با توجه به آمار و اطلاعاتی که از فیلم‌های حاضر در بخش مسابقه جشنواره چهل و سوم فیلم فجر منتشر شده، سیزده فیلم اولی در این فهرست حضور دارند که قرار است امسال برای اولین بار در بخش سودای سیمرغ با یکدیگر به رقابت بپردازند. مساله ای که ذهن بسیاری از علاقمندان به سینما را درگیر خود کرده است، عدم تجربه کافی کارگردان‌های فیلم اولی است و بسیاری اعتقاد دارند که تعدد کارگردان های فیلم اولی می تواند تعدد آثار خام و ناپخته را به همراه داشته باشد و همین مساله می تواند در نهایت به بدنه جشنواره فیلم فجر و در نهایت سینمای ایران، آسیب‌های جدی وارد کند.
البته که باید در نظر داشته باشیم دغدغه این علاقمندان به سینما تا حد بسیار زیادی قابل درک است و نمی توان به راحتی از کنار آن عبور کرد. همیشه حضور نسل جدید در سینما می تواند نشانه‌های خوبی باشد ولی این موضوع که جشنواره فیلم فجر، سیزده فیلم اولی را در بخش مسابقه داشته باشد می‌تواند کمی نگران کننده باشد. قطعاً حضور کارگردان های فیلم اولی از چند بعد می‌تواند در جشنواره فیلم فجر قابل اهمیت باشد اما حضور مثمر ثمر، نه صرفاً شعار به جوان گرایی!
حضور فیلم اولی‌ها در جشنواره می‌تواند پیام مهمی به همراه داشته باشد؛ اینکه هر جوانی می‌تواند با استعداد و مهارت یک روز به جایگاه این چنینی برسد و فیلم او در معتبرترین جشنواره سینمایی کشور و منطقه به نمایش دربیاید و حتی شانس گرفتن سیمرغ داشته باشد. مورد بعدی انگیزه بالای فیلم اولی‌ها در جشنواره فیلم فجر است. از آنجایی که در جشنواره کارگردان‌ها و تهیه کننده‌های بزرگی فیلم خود را در معرض نمایش قرار می‌دهند، انگیزه رقابت باعث می‌شود که فیلم سازان فیلم اولی برای عقب نماندن از آثار فاخر کارگردان‌های بزرگ، سعی می‌کنند تمام توان خود را برای خلق اثری قابل قبول به کار گیرند و همین مساله می‌تواند زمینه ساز اتفاقات خوبی در جشنواره باشد البته باید اضافه کنیم که فیلم‌هایی که به این بخش راه پیدا کرده‌اند و از فیلتر هیات انتخاب رد شده‌اند باید دارای کیفیت مناسب باشند تا با آنها بتوان تنور جشنواره را گرم نگه داشت در غیر این صورت این فرآیند نتیجه عکس خواهد داشت و به هیچ عنوان نمی‌تواند کلیت جشنواره را از سقوط نجات دهد.
به مناسبت حضور فیلم اولی‌ها در جشنواره پیش رو، بد نیست نگاهی بیندازیم به جشنواره‌های گذشته و کارگردان‌های نام آشنایی که با اولین حضورشان توانستند سیمرغ جشنواره را از آن خود کنند!
سعید روستایی؛ کارگردانی که در این سال‌های اخیر با توجه به اینکه سن و سال آنچنانی هم ندارد، بسیار بر سر زبان ها بوده است و با آثاری که هرچند سال یکبار راهی سینما کرده توانسته به شدت خوش بدرخشد و طرفداران زیادی را به خودش جذب کند. سعید روستایی اولین بار در جشنواره سی و چهارم فیلم فجر با «ابد و یک روز» پا به عرصه فیلمسازی آن هم به صورت جدی گذاشت. فیلمی که در همان سال ها مورد تحسین همه قرار گرفت و توانست برای سعید روستایی چندین سیمرغ را به همراه بیاورد. سیمرغ بهترین کارگردانی، بهترین فیلمنامه ، بهترین فیلم از نگاه تماشاگران تنها گوشه ای از موفقیت های روستایی در اولین حضورش در جشنواره فیلم فجر بود. دقیقا زمانی که هیچکس فکرش را هم نمی کرد، سعید روستایی توانست با یک فیلم، خود را به سینمای کشور معرفی کند و با یک برنامه ریزی درست، به مسیر موفقیت و محبوبیت خود ادامه بدهد تا جایی در حال حاضر کمتر مخاطبی پیدا می شود که نام سعید روستایی و فیلم هایش را نشنیده باشد.
