برگزاری سه مانور نظامی از سوی نیروهای مسلح ایران ، موجب نگرانی دشمنان و خوشحالی دوستان جمهوذی اسلامی شد و نشان داد که علیرغم فشارهای اقتصادی از سوی دشمنان نظام، ایران همچنان در آمادگی کامل برای مقابله با هرگونه تجاوز و دفاع از خود قرار دارد و نه تنها قادر به تامین امنیت خود بلکه قادر به تامین امنیت منطقه نیز است.
اگر چه مقام معظم رهبری تاکید کردهاند که ایران به دنبال مذاکره دولت امریکا نیست بلکه به دنبال برداشته شدن تحریمهای ظالمانه دشمنان است اما دولت ترامپ در آخرین روزهای فعالیت خود تلاش کرد تا با تحریک کشورمان، علاوه بر تضعیف روحیه مقاومت مردم ایران، به حزب مقابل نیز این پیام را ارسال کند که ورود به هر گونه تفاهم با ایران مشکلات زیادی را برای امریکا به دنبال خواهد داشت.
ترامپ همچنین با اعزام بمب افکن های بی ۵۲، حضور ناو هواپیمابر در شمال اقیانوس هند، نمایش های هوایی و به پرواز درآوردن جنگنده ها و هواپیماهای سوخت رسان در نزدیکی مرزهای ایران و البته ارسال یک زیردریایی هستهای از کلاس اوهایو مجهز به موشک کروز و ... در عین حال تلاش کرد که هواداران منطقه ای خود و اسرائیل را تحریک کرده تا با استفاده از لابی های خود مانع از بازگشت امریکا به توافق برجام و برداشته شدن تحریمها شود.
این نوع تحریکات مشخصاً نیازمند پاسخ خاصی بود. بنابراین، پاسخها با رزمایش پهپادی ارتش که در آن پرندههای بدون سرنشین مسلح و انتحاری به نمایش قدرت پرداختند، به نمایش گذاشته شد و در گام دوم نیز نیروی دریایی ارتش اقدام به شلیک موشک های کروز و پرتاب اژدر کرد. با اتمام این بخش از مأموریت، زمان وارد شدن یگان اصلی بازدارنده و پاسخ دهنده کشور به میدان یعنی نیروی هوافضای سپاه شد.
یکی از مهمترین پیامهای این رزمایشها تاکیدی بر قدرت دفاعی کشورمان بود به نحوی که کارشناسان خارجی تاکید کردند که هیچ سامانه پدافندی در جهان، امکان مقابله با این توان را ندارد. همچنین این رزمایش نشان داد که قدرت موشکی جمهوری اسلامی ایران، فراتر و عظیم تر از چیزی است که پیش از این به نمایش گذاشته شده بود و در حقیقت، فشارهای ترامپ برای تضعیف قدرت نظامی کشورمان، با رونمایی از چنین دستاوردهایی تبدیل به مزیتی برای شکوفایی هرچه بیشتر این بخش از نیروهای مسلح و صنعت دفاعی شده است.
*تحلیلهای نظامی رزمایشها
پیام مهم رزمایشهای نیروهای مسلح ایران به طرف غربی، وجود حجم بالای پرتابگرهای متحرک مجهز به موشک های بالستیک سوخت جامد بود، بر اساس اطلاعات اعلام شده، حداقل ۱۵ موشک بالستیک تاکتیکی و راکت از نوع ذوالفقار و دزفول و زلزال پرتاب شد. این مسئله نشان دهنده این نکته است که موشکهای مورد نظر در تعداد بالا تولید شده و زمانی که در این تعداد مورد استفاده در یک تمرین نظامی قرار می گیرد یعنی کاملاً عملیاتی نیز شده است.
همچنین نمایش چندین باره دقت این موشکها تاکید بر این نکته بود که موشکهای ایرانی در این مجموعه دقیقاً به نقطه مورد هدف خود اصابت می کنند.
در عین حال شلیک با فاصله کم و تمرکز آتش روی یک نقطه بود که نشان میدهد نه تنها این موشکها قابلیت نقطه زنی دارند بلکه تمرکز آتش روی هدف با مساحت بیشتر را نیز می توانند تامین کنند. کارشناسان نظامی میگویند؛ اگر به تصاویر ماهوارهای حمله به پایگاه عین الاسد در حدود یک سال پیش نگاهی دوباره داشته باشیم، یا نگاهی به وضعیت کلی پایگاههای آمریکایی در اطراف ایران، خواهیم دید که ترکیب زیادی از چادرها، ساختمانهای فرماندهی و البته آشیانههای موقت بالگرد، هواپیما و پهپاد در این مناطق حضور دارد که با تمرکز آتش در یک نقطه -تلفات و خسارات زیادی به دشمن وارد خواهد کرد.
