چند صباحی است که سینمای کشور از حالت پویاییِ قبل از آغاز سال 1403 به انفعالی ناخواسته دچار شده و دلیل آن کاملا واضح و مبرهن است؛ تکرار آثار کُمدی و اکران آثاری که نمی تواند مخاطبان زیادی را به سمت سینماها بکشد. همین دو عامل باعث شده که مخاطبانِ سینما، خصوصا آنهایی که تمساح خونی،تگزاس 3 و خجالت نکش 2 را در این یکی دو ماه اخیر به تماشا نشسته اند، فعلا برای سینما رفتن و دیدن فیلم جدید رغبتی به خرج ندهند.
از پانزده فیلمی که در حال حاضر بر روی پرده سینماهای کشور قرار دارد، 5 فیلم در ژانر کُمدی است که با توجه به شروع ماه محرم و صفر باید شاهد توقف این آثار باشیم . پس در نهایت 10 فیلم باقی می ماند که به غیر از بی بدن که در مدت اکران چند ماهه توانسته اقبال خوبی بدست بیاورد و مخاطبان تقریبا قابل قبولی را به سینماها بکشاند، مابقی فیلم‌ها حتی مست عشق حسن فتحی هم نمی تواند تضمین کننده فروش سینماها در ماه‌های آتی باشد.
در حالی که کمتر از هشت ماه دیگر جشنواره فیلم فجر شروع به کار خواهد کرد و به احتمال زیاد بیش از بیست اثر در این فستیوال برای مخاطبان و منتقدان به نمایش در خواهد آمد، بسیاری از فیلم‌هایی که در جشنواره‌های گذشته به نمایش درآمده بودند هنوز در صف اکران سینماها هستند و شانسی برای حضور بر روی پرده نداشته اند. همین امر باعث شده که پروسه نمایش با بی برنامگی شورای صنفی به معضلی لاینحل تبدیل شود و اکثر تهیه کنندگان برای اکران اثرشان با مشکلات متعددی مواجه شوند.
بدون شک از میان آثاری که در جشنواره‌های گذشته به نمایش درآمده اند، برخی می توانند با اکران خود نجات دهنده سینماها از رکود فعلی باشند ولی حتی نام بسیاری از آنها نیز برای به نمایش درآمدن در سینماهای کشور مطرح نشده و همین امر باعث شده که گمانه زنی‌ها برای رکود هرچه بیشتر سینماها در ایام محرم و صفر بیش از پیش باشد.
با مرور جشنواره‌های فجر سال‌های گذشته و نه چندان دور می توان فهرست بلند بالایی را از فیلم‌هایی که حرفی برای گفتن دارند ولی حتی برای اکران درخواست نداشته اند، را تهیه کنیم. فهرستی که در آن فیلم‌های اجتماعی استخوان دار و درست حسابی جا خوش کرده اند. آثاری از کارگردان‌های بزرگ و نامدار که می توانند به راحتی در این ایامی که سینماها نمی توانند به کُمدی‌ها دل خوش کنند، فروش سینماها و حضور مخاطبان را تضمین کنند.
به همین منظور مروری داریم بر جشنواره فجر سال‌های اخیر تا علاوه بر ترغیب تهیه کنندگان این آثار به اکران، تعداد فیلم‌هایی که می توانند منجی گیشه باشند را به علاقمندان سینما معرفی کنیم.
جشنواره فجر چهل و دوم
احمد (کارگردان : امیرعباس ربیعی)
فیلم سینمایی احمد که در بهمن 1402 برای اولین بار در کاخ جشنواره به نمایش درآمد، داستان زلزله فجیع شهرستان بم و مصائب مردم عزیز این شهر برای بقاست. داستانی که درآن نقش شهید احمد کاظمی در مدیریت بحران این سانحه در دقایق ابتدایی آن را به خوبی به تصویر می کشد. احمد از آن دست آثاری است که به واسطه رابطه عاطفی که مردم ایران با زلزله بم دارند، می‌تواند به خوبی با مخاطب رابطه برقرار کند و سختی‌ها و مصیب‌ها را در این رخداد به خوبی به تصویر بکشد. تینو صالحی در این فیلم نقش حاج احمد کاظمی را بر عهده دارد که فارغ از کم و کاستی‌ها به خوبی توانسته از پس این نقش سخت بربیاید.
