دور چهارم مذاکرات سوری- سوری در ژنو به پایان رسید. این دور مذاکرات در حالی برگزار شد که یک محور آن نمایندگان دولت و ملت سوریه به ریاست بشار الجعفری نماینده سوریه در سازمان ملل قرار داشتند و در طرف دیگر سه هیأت از معارضان، هیأت ریاض، هیأت مسکو و هیأت قاهره شرکت کردند. نشست ژنو در حالی به پایان رسید که چند نکته مهم در ورای آن قابل تبیین است. نخست نتایج اولیه این نشست است که برگرفته از برخی توافقات میان طرفین است چنانکه دیمیستورا نماینده سازمان ملل در امور سوریه، در کنفرانس خبری خود از توافق بر سر جدول زمانی مشخصی خبر داد که طی آن ۴ مسئله بررسی خواهد شد.
این توافقات در حالی مطرح میشود که با توجه به دستاوردهای اخیر سوریه در حوزه نظامی نظیر آزاد سازی منطقه تدمر و شکست تروریستها در مناطق مختلف، و نیز تغییرات در معادلات سیاسی از جمله گرفتاری آمریکا در عرصه داخلی و ناتوانی کشورهایی مانند ترکیه و عربستان در استمرار حمایتهایشان از تروریستها در سوریه میتوان گفت که رویکرد هیات سوری به طرحهای مذکور نه از روی ضعف بلکه برگرفته از نگاه نظام سوریه مبنی بر پایان دادن به بحران امنیتی و خطر تروریسم و افزایش حمایتهای از مردم است. رویکردی که بر اساس آن سوریه از هرگونه مذاکرهای حمایت کرده است و حتی پذیرنده حضور ترکیه در مذاکراتی همچون آستانه شده است.
با تمام این تفاسیر مذاکرات ژنو باردیگر نشان داد که راهکار سیاسی برای سوریه همچنان با چالشها و نابسامانیهایی همراه است. به رغم آمادگی کامل نظام سوریه برای مذاکره اما همچنان رویکردی مصمم از سوی معارضه برای مذاکره مشاهده نمیشود که اختلافات درونی و نیز نقش آفرینی هر کدام از آنان برای حامی خاص نمودی آشکار از عدم اراده معارضه برای رسیدن به راهبردی سیاسی است. در کنار وضعیت درونی معارضه رفتارهای برخی بازیگران منطقهای و فرامنطقهای را نیز در روند مذاکرات آتی نمیتوان نادیده گرفت. در یک سوی معادله کشورهایی مانند ترکیه و عربستان قرار دارند که گویا از شکستهای گذشته درس نگرفته و همچنان بر ادامه سیاستهای بحرانساز به صورت مستقیم و یا حمایت از تروریسم ادامه میدهند چنانکه از یک سو ترکیه اقدامات نظامی در ادلب را ادامه داده و بر گسترش دامنه آن اصرار دارد. سعودی نیز بر ادامه گزینه نظامی و حمایت از تروریستها تاکید میکند. در این میان رژیم صهیونیستی نیز که حل بحران سوریه را مغایر با منافع خود میداند به بمباران مناطق مختلف سوریه و البته حمایت از تروریستها ادامه میدهد. در این میان در جمع کشورهای غربی در حالی برخی حقیقت ماجرا یعنی لزوم رویکرد به سوریه برای مبارزه با تروریسم را پذیرا شدهاند اما برخی همچنان بر اصل بحرانسازی تاکید دارند که اقدامات آمریکا، فرانسه و انگلیس در سازمان ملل برای اعمال تحریمهای جدید علیه سوریه که البته با وتوی روسیه و چین و رای منفی کشورهایی مانند مصر همراه شد نمودی از آن است.