دور هشتم مذاکرات وین امروز با بازگشت روسای هیاتهای مذاکره کننده ایران و ۱+۴ در حالی ادامه مییابد که غرب همچنان از بازی رسانهای برای باجخواهی و تکرار آنچه شش سال پیش در زمان اجرای برجام رقم زد را دنبال میکند.
غرب در حالی مدعی است که به دنبال رویکرد مذاکراتی است که همزمان به همان سیاستهای باجخواهانه و غیر اصولی گذشته در لوای شیوههای نوینی ادامه میدهد که محور آن را نیز جنگ رسانهای برای برهم زدن تمرکز و گرفتار سازی تیم ایران در اشتباه محاسباتی نزدیک بودن پایان مهلت مذاکرات و هر توافقی بهتر از توافق نکردن است و نیز زمینه سازی برای استمرار عملی تحریمها به رغم لغو ظاهری تحریمهاست.
مذاکرات احیای برجام از ۸ آذر در وین در سطح معاونان وزیران امور خارجه آغاز شده است و طرف ها با وجود اختلاف نظرهای زیاد در بحث های مختلف توانسته اند به راه حل های قابل توجهی برای رفع این اختلاف ها دست یابند با این حال همان طور که تا کنون بارها گفته شده است "تا درباره همه چیز توافق نشود، درباره هیچ چیز توافق نشده است."جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه در کنفرانسی خبری پس از نشست غیر رسمی شورای روابط خارجه در فرانسه گفت که احتمال حصول توافق بر سر برنامه جامع اقدام مشترک با ایران وجود دارد.موضوع لغو تحریمها و راستیآزمایی از اجرای تعهدات، تضمین عدم خروج دوباره آمریکا از توافق از مهم ترین بخشهای مورد اختلاف میان ایران و ۱+۴ و آمریکا بوده است.گفتنی است روسای هیاتهای مذاکره کننده امروز مجددا برای ادامه مذاکرات به وین بازمی گردند و گفتوگوها در چارچوب دیدارهای دو جانبه و چندجانبه با حضور انریکه مورا هماهنگکننده مذاکرات ایران و ۱+۴ برگزار میشود. در همین حال دیروز جلسه کارگروه رفع تحریم با حضور کارشناسان ایران و گروه ۱+۴ در هتل کوبورگ وین برگزار شد. در این میان کشورهای غربی حاضر در مذاکرات وین در روزهای گذشته مواضع متناقض و ناهمخوانی درباره روند گفتوگوها اتخاذ کردهاند.کشورهای غربی سعی میکنند نداشتن ابتکار عمل در گفتوگوها در برابر راهکارهای مکتوب ایران را با حجم گسترده عملیاتهای رسانهای و روانی و موضعگیریهای غیرواقعی جبران کنند.به نظر میرسد عامل اصلی عدم اراده طرفهای غربی برای پیشرفت در مذاکرات وابستگی آنها به احیای همان برجامی است که در ۶ سال گذشته اجرا شده است: یعنی به گونهای یکسویه که اجرای توافق در بردارنده بیشترین مزایا برای طرف غربی و تنها در بردارنده مزایای نمادین و کاغذی برای ایران باشد.طرف ایرانی توافقی را دو طرفه و متوازن میداند که طبق نص صریح برجام در ازای ایجاد محدودیت در بخشهایی از برنامه هستهای ایران به ایجاد انتفاع اقتصادی واقعی و رفع موثر و کارآمد تمامی تحریمهای وضعشده علیه ایران منجر شود.از نگاه ایران، بخش مربوط به تعهدات هستهای این کشور از سطح غنیسازی مجاز گرفته تا نوع و تعداد سانتریفیوژها و میزان مجاز برای انباشت مواد هستهای به صورت عینی، ملموس و قابل اندازهگیری مشخص است. در مقابل، سوی دیگر موازنه که مربوط به بهرهمندی ایران از مزایای اقتصادی در ازای این تعهدات است به گونهای طراحی شده که ماهیتی تفسیرپذیر و قابل نقض داشته باشد.
