نرگس رسولي: بالاخره با حكم رئيس‌جمهور در دوشنبه شب ، هم سر پرست وزارت راه و ترابري و هم ايده جديد ادغام دو وزارتخانه كم و بيش مرتبط به يكديگر مطرح و بر سر زبانها افتاد. طي حكمي كه از سوي محمود احمدي نژاد رييس جمهور به علي نيكزاد داده شده است وي با حفظ سمت در وزارت مسكن و شهرسازي به سمت سرپرستي وزارت راه و ترابري منصوب شده كه اين خود يعني اولين جرقه‌هاي ادغام دو وزارتخانه مسكن و راه را زد . شايد به همين دليل بود كه حميد بهبهاني در اولين واكنش خود به سرپرستي علي نيكزاد وزير مسكن در وزارت راه و ترابري از وجود بحث ادغام اين دو وزارتخانه در برنامه دولت و مجلس از پيش از اين سخن گفته و تصريح كرده است كه " طبق برنامه دولت با همکاری مجلس شورای اسلامی قرار است 21 وزارت خانه به تعداد 17 وزارت خانه تقلیل پیدا کند كه از جمله آنها وزارت راه و ترابري بوده است" به نظر مي رسد دولت قصد دارد تا با اقدام هفته گذشته مجلس شوراي اسلامي براي استيضاح وزير راه و ترابري خود كه از سوي رئيس‌جمهور اين اقدام غيرقانوني اعلام شد، تيغ برنده جراحي را برداشته و طرح كوچك سازي وزارتخانه‌هاي دولتي را كه در طي برنامه پنجم توسعه قرار است رنگ و بويي اجرايي تر به خود گيرد را به فاز اجرايي نزديك كند. طرح ادغام دو وزارتخانه از سوي عالي ترين مقام اجرايي كشور زماني مطرح شد كه وي در خصوص استيضاح وزير مسن كابينه اش مورد سوال واقع شد . رييس‌جمهوري در اولين اظهار نظرش درباره استيضاح وزير كابينه‌اش، آن را اقدامي غيرقانوني ناميد و گفت:" قصد داشتم موضوع استيضاح را جدي پي‌گيري كنم؛ چراكه كار غيرقانوني انجام شد. اما چون در قانون برنامه آمده كه دولت بايد تعداد وزارتخانه‌ها را كم كند و به 17 وزارتخانه برساند، بنابراين تعدادي از وزارتخانه‌ها در هم ادغام مي‌شود و چون رسيديم به اين موضوع كه وزارت راه در وزارتخانه‌هاي زيربنايي ادغام شود، از پي‌گيري‌هايم منصرف شدم و الا قابل پي‌گيري بود. " پس از اين اظهارنظر موضوع قديمي ادغام وزارت راه و ارتباطات هم مجددا توسط برخي سايت‌هاي خبري مطرح شد كه وزير ارتباطات اولين كسي بود كه درباره‌اش اعلام موضع كرد و بدون اين كه نظر مقام مافوق خود را نقض كند گفت:" خبري كه رياست جمهوري دادند مبني بر آن بود كه وزارت راه و ترابري در وزارتخانه‌هاي زيربنايي ادغام مي‌شود، اما براي برداشت از آن بايد ديد كه سايت‌ها و منابع خبري چه برداشتي را از اين موضوع اتخاذ مي‌كنند. " بر همين اساس بود كه تنها ساعتي بعد اسفنديار رحيم مشايي رييس‌ دفتر رييس‌جمهوري از وجود طرح ادغام وزارت راه و ترابري با وزارت مسكن خبر داد كه " رييس‌جمهوري قرار بود اين ادغام را پس از عيد نوروز انجام دهد، اما پس از استيضاح انجام شده توسط مجلس، رييس‌جمهوري وزير ديگري اعلام نكرده و مقدمات انجام اين ادغام را در نظر گرفته