جمشید محمودی کارگردانی که نامش را حالا با سریال محبوب پوست شیر به خاطر می آورند. کارگردانی خوش فکر و کاربلد که در سال های فعالیت اش در سینمای ایران نشان داده که می تواند تمام آثارش را به مخاطب به اصطلح بخوراند. جمشید محمودی برای اولین بار و در جشنواره سی و دوم و با فیلم خوب «چندمتر مکعب عشق» دیده شد، فیلمی که در آن سال های اکران سر و صدای زیادی به پا کرد و حتی تا به امروز نیز مورد توجه مخاطبان سینمایی تر قرار دارد و می تواند به عنوان یکی از گزینه های خوب سینمای ایران به دیگران معرفی شود. جمشید محمودی که در جشنواره سی و دوم برای اولین بار و در بخش نگاه نو حضور داشت و کارگردان فیلم اولی محسوب می شد در میان ناباوری توانست سیمرغ بلورین فیلم و بهترین کارگردانی بخش نگاه نو را از آن خود کند و به نوعی آینده سینمایی خود را در اولین گام آن هم در جشنواره فیلم فجر تضمین کند. همان طور که اکثر فیلم بین ها می دانند این کارگردان در حال حاضر یکی از کارگردان های معروف سینمای ایران به حساب می آید و هر اثری که از او منتشر می شود قطعا مخاطبین زیادی را به خود جذب خواهد کرد.
مسعود ده نمکی کارگردانی که نام او با ساخت فیلم «اخراجی ها» بر زبان افتاد . فیلمی تابوشکن و آوانگارد که روایتی متفاوت از جبهه های جنگ و هشت سال تحمیل را به تصویر کشید. اخراجی ها برای اولین بار در جشنواره بیست و پنجم فیلم فجر به نمایش درآمد و مسعود ده نمکی را به یکباره از یک کارگردان گمنام و فیلم اولی به مسعود ده نمکی تبدیل کرد که در بدترین حالت اکثر مردم ایران او را می شناسند. اخراجی ها برای اولین بار در جشنواره بیست و پنجم به شدت مورد استقبال قرار گرفت و توانست سیمرغ بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را از آن خود کند، اتفاقی که برای مسعود ده نمکی بسیار خوش یمن بود و او توانست با کسب اعتبار، دومین و سومین قسمت از این فیلم را نیز بسازد و روانه مارکت سینما بکند که البته به اندازه نسخه اول مورد توجه قرار نگرفت.
هادی حجازی فر از آن دست بازیگرانی است که دیر به سینمای ایران معرفی شد ولی توانست خیلی زود جای خود را در میان بازیگران و کارگردان‌های تاثیرگذار باز کند. حجازی فر که در چندین جشنواره به عنوان بازیگر حضور داشت و از قضا کارهای خوبی را هم توانست بازی کند، در جشنواره چهلم با فیلم «موقعیت مهدی» به عنوان فیلم اولی پا به جشنواره فیلم فجر گذاشت. فیلمی که به مقطعی از زندگی شهیدان باکری پرداخت و توانست از این جشنواره سیمرغ بلورین بهترین فیلم را از آن خود کند. حجازی فر با موفقیت در اولین تجربه خود در کارگردانی و آن هم در جشنواره فیلم فجر، اولین سریال خود را نیز ساخت و در شبکه نمایش خانگی منتشر کرد.