تابستان همان سال (محمود کلاری)
عطای ۷ ساله را پیش یک رمال آینه‌بین می‌برند تا طی مراسمی دزد طلاهای عمه‌اش را در آینه شناسایی کند، عطا که هیچ تصوری از سرانجام آنچه در آن شرایط بر زبان می‌آورد ندارد، برای رهایی از آن وضعیت، هر آنچه از تعاریف عمه‌اش دربارهٔ شک و تردید او نسبت به دزدی داوود پسر عمه دیگرش شنیده را بازگو می‌کند، غافل از آنکه این دروغ موجب عقوبتی دور از انتظار برای کل خانواده می‌شود.
آنچه که خواندید خلاصه از دومین اثر بلند محمود کلاری، فیملبردار با سابقه سینمای ایران است که در آخرین جشنواره فجر، اکران شد. فیلمی با تمِ دهه پنجاه و شصت که امضای کلاری در خلق تصاویرِ زیبا کاملا در آن مشهود است. فیلمی که می تواند با اکرانش علاقمندان به این سبک فیلم سازی را به سینماها بکشاند. مهران مدیری، علی شادمان، نسیم ادبی، پژمان بازغی و سمیرا حسین پور از بازیگران این فیلم هستند و علی اوجی تهیه کنندگی آن را بر عهده دارد. تابستان همان سال همچنان در صف اکران است و هنوز به حضور بر روی پرده نزدیک نشده است.
جشنواره فجر سی و نهم
شیشلیک ( محمدحسین مهدویان)
یکی از اهالی شهرکی در حاشیه تهران، تحت تأثیر شرایط خاصی که از سوی رئیس کارخانه‌ای برایش رقم خورده‌است، طغیان کرده و در جستجوی رهایی خانواده‌اش برمی‌آید و...
روایت یک خطی فیلم سینمایی ساخته محمدحسین مهدویان با نویسندگی امیرمهدی ژوله که درون مایه ای نزدیک به کمدی سیاه دارد، با اینکه پروانه ساخت و نمایش دارد همچنان پخش آن در‌هاله ای ابهام قرار دارد . با توجه به اینکه سازندگان اثر بارها اعلام کرده اند که برای اکران آن درخواست داده اند و حتی مجوز اکران آن را نیز در اختیار دارند ولی به دلایل نامعلومی از اکران آن در سینماها ممانعت به عمل می آید.شیشلیک اثری است که با بازی رضا عطاران و پژمان جمشیدی که از پرفروش ترین‌های سینمای ایران در چند سال اخیر بوده اند، می تواند به راحتی نبض سینما را در دست بگیرد و مخاطب را از ژانر کُمدی دم دستی نجات بدهد و فروش سینما و خود را تا حد زیادی تضمین کند.
روزی روزگاری آبادان (حمیدرضا آذرنگ)
خانواده پنج نفری مصیب چرخیده( محسن تنابنده) در آخرین روز سال مشغول خرید شب عید هستند، اما به دلیل حال بد مصیب که ناشی از گرفتاری‌اش به مواد مخدر است کشمکشی میان آنها درمی‌گیرد و در اوج تلاش خیری(فاطمه معتمدآریا) مادر خانواده برای به آرامش رساندن خانواده به ناگاه اتفاقی غیرمنتظره همه آنها را غافلگیر می‌کند و …
اولین ساخته حمیدرضا آذرنگ بازیگر خوب کشورمان از سال 1399 تا به امروز بلاتکلیف بود و به پرده‌های سینما نرسیده بود. فیلمی خوش ساخت که ریتم مناسبی دارد و می تواند مخاطب پسند باشد. ظاهرا این فیلم به زودی در سینماهای کشور اکران می شود. انتظار می رود این فیلم در زیر شاخه اجتماعی بتواند سینما را از رکود خارج کند.
قطعا با کنکاش بیشتر می توانیم فهرستی بلند بالاتر برای اکران در سینماها تهیه کنیم ولی صرفا جهت یادآوری به تهیه کنندگان، نگارنده این گزارش قصد دارد که به دیگر تهیه کنندگان آثار سینمایی نهیب بزند که هرچه سریعتر نسبت به اکران آثار خود اقدام کنند. قطعا ساخت فیلم آن هم با این شرایط اقتصادی کار سختی است. اکران آن می تواند علاوه بر خوش رنگ و لعاب کردن ویترین سینماها، برای تهیه کنندگان آثار هم دستاوردهای مالی خوبی به همراه داشته باشد.