است. " اين اولين اظهار نظر در خصوص ادغام دو وزارتخانه مسكن و شهرسازي و راه و ترابري بود كه البته چندي بعد با ابلاغ حكم سرپرستي نيكزاد رنگ اجرايي تر گرفت. پس از اين اظهارنظر و پيوستن بهبهاني به جرگه مشاوران رييس‌جمهوري، فصل تازه‌اي براي وزارت عريض و طويل راه رقم خورد. مخصوصا كه حكم انتصاب علي نيكزاد، وزير مسكن و شهرسازي و البته با حفظ سمت، به عنوان سرپرست وزارت راه و ترابري، تا حدودي به همه بحث‌ها سمت و جهت مشخص‌تري داد. البته بايد توجه داشت كه در برنامه پنجم علاوه بر اين دو وزارتخانه وزارتخانه هاي ديگري نيز مطرح هستند تا تعداد وزارتخانه هاي دولتي را از 21 وزارتخانه به 17 وزارتخانه برسانند و البته در طي ان چه طرح ها و پروژه هاي ملي زمين گير شده و يا سرعت خواهند گرفت كه از جمله آنها مي توان به طرح‌هاي عظيم ملي چون مسكن مهر و توسعه حمل و نقل ريلي و احداث آزاد‌راه‌ها و بزرگراه‌ها و توسعه ناوگان هوايي و تجهيز و به‌سازي و نوسازي اشاره كرد. برخي از كارشناسان بر اين عقيده‌اند كه بايد براي ادغام برنامه‌ريزي و كار مطالعاتي وسيع صورت گرفته و وظايف ذاتي هر وزارتخانه تحت تاثير ساير مسائل قرار نگيرد. در اين ميان اين طرح مورد موافقت و مخالفت عده‌اي از معاونين و حتي كارشناسان امر قرار گرفته است و اين در حالي است كه ادغام وزارتخانه ها بايد با نظارت و البته تصويب مجلس صورت گيرد . از قديم قرار بود امور زيربنايي ساخت در يك جا جمع شوند بر اين اساس احمد صادقي معاون وزير مسكن و شهرسازي ، با بيان اينكه از جزييات و كم و كيف خبر ادغام وزارت مسكن و شهرسازي با وزارت راه خبر ندارد، درباره ادغام وزارت مسكن و شهرسازي و وزارت راه گفت: "تفكري از قديم در كشور بوده و در قانون برنامه هم بوده كه وزارتخانه‌هايي كه كار امور زيربنايي و ساخت را انجام مي‌دهند در هم ادغام شوند كه در آن زمان به ياد دارم بحث ادغام بخش ساخت وزارت نيرو، مسكن و شهرسازي و وزارت راه و ترابري بوده است. " صادقي ادغام اين وزارتخانه‌ها را فكر مناسبي دانست و گفت:" كل ساخت و سازها در كشور بايد زير يك مجموعه‌ باشد كه براساس دستورالعمل‌هاي واحد اين كار انجام شود و هيچ مشكلي هم پيش نمي‌آيد و مناسب نيز است بنابراين شايد اين اقدام بخشي از آن برنامه باشد و در آينده هم اين اقدام تكميل‌تر شود و ما يك وزارتخانه زيربنايي در كشور داشته باشيم كه تمام ساخت و سازها زير نظر آن وزارتخانه‌ها انجام شود. " ميرمحمد غراوي ديگر معاون وزير مسكن و شهرسازي همچون صادقي اين ادغام را طرح قديمي مي خواند. ادغام طرح دولت براي مواجهه با مجلس است برعكس معاونين وزير مسكن و شهرسازي علي نوذرپور رئيس كميسيون مسكن و شهرسازي مجمع تشخيص اين ادغام را حركتي سیاسی و شتابزده براي مقابله با مجلس مي داند و مي گويد:" ادغام وزارتخانه‌ها يك فرآيند كارشناسي شده است