از نگاه طرف اروپایی «توافق منصفانه» توافقی است که در بهترین حالت ویژگیهای توافق دولت اوباما را داشته باشد و به همان شکل اجرا شود: یعنی از لحاظ تعهدات ایران بیکم و کاست مورد اجرا و راستیآزمایی قرار بگیرد اما از لحاظ انتفاع ایران به وعدهدرمانی و اعطای امتیازهای مقطعی و زودگذر مانند آزادسازی چند میلیارد دلار از داراییهای ایران محدود شود.با در نظر داشتن همین چشمانداز راهبردی برای طرفهای غربی است که میتوان به تبیین این پرداخت که چرا طرفهای غربی انتفاع کامل ایران از برجام را مغایر با راهبرد کلان تعریفشده برای این توافق میبینند. از نگاه طرف غربی، هر گونه رفع تحریم علیه ایران در پرونده برجام نباید به گونهای باشد که اقتصاد ایران را از مقوله رفع تحریمها به کل بینیاز کند تا بتوان، ایران را مجدداً برای برجامهای بعدی پای میز مذاکره آورد.این روند در حالی از سوی غرب در مذاکرات دنبال میشود که مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام در توییتی از برگزاری نشست کارگروه رفع تحریمها در وین خبر داد و افزود جلسات بیشتری برای امروز برنامهریزی شده است.
نکته قابل توجه آنکه رویکرد ایران به اقتصاد بدون وابستگی به مذاکرات نتایج مثبتی به همراه داشته است چنانکه بانک جهانی در جدیدترین بروزرسانی گزارش «چشمانداز اقتصادی جهان» برآورد خود از رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۲۱ را به ۳.۱ درصد افزایش داد.بانک صندوق بین المللی پول ، نرخ رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۰ را نیز ۳.۴ درصد اعلام کرده است.IMF در گزارش خود که در پاییز ۹۹ منتشر کرده بود، نوید رشد اقتصادی ۳.۲ درصدی در سال ۲۰۲۱ را برای ایران داده بود.
غرب در حالی مدعی است که به دنبال رویکرد مذاکراتی است که همزمان به همان سیاستهای باجخواهانه و غیر اصولی گذشته در لوای شیوههای نوینی ادامه میدهد که محور آن را نیز جنگ رسانهای برای برهم زدن تمرکز و گرفتار سازی تیم ایران در اشتباه محاسباتی نزدیک بودن پایان مهلت مذاکرات و هر توافقی بهتر از توافق نکردن است و نیز زمینه سازی برای استمرار عملی تحریمها به رغم لغو ظاهری تحریمهاست.
مذاکرات احیای برجام از ۸ آذر در وین در سطح معاونان وزیران امور خارجه آغاز شده است و طرف ها با وجود اختلاف نظرهای زیاد در بحث های مختلف توانسته اند به راه حل های قابل توجهی برای رفع این اختلاف ها دست یابند با این حال همان طور که تا کنون بارها گفته شده است "تا درباره همه چیز توافق نشود، درباره هیچ چیز توافق نشده است."جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه در کنفرانسی خبری پس از نشست غیر رسمی شورای روابط خارجه در فرانسه گفت که احتمال حصول توافق بر سر برنامه جامع اقدام مشترک با ایران وجود دارد.موضوع لغو تحریمها و راستیآزمایی از اجرای تعهدات، تضمین عدم خروج دوباره آمریکا از توافق از مهم ترین بخشهای مورد اختلاف میان ایران و ۱+۴ و آمریکا بوده است.