عادل الجبير وزير امور خارجه عربستان سعودي اين روزها سفري دورهاي به پاكستان، چين، ژاپن و كره جنوبي را آغاز كرده است. وي در اولين مقصد در حالي وارد پاكستان شد كه ۲ محور براي سفرهاي وي مطرح شده است. نخست حمايت اين كشورها از ادامه جنگ يمن و دوم قرار گرفتن آنان در آنچه اردوگاه ضد ايراني سعودي ناميده ميشود.
البته اهميتزدايي و كمرنگسازي جنايات عربستان در اجراي حكم اعدام شيخ نمر عالم برجسته جهان اسلام كه همواره نقشي مهم در تقريب و نزديكي امتهاي مسلمان داشت را نيز بايد به اين مولفهها افزود. اين سفر دورهاي با تبليغات رسانهاي گسترده در حالي صورت ميگيرد كه بررسي ريشهاي تحولات نكاتي وراي خواست وزير سعودي را نشان ميدهد كه سندي ديگر بر ناپختگي و خامي وي در عرصه سياست است.
اولا رويكرد به كشورهايي كه از نظر نژادي و زباني نزديكي و اشتراكي به سعودي ندارند نشان ميدهد كه عربستان در قبال هيچ كدام از اهداف خود نتوانسته بزرگان جهان عرب نظير مصر، عراق، لبنان و... را همراه سازد كه سند آن نيز رويكرد به كورهاي ذرهبيني نظير جيبوتي، كومور و كشورهاي فروپاشيدهاي مانند سومالي و سودان است.
جالب توجه آنكه سعودي حتي نتوانسته متحدان غربي و آمريكايي خود را در اردوگاهش قرار دهد كه اين هم مولفهاي ديگر براي رويكرد اجباري سعودي به كشورهايي بسيار دورتر از جمع متحدانش يعني كشورهاي شرق آسيا گرديده است. بر اين اساس تا به اين جا ميتوان گفت كه سياست خارجي الجبير براي يافتن متحد با ناكامي همراه بوده و صرفا در فضاي تبليغاتي و رسانهاي آن هم با خرج كردن پولهاي هنگفت نفتي ژست ديپلماسي موفق را به نمايش ميگذارد.
ثانيا نوع واكنش كشورهاي مقصد الجبير نيز امري قابل توجه است. همزمان با سفر وي مردم پاكستان عليه سعودي و جناياتش تظاهرات ميكنند و پاكستان نيز صرفا بر لزوم كاهش تنش ميان ايران و عربستان تاكيد ميكند و حاضر به همراهي با سعودي نميشود. مقامات كشورهايي مانند ژاپن، چين و كره جنوبي نيز صرفا بر اهميت كاهش تنش ميان تهران - رياض در امنيت منطقه تاكيد كردهاند و البته محافل كارشناسي و رسانهاي برخي از اين كشورها نيز اعدام شيخ نمر و وضعيت بحراني حقوق بشر در عربستان را مورد انتقاد قرار دادهاند.
بر اين اساس سفر الجبير هر چند احتمالا با وعدههاي اقتصادي بسيار همراه است اما در نهايت نميتواند خواست سعودي براي داشتن متحداني استوار و مطمئن را رقم زند و در نهايت الجبير بيتجربه و خام با جيب خالي و بدون هيچ متاع با ارزشي به نزد پادشاه سعودي بازخواهد گشت كه خود ثبت شكستي قابل تامل در كارنامه وي خواهد بود.