جالب آنجا بود که تصاویر بسیار با کیفیتی از این تمرینها منتشر شد و در حقیقت این اقدام یک گام حساب شده در بازی جنگ روانی و مقابله با اقداماتی نظیر رسانهای کردن حضور بمب افکنها یا زیردریایی اتمی در خلیج فارس محسوب می شد.
در این میان باید در نظر داشت، موشک پاتریوت ۳ به عنوان اصلی ترین سلاح ضد بالستیک مستقر در اطراف ایران، به کار گیری موشک دزفول با داشتن بیش از ۵ ماخ نشان داد که در مقابله با ایران موشک پاتریوت از دور خارج شده و عملا توان رهگیری خود را از دست خواهد داد.
شناخت توانمندی نیروهای مسلح کشورمان، آنقدر برای دشمنان با اهمیت است که پیش از این در چهاردهمین رزمایش پیامبر اعظم سپاه در منطقه عمومی جنوب کشور، که باعث شد ارتش آمریکا پیشرفتهترین جاسوسهای پرنده خود را برای رصد آنلاین، به خلیج فارس اعزام کند. در همان زمان کارشناسان نظامی نیز در تحلیلی اعلام کردند: یکی از دلایل دور شدن سایه جنگ از سر کشورمان در کنار قدرت بازدارندگی نیروهای مسلح، همین پرندههای جاسوسی آمریکایی هستند که تصویری از قدرت سخت جمهوری اسلامی ایران برای ساکنان کاخ سفید ارسال میکنند.
*واکنش رسانههای غربی
این درحالی است که رسانههای غربی واکنشهای جالبی را نسبت به برگزاری رزمایشها نشان دادند . از جمله بی بی سی در این باره نوشت: این مانورها در زمانی برگزار میشود که طی هفتههای گذشته، بویژه در نخستین سالگرد کشته شدن (شهید سردار قاسم سلیمانی) فرمانده سابق نیروی قدس، جدلهای لفظی و تنش میان ایران و آمریکا مجدداً افزایش یافته و هر دو طرف در باره اقدامات تحریکآمیز هشدار دادهاند.این رسانه افزود: بعد از خروج آمریکا از برجام، کاهش گام به گام تعهدات هستهای ایران به موازات ادامه برنامه موشکیاش دوباره نگرانی کشورهای غربی و شماری از همسایگان ایران را تقویت کرده است.
خبرگزاری رویترز نیز در این باره نوشت: ایران اقدام به توسعه فناوری پیشرفته در در زمینه نظامی کرده و دارای قدرتمندترین برنامه موشکی در سراسر منطقه خاورمیانه است، ایران این فناوری موشکی را به منظور مقاصد تدافعی در برابر هرگونه اقدام تهاجمی متخاصمان به خود میداند.
از سوی دیگر روزنامه واشنگتن پست نیز درباره این رزمایشها نوشت: ایران جمعه گذشته مانورهای نظامی همراه با شلیک موشکهای بالستیک و پرتاب هواپیماهای بدون سرنشین به اهداف فرضی را برگزار کرده است، به این ترتیب، ایران فشارها برای ورود رئیس جمهور آمریكا به توافق مورد نظر خود را افزایش داد.
روزنامه انگلیسی «سان» هم در گزارشی نوشت؛ ایران نمایش خیره کنندهای از توانمندیهای نیروی دریایی خود را با استفاده از موشکهای کروز و اژدر به تماشا گذاشته است. در این گزارش تصاویری از هدف نابود شده در دریای عمان به نمایش درآمده. به نوشته این روزنامه رزمایش اخیر هشدار ایران به «دشمنان» ارزیابی می شود.
تارنمای خبری فرانسه زبان نیوز ۲۴ هم نوشت: ایران در رزمایش موشکی و هواپیماهای بدون سرنشین بار دیگر قدرت دفاعی و نظامی خود را نشان داد.