گفتنی است روسای هیاتهای مذاکره کننده امروز مجددا برای ادامه مذاکرات به وین بازمی گردند و گفتوگوها در چارچوب دیدارهای دو جانبه و چندجانبه با حضور انریکه مورا هماهنگکننده مذاکرات ایران و ۱+۴ برگزار میشود. در همین حال دیروز جلسه کارگروه رفع تحریم با حضور کارشناسان ایران و گروه ۱+۴ در هتل کوبورگ وین برگزار شد. در این میان کشورهای غربی حاضر در مذاکرات وین در روزهای گذشته مواضع متناقض و ناهمخوانی درباره روند گفتوگوها اتخاذ کردهاند.کشورهای غربی سعی میکنند نداشتن ابتکار عمل در گفتوگوها در برابر راهکارهای مکتوب ایران را با حجم گسترده عملیاتهای رسانهای و روانی و موضعگیریهای غیرواقعی جبران کنند.به نظر میرسد عامل اصلی عدم اراده طرفهای غربی برای پیشرفت در مذاکرات وابستگی آنها به احیای همان برجامی است که در ۶ سال گذشته اجرا شده است: یعنی به گونهای یکسویه که اجرای توافق در بردارنده بیشترین مزایا برای طرف غربی و تنها در بردارنده مزایای نمادین و کاغذی برای ایران باشد.طرف ایرانی توافقی را دو طرفه و متوازن میداند که طبق نص صریح برجام در ازای ایجاد محدودیت در بخشهایی از برنامه هستهای ایران به ایجاد انتفاع اقتصادی واقعی و رفع موثر و کارآمد تمامی تحریمهای وضعشده علیه ایران منجر شود.از نگاه ایران، بخش مربوط به تعهدات هستهای این کشور از سطح غنیسازی مجاز گرفته تا نوع و تعداد سانتریفیوژها و میزان مجاز برای انباشت مواد هستهای به صورت عینی، ملموس و قابل اندازهگیری مشخص است. در مقابل، سوی دیگر موازنه که مربوط به بهرهمندی ایران از مزایای اقتصادی در ازای این تعهدات است به گونهای طراحی شده که ماهیتی تفسیرپذیر و قابل نقض داشته باشد.
از نگاه طرف اروپایی «توافق منصفانه» توافقی است که در بهترین حالت ویژگیهای توافق دولت اوباما را داشته باشد و به همان شکل اجرا شود: یعنی از لحاظ تعهدات ایران بیکم و کاست مورد اجرا و راستیآزمایی قرار بگیرد اما از لحاظ انتفاع ایران به وعدهدرمانی و اعطای امتیازهای مقطعی و زودگذر مانند آزادسازی چند میلیارد دلار از داراییهای ایران محدود شود.با در نظر داشتن همین چشمانداز راهبردی برای طرفهای غربی است که میتوان به تبیین این پرداخت که چرا طرفهای غربی انتفاع کامل ایران از برجام را مغایر با راهبرد کلان تعریفشده برای این توافق میبینند. از نگاه طرف غربی، هر گونه رفع تحریم علیه ایران در پرونده برجام نباید به گونهای باشد که اقتصاد ایران را از مقوله رفع تحریمها به کل بینیاز کند تا بتوان، ایران را مجدداً برای برجامهای بعدی پای میز مذاکره آورد.این روند در حالی از سوی غرب در مذاکرات دنبال میشود که مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام در توییتی از برگزاری نشست کارگروه رفع تحریمها در وین خبر داد و افزود جلسات بیشتری برای امروز برنامهریزی شده است.
نکته قابل توجه آنکه رویکرد ایران به اقتصاد بدون وابستگی به مذاکرات نتایج مثبتی به همراه داشته است چنانکه بانک جهانی در جدیدترین بروزرسانی گزارش «چشمانداز اقتصادی جهان» برآورد خود از رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۲۱ را به ۳.۱ درصد افزایش داد.بانک صندوق بین المللی پول ، نرخ رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۰ را نیز ۳.۴ درصد اعلام کرده است.IMF در گزارش خود که در پاییز ۹۹ منتشر کرده بود، نوید رشد اقتصادی ۳.۲ درصدی در سال ۲۰۲۱ را برای ایران داده بود.