامها را در داخل عرضه و از صادرات خودداری می‌کنند که نرخ داخل نیز بر اساس دلار تعیین گردد یعنی آنکه مثلا اگر دلار 60 هزار تومان است و هر کیلو دام زنده در آن سوی مرزها 10 دلار قیمت دارد، در داخل گوشت به قیمت 600 هزار تومان عرضه گردد. این نوع نگاه دلار زده متاسفانه در بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی کشور از جمله صنایع بالا دستی فولاد و پتروشیمی و حتی کالای مصرفی و اساسی نیز مشاهده می‌شود. رویه‌ای که به نظر می‌رسد ساماندهی و مداخله دستگاه‌های نظارتی برای مقابله با این وضعیت، اقدام برای کاهش نرخ ارز و افزایش حمایت‌های صادراتی به صادر کنندگان به جای افزایش بهای دلار، امری ضروری برای مدیرت اقتصاد معیشتی و تولیدی کشور باشد. رویه‌ای که می‌تواند ضمن جهش تولید مشارکت بیشتر مردم در عرصه اقتصادی کشور را نیز به همراه داشته باشد در عین آنکه کشور را نیز از چرخه سیاه دلار زدگی رهایی می‌دهد و در حوزه دامداری و تامین گوشت کشور، پرونده بزک نمیر دلار می‌یاد یک بار برای همیشه بسته می‌شود.
سارا علیاری