از پانزده فیلمی که در حال حاضر بر روی پرده سینماهای کشور قرار دارد، 5 فیلم در ژانر کُمدی است که با توجه به شروع ماه محرم و صفر باید شاهد توقف این آثار باشیم . پس در نهایت 10 فیلم باقی می ماند که به غیر از بی بدن که در مدت اکران چند ماهه توانسته اقبال خوبی بدست بیاورد و مخاطبان تقریبا قابل قبولی را به سینماها بکشاند، مابقی فیلم‌ها حتی مست عشق حسن فتحی هم نمی تواند تضمین کننده فروش سینماها در ماه‌های آتی باشد.
در حالی که کمتر از هشت ماه دیگر جشنواره فیلم فجر شروع به کار خواهد کرد و به احتمال زیاد بیش از بیست اثر در این فستیوال برای مخاطبان و منتقدان به نمایش در خواهد آمد، بسیاری از فیلم‌هایی که در جشنواره‌های گذشته به نمایش درآمده بودند هنوز در صف اکران سینماها هستند و شانسی برای حضور بر روی پرده نداشته اند. همین امر باعث شده که پروسه نمایش با بی برنامگی شورای صنفی به معضلی لاینحل تبدیل شود و اکثر تهیه کنندگان برای اکران اثرشان با مشکلات متعددی مواجه شوند.
بدون شک از میان آثاری که در جشنواره‌های گذشته به نمایش درآمده اند، برخی می توانند با اکران خود نجات دهنده سینماها از رکود فعلی باشند ولی حتی نام بسیاری از آنها نیز برای به نمایش درآمدن در سینماهای کشور مطرح نشده و همین امر باعث شده که گمانه زنی‌ها برای رکود هرچه بیشتر سینماها در ایام محرم و صفر بیش از پیش باشد.
با مرور جشنواره‌های فجر سال‌های گذشته و نه چندان دور می توان فهرست بلند بالایی را از فیلم‌هایی که حرفی برای گفتن دارند ولی حتی برای اکران درخواست نداشته اند، را تهیه کنیم. فهرستی که در آن فیلم‌های اجتماعی استخوان دار و درست حسابی جا خوش کرده اند. آثاری از کارگردان‌های بزرگ و نامدار که می توانند به راحتی در این ایامی که سینماها نمی توانند به کُمدی‌ها دل خوش کنند، فروش سینماها و حضور مخاطبان را تضمین کنند.
به همین منظور مروری داریم بر جشنواره فجر سال‌های اخیر تا علاوه بر ترغیب تهیه کنندگان این آثار به اکران، تعداد فیلم‌هایی که می توانند منجی گیشه باشند را به علاقمندان سینما معرفی کنیم.
جشنواره فجر چهل و دوم
احمد (کارگردان : امیرعباس ربیعی)
فیلم سینمایی احمد که در بهمن 1402 برای اولین بار در کاخ جشنواره به نمایش درآمد، داستان زلزله فجیع شهرستان بم و مصائب مردم عزیز این شهر برای بقاست. داستانی که درآن نقش شهید احمد کاظمی در مدیریت بحران این سانحه در دقایق ابتدایی آن را به خوبی به تصویر می کشد. احمد از آن دست آثاری است که به واسطه رابطه عاطفی که مردم ایران با زلزله بم دارند، می‌تواند به خوبی با مخاطب رابطه برقرار کند و سختی‌ها و مصیب‌ها را در این رخداد به خوبی به تصویر بکشد. تینو صالحی در این فیلم نقش حاج احمد کاظمی را بر عهده دارد که فارغ از کم و کاستی‌ها به خوبی توانسته از پس این نقش سخت بربیاید.
