به دنبال تحولات اخیر در سودان ناظران سیاسی بر این باورند که عمربشیر رئیس جمهور سودان به دلیل همراهی با سیاستهای سران سعودی و در پی رابطه سیاسی با رژیم غاصب صهیونیستی بود که حکومتش سرنگون شد.
بعد از ظهر پنجشنبه ۲۲ فروردین ماه، وزیر دفاع سودان در بیانیهای با اعلام برکناری عمر البشیر از تشکیل شورای نظامی انتقالی به مدت دو سال خبر داد و عوض بن عوف وزیر دفاع سودان ساعاتی پس از اعلام عزل عمر البشیر و تشکیل شورای نظامی انتقالی، به عنوان رئیس این شورا سوگند یاد کرد، اما پس از قرائت بیانیه بن عوف بسیاری احزاب و گروههای سیاسی اعلام کردند که شورای نظامی را غیر قانونی و اقدام ارتش را کودتا میدانند و خواهان یک حکومت غیر نظامی هستند. همچنین هزاران نفر در مقابل مقر فرماندهی ارتش تجمع کرده و شعار دادند.
در نهایت عوض بن عوف وزیر دفاع سودان بامداد شنبه در بیانیهای با اعلام استعفای خود، ژنرال عبدالفتاح البرهان بازرس کل ارتش سودان را بهعنوان ریاست جدید شورای نظامی انتقالی منصوب و ژنرال کمال عبدالمعروف را نیز از معاونت خود برکنار کرد.
شهرهای بزرگ سودان از ۱۹ دسامبر گذشته تقریبا شاهد تظاهرات روزانه مردم این کشور علیه اوضاع بد اقتصادی و معیشتی و گران شدن نان بوده است. معترضان تداوم ریاست جمهوری عمر البشیر را که از سال ۱۹۸۹ رئیس جمهوری سودان است، باعث این اوضاع خوانده و طی این مدت خواهان برکناری او از قدرت بودند.
عمر البشیر به دنبال رابطه سیاسی با رژیم صهیونیستی بود
در همین رابطه وزیر امور خارجه پیشین کشورمان عنوان کرد: عمر البشیر رئیس جمهور سودان در ادامه روند سازش سران عرب، به اشاره بن سلمان در پی رابطه سياسی با رژیم صهیونیستی بود که سرنگون شد.
منوچهر متکی در پی تحولات اخیر در سودان نوشت: پس از رای جلب دیوان لاهه برای عمر البشیر (رئیس جمهور سودان) در سال ٢٠٠٩ وی در توافق با آمریکا و سعودی اقدام به تجزیه سودان، سرکوب نهضت اسلامی، اختلافافکنی بین شیعه و سنی، ورود به جنگ یمن و قطع روابط با ایران کرد.
وی افزود: در ادامه روند سازش سران عرب، به اشاره بن سلمان در پی رابطه سیاسی با اسرائیل بود که سرنگون شد.
دیکتاتور سودان چوب حمایت از عربستان و اسرائیل را خورد
حسن هانی زاده کارشناس مسائل بین الملل کارشناس مسائل بین الملل در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به تحولات اخیر در سودان، اظهار کرد: این دهمین کودتا در کشور سودان بوده که در حقیقت برآیند برخی تحولات داخلی و منطقه این کشور محسوب می شود؛ از سال ۱۹۵۸ و زمان استقلال سودان تاکنون این کشور شاهد ۵ کودتا موفقیت آمیز بوده و کودتای آخر برکناری عمرالبشیر رئیس جمهور سودان بعد از ۳۰ سال حاکمیت دیکتاتور را به دنبال داشت.
وی افزود: از ۴ ماه گذشته مردم سودان نسبت به سیاستهای عمرالبشیر مخالفتها و تظاهراتی انجام دادند که نشان میدهد رئیس جمهور سابق این کشور مسیری برخلاف خواست و اراده ملتش برداشته است.
