آمارها و ارقام ازاین نکته سخن میگویند که کشور ایران با جمعیت حدود ۸۰ میلیون نفر، نزدیک به ۲۰۰ میلیون جفت کفش کشور نیاز دارد که ۱۷۰ میلیون جفت کفش آن در کشور تولید و در حدود ۳۰ تا ۳۵ میلیون جفت آن وارد میشود. این آمارها میگویند صنعت تولید کیف و کفش هماکنون برای ۱۲۰ هزار نفر در کشور اشتغال ایجاد کرده و در صورت رشد و توسعه آن قطعا افراد بیشتری قابل جذب هستند.
اما با این وجود به واسطه کاهش تعرفه واردات کفش از ۷۵ درصد در سال ۹۴ به ۵۵ درصد، کالای وارداتی نسبت به کالای تولید داخل ارزانتر تمام میشود و تولیدکننده داخلی متضرر میشود.
تغییر شکل واردات کفش به کشور
در چنین شرایطی که اقتصاد از مساله مهمی به نام بیکاری رنج میبرد رئیس جامعه صنعت کفش ایران با اشاره به تغییر شکل واردات کفش به کشور اعلام کرده که ۵۰ درصد واردات کفش در قالب واردات قطعات مثل رویه و زیره کفش انجام میشود که ضربه شدیدی به اشتغال در این صنعت میزند.
علی لشگری با بیان اینکه ۵۰ درصد واردات در حوزه صنعت کفش واردات قطعات رویه و زیره کفش است گفت: این مواد به صورت آماده وارد کشور میشود و به خصوص در حوزه کفشهای ورزشی این یک چالش برای اقتصاد کشور است چراکه سهم رویهسازی و خیاطی در بخش اشتغال کفش سهم بالایی دارد اما با واردات این مواد اشتغال در این حوزه به شدت مورد تهدید واقع میشود.وی افزود: این قطعات در کشور مونتاژ میشود و میتواند بخشی از نیروی کار را به حاشیه ببرد چراکه این کفشها به نام کفش ایرانی مونتاژ میشود.
رئیس جامعه صنعت کفش ایران با بیان اینکه مخالف واردات قطعات نیستیم گفت: اگر قرار است قطعات وارد کشور شود باید هدفمند وارد شود و تکنولوژی آن نیز همراهش بیاید تا تحولی در این حوزه ایجاد کند نه اینکه صرف واردات این قطعات باشد که تهدیدی برای اشتغال کشور است.
لشگری با اشاره به اینکه حجم بالای مصرف برای سن ۱۵ تا ۲۹ سال است و ضریب مصرف برای آنها بالای ۵ جفت است تصریح کرد: تنوع برای این نسل بسیار مهم است و با توجه به تنوعی که واردات دارد سهم تولیدکنندگان داخلی کم میشود. وی با انتقاد از نحوه آمارگیری اداره گمرک گفت: در این ماههای اخیر اطلاعات دقیق ارائه نمیشود به عنوان نمونه آمار واردات تیرماه و مردادماه وجود ندارد و به سختی باید این آمار را به دست بیاوریم.
رئیس جامعه صنعت کفش ایران با بیان اینکه با تلاشهای ستاد مبارزه با قاچاق کالا خوشبختانه آمار قاچاق کفش به کشور کاهش پیدا کرده است تصریح کرد: با واردات به شکل جدید در واقع همان میزان قاچاقی که به صورت غیرقانونی در گذشته صورت میگرفت اکنون به نوعی به شکل قانونی وارد کشور میشود.
درآمد ترکیه از صادرات به ایران
این اتفاق در حالی رخ داده که طبق آمار صادرات کیف و کفش به عراق سالانه ۴۰۰ میلیون دلار برای ترکیه درآمد دارد و این در حالی است که در مجموع درآمد ایران از این بخش ۱۲۰ میلیون دلار است و این نشان میدهد که ایران در صادرات به بازارهای منطقه از جمله عراق و ترکیه هم خوب نتوانسته به شکل مطلوبی عمل کند.
ایران جزو ۱۰ کشور برتر تولیدکننده کفش
طبق آمارهای دفتر امور نساجی و پوشاک وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت ایران با ظرفیت اسمی ۲۶۲٫۵ میلیون زوج کفش، جزو ۱۰ کشور برتر دنیا در این بخش است و هم اکنون ۸ هزار و ۵۰۰ واحد تولیدی کفش در کشور فعال هستند اما میزان تولید این محصول در کشور در منطقه کمتر از پاکستان و ترکیه بیشتر است. کارشناسان معتقدند با وجود پتانسیل بالا در تولید کفش به دلیل عدم استقبال مشتریان از تولید داخل، تولیدکنندگان در برخی موارد مجبور به فروش محصول خود با نام خارجی می شوند که این مشکل باید با فرهنگسازی مناسب برطرف شود.
صادرات ۵/۱۱۲ میلیون دلار کفش چرم ایرانی
براساس آمارهایی که چندین به روزهم نیست؛ ایران ۵۲۶ صادر کننده و ۲۴ واحد تولید - صادراتی مجموعه ۱۱۲.۵ میلیون دلار کفش چرم ساخت ایران را به ۲۵ بازار هدف جهانی صادر میکنند اما با این حال سهم ایران در بازار ۱۲۴.۵ میلیارد دلاری کفش چرم جهان کمتر از یک درصد است. گرچه صنعت کفش در ایران از آفت واردات رنج میبرد، اما سابقه این صنعت نشان میدهد که ظرفیت تولید و صادرات میتوان بسیار گستردهتر از آنچه امروز روی نمودارها نقش میبندد، باشد.
آمارها نشان میدهند که سه صادرکننده برتر کفش چرم در جهان به ترتیب کشورهای چین با ۵۳.۸ میلیارد دلار، ویتنام با ۱۳.۴ میلیارد دلار و ایتالیا با ۱۱.۱ میلیارد دلار هستند و همچنین آمریکا با ۲۹.۶میلیارد دلار، آلمان با ۱۰ میلیارد دلار و فرانسه با ۷.۴ میلیارد دلار واردات، سه کشور اول در واردات این محصول هستند.
بازار ۸.۵ میلیارد دلاری صادرات اجزای کفش و ۳۴ میلیارد دلاری مصنوعات چرمی نیز اثر چندانی از محصولات ایرانی در خود نمیبیند. مجموع صادرات ایران در این دو گروه محصول ۰.۸۵ میلیون دلار معادل ۰.۰۰۲ درصد بوده است.
در بین وارد کنندگان اجزای کفش ، ایتالیا و ویتنام با ۹۸۱ و ۶۷۴.۵ میلیون دلار واردات دو کشور اول وارد کننده و چین و ایتالیا با ۲.۵ و ۱.۰۶ میلیارد دلار صادرات دو کشور اول صادرکننده این محصول نیز محسوب میشوند.
همچنین وارد کنندگان برتر جهان مصنوعات چرمی درسال ۲۰۱۴ نیز آمریکا با ۵.۵ میلیارد دلار و هنگ کنگ با چهار میلیارد دلار هستند، در حالی که ایتالیا با ۷.۳ میلیارد دلار و چین با ۶.۶ میلیارد دلار از صارد کنندگان برتر مصنوعات چرم جهان به شمار میروند.