تابستان همان سال (محمود کلاری)
عطای ۷ ساله را پیش یک رمال آینه‌بین می‌برند تا طی مراسمی دزد طلاهای عمه‌اش را در آینه شناسایی کند، عطا که هیچ تصوری از سرانجام آنچه در آن شرایط بر زبان می‌آورد ندارد، برای رهایی از آن وضعیت، هر آنچه از تعاریف عمه‌اش دربارهٔ شک و تردید او نسبت به دزدی داوود پسر عمه دیگرش شنیده را بازگو می‌کند، غافل از آنکه این دروغ موجب عقوبتی دور از انتظار برای کل خانواده می‌شود.
آنچه که خواندید خلاصه از دومین اثر بلند محمود کلاری، فیملبردار با سابقه سینمای ایران است که در آخرین جشنواره فجر، اکران شد. فیلمی با تمِ دهه پنجاه و شصت که امضای کلاری در خلق تصاویرِ زیبا کاملا در آن مشهود است. فیلمی که می تواند با اکرانش علاقمندان به این سبک فیلم سازی را به سینماها بکشاند. مهران مدیری، علی شادمان، نسیم ادبی، پژمان بازغی و سمیرا حسین پور از بازیگران این فیلم هستند و علی اوجی تهیه کنندگی آن را بر عهده دارد. تابستان همان سال همچنان در صف اکران است و هنوز به حضور بر روی پرده نزدیک نشده است.
جشنواره فجر سی و نهم
شیشلیک ( محمدحسین مهدویان)
یکی از اهالی شهرکی در حاشیه تهران، تحت تأثیر شرایط خاصی که از سوی رئیس کارخانه‌ای برایش رقم خورده‌است، طغیان کرده و در جستجوی رهایی خانواده‌اش برمی‌آید و...
روایت یک خطی فیلم سینمایی ساخته محمدحسین مهدویان با نویسندگی امیرمهدی ژوله که درون مایه ای نزدیک به کمدی سیاه دارد، با اینکه پروانه ساخت و نمایش دارد همچنان پخش آن در‌هاله ای ابهام قرار دارد . با توجه به اینکه سازندگان اثر بارها اعلام کرده اند که برای اکران آن درخواست داده اند و حتی مجوز اکران آن را نیز در اختیار دارند ولی به دلایل نامعلومی از اکران آن در سینماها ممانعت به عمل می آید.شیشلیک اثری است که با بازی رضا عطاران و پژمان جمشیدی که از پرفروش ترین‌های سینمای ایران در چند سال اخیر بوده اند، می تواند به راحتی نبض سینما را در دست بگیرد و مخاطب را از ژانر کُمدی دم دستی نجات بدهد و فروش سینما و خود را تا حد زیادی تضمین کند.
روزی روزگاری آبادان (حمیدرضا آذرنگ)
خانواده پنج نفری مصیب چرخیده( محسن تنابنده) در آخرین روز سال مشغول خرید شب عید هستند، اما به دلیل حال بد مصیب که ناشی از گرفتاری‌اش به مواد مخدر است کشمکشی میان آنها درمی‌گیرد و در اوج تلاش خیری(فاطمه معتمدآریا) مادر خانواده برای به آرامش رساندن خانواده به ناگاه اتفاقی غیرمنتظره همه آنها را غافلگیر می‌کند و …
اولین ساخته حمیدرضا آذرنگ بازیگر خوب کشورمان از سال 1399 تا به امروز بلاتکلیف بود و به پرده‌های سینما نرسیده بود. فیلمی خوش ساخت که ریتم مناسبی دارد و می تواند مخاطب پسند باشد. ظاهرا این فیلم به زودی در سینماهای کشور اکران می شود. انتظار می رود این فیلم در زیر شاخه اجتماعی بتواند سینما را از رکود خارج کند.
قطعا با کنکاش بیشتر می توانیم فهرستی بلند بالاتر برای اکران در سینماها تهیه کنیم ولی صرفا جهت یادآوری به تهیه کنندگان، نگارنده این گزارش قصد دارد که به دیگر تهیه کنندگان آثار سینمایی نهیب بزند که هرچه سریعتر نسبت به اکران آثار خود اقدام کنند. قطعا ساخت فیلم آن هم با این شرایط اقتصادی کار سختی است. اکران آن می تواند علاوه بر خوش رنگ و لعاب کردن ویترین سینماها، برای تهیه کنندگان آثار هم دستاوردهای مالی خوبی به همراه داشته باشد.
علی کلانتری