اسامی که در این گزارش به آن اشاره شد تنها گوشه ای از موفقیت‌های کارگردان‌های فیلم اولی در جشنواره فیلم فجر است و باید اضافه کنیم که در هر دوره از جشنواره، حداقل یک کارگردان فیلم اولی توانسته سیمرغی را از آن خود کند که نام بردن از تمامی آنها در این مقال نمی‌گنجد. امیدواریم که در جشنواره پیش رو حداقل یکی از کارگردان‌های فیلم اولی مانند اسامی که از آنها یاد شده بتواند جایگاه خود را در سینمای ایران پیدا کند و آثار فاخری را برای سینمای کشور به ارمغان بیاورد.
البته که باید در نظر داشته باشیم دغدغه این علاقمندان به سینما تا حد بسیار زیادی قابل درک است و نمی توان به راحتی از کنار آن عبور کرد. همیشه حضور نسل جدید در سینما می تواند نشانه‌های خوبی باشد ولی این موضوع که جشنواره فیلم فجر، سیزده فیلم اولی را در بخش مسابقه داشته باشد می‌تواند کمی نگران کننده باشد. قطعاً حضور کارگردان های فیلم اولی از چند بعد می‌تواند در جشنواره فیلم فجر قابل اهمیت باشد اما حضور مثمر ثمر، نه صرفاً شعار به جوان گرایی!
حضور فیلم اولی‌ها در جشنواره می‌تواند پیام مهمی به همراه داشته باشد؛ اینکه هر جوانی می‌تواند با استعداد و مهارت یک روز به جایگاه این چنینی برسد و فیلم او در معتبرترین جشنواره سینمایی کشور و منطقه به نمایش دربیاید و حتی شانس گرفتن سیمرغ داشته باشد. مورد بعدی انگیزه بالای فیلم اولی‌ها در جشنواره فیلم فجر است. از آنجایی که در جشنواره کارگردان‌ها و تهیه کننده‌های بزرگی فیلم خود را در معرض نمایش قرار می‌دهند، انگیزه رقابت باعث می‌شود که فیلم سازان فیلم اولی برای عقب نماندن از آثار فاخر کارگردان‌های بزرگ، سعی می‌کنند تمام توان خود را برای خلق اثری قابل قبول به کار گیرند و همین مساله می‌تواند زمینه ساز اتفاقات خوبی در جشنواره باشد البته باید اضافه کنیم که فیلم‌هایی که به این بخش راه پیدا کرده‌اند و از فیلتر هیات انتخاب رد شده‌اند باید دارای کیفیت مناسب باشند تا با آنها بتوان تنور جشنواره را گرم نگه داشت در غیر این صورت این فرآیند نتیجه عکس خواهد داشت و به هیچ عنوان نمی‌تواند کلیت جشنواره را از سقوط نجات دهد.
به مناسبت حضور فیلم اولی‌ها در جشنواره پیش رو، بد نیست نگاهی بیندازیم به جشنواره‌های گذشته و کارگردان‌های نام آشنایی که با اولین حضورشان توانستند سیمرغ جشنواره را از آن خود کنند!
سعید روستایی؛ کارگردانی که در این سال‌های اخیر با توجه به اینکه سن و سال آنچنانی هم ندارد، بسیار بر سر زبان ها بوده است و با آثاری که هرچند سال یکبار راهی سینما کرده توانسته به شدت خوش بدرخشد و طرفداران زیادی را به خودش جذب کند. سعید روستایی اولین بار در جشنواره سی و چهارم فیلم فجر با «ابد و یک روز» پا به عرصه فیلمسازی آن هم به صورت جدی گذاشت. فیلمی که در همان سال ها مورد تحسین همه قرار گرفت و توانست برای سعید روستایی چندین سیمرغ را به همراه بیاورد. سیمرغ بهترین کارگردانی، بهترین فیلمنامه ، بهترین فیلم از نگاه تماشاگران تنها گوشه ای از موفقیت های روستایی در اولین حضورش در جشنواره فیلم فجر بود. دقیقا زمانی که هیچکس فکرش را هم نمی کرد، سعید روستایی توانست با یک فیلم، خود را به سینمای کشور معرفی کند و با یک برنامه ریزی درست، به مسیر موفقیت و محبوبیت خود ادامه بدهد تا جایی در حال حاضر کمتر مخاطبی پیدا می شود که نام سعید روستایی و فیلم هایش را نشنیده باشد.