كه در طول دهه‌ها انجام گرفته و نمي‌توان آن را موضوعي غيرمنطقي قلمداد كرد، اما به يكباره اعلام ادغام وزارتخانه‌هاي راه و مسكن آن هم بدون مطالعه كارشناسي و اجراي روند پروسه ادغام، حركتي كاملا سياسي و شتاب‌‌زده‌اي است كه دولت در مقابل مجلس انجام داده است. به گفته نوذرپور، "گمان مي‌رود كه دولت بعد از استيضاح وزير راه براي نشان دادن قدرت خود به مجلس اين موضوع را مطرح كرده است و اگر هم اين لايحه در مجلس راي نياورد بار ديگر پروسه ادغام به وزارت راه با وزارتخانه‌هاي ديگر ادامه خواهد داشت. " اين كارشناس اقتصادي در ادامه درباره اينكه آيا بحث ادغام وزارت مسكن با وزارتخانه‌هاي ديگر موضوعي منطقي است، گفت:" وزارت مسكن و شهرسازي در حقيقت يك وزارتخانه نظارتي است كه به طور منطقي و با كار كارشناسي وظايف اين وزارتخانه را با حوزه‌هايي نظير امور شهرداري‌هاي وزارت كشور و ساير نهادهاي محلي ادغام كرد. " وي تصريح كرد:" وزارت مسكن در حال حاضر از وظايف اصلي خود عدول كرده و تنها طي چند سال گذشته تمام حوزه نظارتي و اجرايي خود را به مسكن مهر معطوف كرده است و همين امر باعث شده است كه وضعيت مسكن در كشور همچنان در ركود به سر ببرد جالب آنكه پروژه مسكن مهر نيز كه تمام وظايف وزارتخانه‌ را به خود اختصاص داده نيز يك طرح شكست خورده است كه وزارت مسكن در اين مورد نيز موفق عمل نكرده است. " ادغام وزارتخانه‌هاي راه و مسكن غيرمنطقي است البته در اين رابطه نماينده مردم خاش در مجلس گفت: ادغام وزارتخانه‌هاي راه و مسكن موضوعي غيرمنطقي است و قطعا در مجلس راي نخواهد آورد. حميدرضا پشنگ اظهار داشت: ما نبايد با كشورهاي پيشرفته‌ جهان خود را مقايسه كنيم و وزارتخانه‌هاي راه و مسكن را به طور كلي حذف كرده و يا آنها را با هم ادغام كرد؛ چرا كه كشور ما متاسفانه هنوز زيرساخت‌هاي لازم در آن شكل نگرفته و اين دو وزارتخانه نيز براي ايجاد زيرساخت‌ها در كشور وجودشان ضروري است. به گفته پشنگ، وزارت راه خود داراي گستردگي زيادي است و نمي‌توان به راحتي و شتاب‌زده در وضعيت كنوني كشور آن را با وزارتخانه‌هاي ديگر ادغام كرد. نماينده مردم خاش در مجلس تصريح كرد: وظايف وزارتخانه‌هاي راه و مسكن كاملا جدا از هم است و هيچگونه وجه اشتراكي ندارند. وي عنوان كرد: متاسفانه وزارتخانه‌هاي راه و مسكن نيز حتي نتوانستند وظايف تعيين شده خود را انجام دهند حال اگر اين دو وزارتخانه ادغام شوند به طور يقين نتايجي غيرقابل تصور در كشور به وجود خواهد آمد. نماينده مردم خاش در ادامه گفت: اگر بهبهاني وزير راه در مجلس حضور مي‌يافت قطعا وزير باقي مي‌ماند ولي به دليل عدم حضور وي، مجلس آن را نشانه بي‌احترامي قلمداد كرد و با استيضاح وي موافقت شد. به گفته پشنگ، لجبازي‌هاي سياسي باعث شد تا در حال حاضر وزارت راه بدون وزير باقي بماند و تبعات آن نصيب مردم شود.