هانی زاده در ادامه با اشاره به عواملی که موجب بدبینی مردم سودان نسبت به عمرالبشیر شد، عنوان کرد: اعزام هزاران نفر از نیروهای سودانی برای کشتار مردم یمن، چراغ سبز عمرالبشیر برای همکاری با آمریکا و رژیم صهیونیستی، دیدارهای مکرر رئیس سازمان امنیت سودان با رئیس موساد برای افتتاح سفارت اسرائیل در خارطوم، جداسازی سودان جنوبی از شمالی یعنی تجزیه سودان و همکاری تنگاتنگ عمر با امارات و عربستان موجب بدبینی مردم نسبت به سیاستهای عمر شد.
کارشناس مسائل بین الملل خاطرنشان کرد: عمر البشیر از سالها پیش تحت تعقیب دادگاه جنایات جنگی قرار داشت، ولی با وساطت لابی صهیونیستی و عربستان توانست از محاکمه در دادگاه مبری شود، بنابراین سیاستهای غیرمنطقی او موجب شد که دولت و نیروهای مسلح سودان خواستار تغییر نظام شوند.
وی با بیان اینکه خود عمرالبشیر در جریان شورش ارتش قرار داشت، تصریح کرد: عوامل ارتش که سالها در کنار رئیس جمهورشان بودند با هماهنگی خود او کودتایی شکل دادند مشروط بر اینکه مصونیت سیاسی به عمر بدهند و او را تحویل دادگاه جنایات جنگی ندهند.
هانی زاده تاکید کرد: در جریان این کودتا آمریکا، عربستان و امارات هم نقش داشتند لذا اخیرا عمر البشیر متوجه اشتباه خود شد چراکه همراهی با عربستان و اسرائیل نتیجهای مثبتی برایش نداشته است همچنین قصد تغییر موضع به سمت محور مقاومت، سوریه، روسیه و ایران را داشت.
کارشناس مسائل بین الملل توضیح داد: عربستان درکودتای سودان نقش داشت، ولی ملت این کشور هم به خوبی فهمیدند که نیروهای نظامی و مسلح نباید قدرت را در دست بگیرند و سریعا باید انتخابات آزاد با شرکت احزاب سیاسی برگزار شود و این کودتا، در حقیقت شورشی حساب شده از سوی عمرالبشیر علیه خود تلقی میشود.
هانی زاده با اشاره به مطالب منتشره از سوی شورای نظامی که حاکمیت سودان را دست گرفته مبنی بر اینکه عمر البشیر در بازداشت داخلی است و تحت هیچ شرایطی نحویل دادگاه جنایت جنگی نخواهد شد، اظهار داشت: برکناری وی قطعا موجب خواهد شد که دادگاه جنایات جنگی بار دیگر او را تحت تعقیب قرار بدهد و مردم سودان هم خواهان محاکمه عمرالبشیر هستند.
وی با بیان اینکه سیاست عمرالبشیر در ابتدای حاکمیت و اوایل کودتای خودش کاملا معقول و منطقی بود؛ خاطرنشان کرد: همراهی وی با محور مقاومت و تقابل او با رژیم صهیونیستی موجب مستحکم شدن جایگاه وی در داخل شد، ولی به مرور زمان عربستان سعودی به این کشور ورود پیدا کرد و با پرداخت سالانه یک میلیارد دلار کمک مالی به سودان موجب شد که عمر سیاستهای خود را با عربستان هماهنگ کند.
کارشناس مسائل بینالملل در پایان تاکید کرد: یکی از سیاستهای عربستان این بود که سودان جنوبی را از سودان شمالی جدا کند که همین اتفاق رخ داد و موضوع دیگری که عمر در آن دچار اشتباه شد همسویی با اسرائیل است، چرا که تصور می کند اگر با اسرائیل همراه شده و از محور مقاومت دور شود برای مدت طولانی در حاکمیت قرار خوهد گرفت که این نتیجه معکوس داد. یعنی دیدارهای مکرر رئیس سازمان امنیت عمرالبشیر با رئیس موساد از چشم مردم سودان دور نماند و این تظاهرات علیه عمر و سیاستهایش است و عمر اگر با عربستان و اسرائیل همراهی نمیکرد کودتا و تظاهراتی علیه وی شکل نمیگرفت.