جمشید محمودی کارگردانی که نامش را حالا با سریال محبوب پوست شیر به خاطر می آورند. کارگردانی خوش فکر و کاربلد که در سال های فعالیت اش در سینمای ایران نشان داده که می تواند تمام آثارش را به مخاطب به اصطلح بخوراند. جمشید محمودی برای اولین بار و در جشنواره سی و دوم و با فیلم خوب «چندمتر مکعب عشق» دیده شد، فیلمی که در آن سال های اکران سر و صدای زیادی به پا کرد و حتی تا به امروز نیز مورد توجه مخاطبان سینمایی تر قرار دارد و می تواند به عنوان یکی از گزینه های خوب سینمای ایران به دیگران معرفی شود. جمشید محمودی که در جشنواره سی و دوم برای اولین بار و در بخش نگاه نو حضور داشت و کارگردان فیلم اولی محسوب می شد در میان ناباوری توانست سیمرغ بلورین فیلم و بهترین کارگردانی بخش نگاه نو را از آن خود کند و به نوعی آینده سینمایی خود را در اولین گام آن هم در جشنواره فیلم فجر تضمین کند. همان طور که اکثر فیلم بین ها می دانند این کارگردان در حال حاضر یکی از کارگردان های معروف سینمای ایران به حساب می آید و هر اثری که از او منتشر می شود قطعا مخاطبین زیادی را به خود جذب خواهد کرد.
مسعود ده نمکی کارگردانی که نام او با ساخت فیلم «اخراجی ها» بر زبان افتاد . فیلمی تابوشکن و آوانگارد که روایتی متفاوت از جبهه های جنگ و هشت سال تحمیل را به تصویر کشید. اخراجی ها برای اولین بار در جشنواره بیست و پنجم فیلم فجر به نمایش درآمد و مسعود ده نمکی را به یکباره از یک کارگردان گمنام و فیلم اولی به مسعود ده نمکی تبدیل کرد که در بدترین حالت اکثر مردم ایران او را می شناسند. اخراجی ها برای اولین بار در جشنواره بیست و پنجم به شدت مورد استقبال قرار گرفت و توانست سیمرغ بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را از آن خود کند، اتفاقی که برای مسعود ده نمکی بسیار خوش یمن بود و او توانست با کسب اعتبار، دومین و سومین قسمت از این فیلم را نیز بسازد و روانه مارکت سینما بکند که البته به اندازه نسخه اول مورد توجه قرار نگرفت.
هادی حجازی فر از آن دست بازیگرانی است که دیر به سینمای ایران معرفی شد ولی توانست خیلی زود جای خود را در میان بازیگران و کارگردان‌های تاثیرگذار باز کند. حجازی فر که در چندین جشنواره به عنوان بازیگر حضور داشت و از قضا کارهای خوبی را هم توانست بازی کند، در جشنواره چهلم با فیلم «موقعیت مهدی» به عنوان فیلم اولی پا به جشنواره فیلم فجر گذاشت. فیلمی که به مقطعی از زندگی شهیدان باکری پرداخت و توانست از این جشنواره سیمرغ بلورین بهترین فیلم را از آن خود کند. حجازی فر با موفقیت در اولین تجربه خود در کارگردانی و آن هم در جشنواره فیلم فجر، اولین سریال خود را نیز ساخت و در شبکه نمایش خانگی منتشر کرد.
اسامی که در این گزارش به آن اشاره شد تنها گوشه ای از موفقیت‌های کارگردان‌های فیلم اولی در جشنواره فیلم فجر است و باید اضافه کنیم که در هر دوره از جشنواره، حداقل یک کارگردان فیلم اولی توانسته سیمرغی را از آن خود کند که نام بردن از تمامی آنها در این مقال نمی‌گنجد. امیدواریم که در جشنواره پیش رو حداقل یکی از کارگردان‌های فیلم اولی مانند اسامی که از آنها یاد شده بتواند جایگاه خود را در سینمای ایران پیدا کند و آثار فاخری را برای سینمای کشور به ارمغان بیاورد.
علی کلانتری