نیوز ۲۴ تصریح کرد: فیلمهای منتشر شده، نمای رعب برانگیز موشکهای شلیک شده از کویر مرکزی ایران و همچنین تصاویر حملات هواپیماهای بدون سرنشین به اهداف از پیش تعیین شده را نشان میدهد.
نیویورک نیز در گزارش خود نوشت: ایران یکی از بزرگترین قدرتهای موشکی خاورمیانه را دارد و به آن به عنوان عامل بازدارنده و اقدام متقابل در برابر اقدامات آمریکا و دیگر دشمنانش در صورت وقوع جنگ نگاه میکند.
*کارشناسان سیاسی چه میگویند در عین حال کارشناسان سیاسی بر این باورند که انتقال قدرت در کاخ سفید ارتباط چندانی به برگزاری رزمایش در کشورمان ندارد و این رزمایشها برای تقویت توان نظامی و بازدارندگی در کشورمان انجام می شود.
محمد صادق کوشکی استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل سیاسی در این باره به روزنامه سیاست روز گفت : رزمایشهایی که توسط نیروهای مسلح کشورمان انجام می شود برنامههایی دورهای دارد و این برنامههای دورهای بر اساس اتفاقات سیاسی در امریکا یا سایر کشورها برگزار نمیشود.
وی با بیان اینکه این رزمایشها برنامه های روتینی است که هریک از نیروها بایستی در موعد مقرر سلاح های خود را آزمایش و توانمندی خود را بسنجند و کارایی خود را افزایش دهند، افزود: نیروهای مسلح ما بر اساس برنامه های خود رزمایشها را انجام می دهند و اینطور نیست که بر اساس اتفاقات سیاسی در کشور الف یا ب رزمایش در ایران برگزار شود .
این کارشناس سیاسی اظهارات داشت: البته گاهی اوقات بر حسب تهدید یا تصمیم فرماندهان نظامی علاوه بر رزمایشهای دورهای، ممکن است شاهد رزمایشهای موردی هم باشیم، اما رزمایشهای انجام شده عادی است و جزو وظایف عادی نیروهای مسلح کشور است و قرار نیست که این نیروها وظایف خود را بنا بر شرایط سیاسی یا آمد و رفت روسای جمهور در امریکا یا امثالهم طرح ریزی کنند .
کوشکی در خصوص برخی از تحلیل های انجام شده مبنی بر اینکه این رزمایشها در پاسخ به تهدیدات اخیر ترامپ علیه ایران انجام شده است، خاطرنشان کرد: تهدیداتی که از سوی ترامپ انجام شد قابل توجه و سنجش نبود به دلیل اینکه این تهدیدات در موقعیتی رخ داد که ترامپ تقریباً سقوط کرده بود و عملاً این تهدیدات از سوی کسی در کشورمان جدی گرفته نشد.
وی افزود: شاید برخی از رسانهها از باب نا آگاهی واکنشهایی را در مورد این تهدیدات داشته باشند، اما نیروهای مسلح ایران این درک را دارند که بر اساس تهدیدات فردی مانند ترامپ برنامه ریزی نمی کنند. آنها می دانند که ترامپ در کاخ سفید هم شنونده ندارد چه برسد به اینکه این تهدیدات عملی شود.
این تحلیلگر مسائل سیاسی در ادامه در مورد برخی از تحلیل ها مبنی بر اینکه این اقدامات به منظور فشار بر بایدن برای سریعتر پیوستن به برجام انجام شده است، تصریح کرد: گره زدن اتفاقی که در حوزه رزمایشها رخ داده است به برجام، تحلیل بی ربطی است. نیروهای مسلح ایران در راستای بازدارندگی دشمنان کشور برنامه ریزی میکنند و گره زدن این اقدامات به برجام به نوعی کوچک شمردن این رزمایشهای تمرینی دفاعی است.
وی گفت: واقعیت برجام بنابه فرموده رهبر معظم انقلاب و فرمانده کل قوا برای ایران اهمیتی ندارد و بایستی غربیها برای عمل به تعهداتشان پیش گام شوند. در آن زمان است که ایران بررسی می کند که آیا به این مذاکرات برگردد یا نه. ایران تمایل چندانی برای برجام ندارد و هیچ نفعی از آن نبرده است. در حقیقت شأن نیروهای مسلح ایران بسیار بالاتر از آن است که بخواهیم آن را به برجام گره بزنیم.
نویسنده: کتایون مافی