توافق هسته‌ای میان ایران و ۱+۵ این روزها بحث داغ رسانه‌های خارجی و داخلی است، چرا که ترامپ تلاش می‌کند با نقض آن ایران را وادار به واکنش به برجام کند. لغو برجام از سوی آمریکا، مقامات کره‌شمالی را به اجرای سیاست‌های هسته‌ای خود مصمم‌تر خواهد کرد.
حتی مقامات فعلی و سابق آمریکا به ترامپ هشدار می‌دهند که برجام را حفظ کند و آن را زیر پا نگذارد اما رفتارهای رئیس جمهور آمریکا در تضاد با توصیه‌هایی است که به او می‌شود.
توافق هسته‌ای خواسته‌های آمریکا را برآورده کرده است اما زیاده‌خواهی‌های این کشور آن را قانع و راضی نساخته به همین خاطر سعی دارد امتیازات بیشتری از ایران بر سر توافق هسته‌ای بگیرد. جمهوری اسلامی ایران هنوز از امتیازات برجام نتایجی که باید، نبرده است، تحریم‌هایی که آمریکا علیه ایران وضع کرده و اجرا نکردن تعهدات آمریکا و حتی اروپا نسبت به برجام، آن چیزی نیست که انتظار می‌رفت.
منتقدین برجام از زمان آغاز مذاکرات هسته‌ای همواره بر این نکته تأکید داشتند که نمی‌توان و نباید به آمریکا اعتماد کرد و این بی‌اعتمادی به آمریکا پس از امضای برجام و اجرای آن از سوی ایران، به آنهایی که دل به نتایج توافق هسته‌ای سپرده بودند اثبات شد.
اروپا خود را پایبند به برجام می‌داند و سعی دارد تا این توافق لغو نشود، اما این کافی نیست، اگر اتحادیه اروپا پایبند به برجام است باید مسیر خود را با آمریکا تغییر دهد.
اروپایی‌ها به خوبی درک کرده‌اند که زمینه‌های همکاری‌های اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران برای آنها سود اقتصادی دارد، چشم پوشی از بازار ایران برای اروپا سخت است، جمهوری اسلامی ایران هم بی‌نیاز از تکنولوژی و فناوری اروپایی‌ها نیست، اما پس از دو سال از اجرا برجام هنوز اقدام دندانگیری از سوی اتحادیه اروپا انجام نشده است. در این میان بحرانی که در شبهه جزیره کره به خطر اقداماتی که کره‌شمالی انجام می‌دهد باعث شده تا آمریکایی‌ها با یک چالش جدی روبرو شوند.
کره‌شمالی دارای سلاح هسته‌ای و موشک‌های بالستیک دوربرد است که می‌تواند شهرهای آمریکا را هدف قرار دهد. لغو برجام از سوی آمریکا اگر اتفاق بیفتد حقانیت کره‌شمالی را هم به اثبات می‌رساند. از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران هم با بازگشت به شرایط پیش از توافق هسته‌ای و حتی گسترده‌تر در صنعت هسته‌ای به دستاوردهای بعدی در این حوزه خواهد رسید.
آمریکایی‌ها اگر توان جنگ داشتند تاکنون باید با کره‌شمالی وارد جنگ می‌شدند اما این توانایی در آنها دیده نمی‌شود چرا که کره‌شمالی قابلیت حمله به شهرهای آمریکا را دارد. به همین خاطر است که برخی سیاستمداران آمریکایی نسبت به خروج آمریکا از برجام به ترامپ هشدار می‌دهند.
این ترامپ است که روح برجام را نقض می‌کند نه ایران
در همین زمینه یک مقام سابق وزارت خارجه آمریکا با رد ادعاهای دولت این کشور درباره اینکه ایران در حال نقض روح توافق است گفته که اگر طرفی به روح توافق پایبند نیست این ترامپ است نه ایران. به گزارش تسنیم، یک مقام سابق وزارت خارجه آمریکا با اشاره به ادعاهای دولت «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا که ایران را به نقض روح برجام متهم می‌کنند گفته به عقیده کارشناسان این ترامپ است که روح برجام را نقض کرده است، نه ایران.
وی این اظهارات را در مصاحبه با وبگاه آمریکایی «ووکس نیوز» مطرح کرده است. رسانه آمریکایی یادآوری کرده که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جایگاه نهاد مسئول راستی‌آزمایی اجرای توافق هسته‌ای چندین بار پایبندی ایران به تمامی مفاد توافق را تأیید کرده است.
«ووکس» همچنین نوشته که دولت ترامپ قصد دارد با گردآوری شواهدی ایران را به عدم پایبندی به «روح» توافق، اگر نگوییم متن، آن متهم کند. این رسانه می‌گوید انتظار می‌رود که دولت آمریکا در این راستا به آزمایش‌های موشک بالستیک ایران یا پرتاب ماهواره‌بر به فضا اشاره کند.
ووکس نوشته است: «اما در حالی که این اقدامات مشکل‌‌آفرین هستند، کارشناسان می‌گویند هیچ‌کدام از آنها توافق هسته‌ای را - حتی روح توافق را- نقض نمی‌کنند.»
«جان فاینر»، رئیس دفتر برنامه‌ریزی وزارت خارجه آمریکا در دولت سابق این کشور می‌گوید: «تمام آنچه ترامپ می‌گوید این است که ایران در حال انجام اقدامات بد زیادی است که با منابع ایالات متحده آمریکا و شریکان و متحدان ما مغایرت دارند.»
وی اضافه کرده است: «اینکه این موضوع چه ارتباطی با توافق هسته‌ای دارد، نکته‌ای است که منطق ترامپ را فرو می‌پاشد. در واقع، برخی از کارشناسان معتقدند که اگر طرفی به روح توافق پایبند نیست، این ترامپ است.»
پیش از این رسانه‌های آمریکایی گزارش داده‌اند ترامپ به گردآوری گروهی از معتمدانش در کاخ سفید دستور داده با جمع‌آوری شواهدی ایران را ناقض برجام اعلام کنند. کارشناسان و مقام‌های سابق آمریکایی در این مورد به شدت به ترامپ هشدار داده‌اند.
خروج آمریکا از برجام، تشدید بحران کره‌شمالی
سه مقام سابق آمریکایی نیز در یادداشتی به رئیس‌جمهور کشورشان هشدار داده‌اند خروج واشنگتن از توافق هسته‌ای با ایران باعث تشدید بحران کره‌شمالی خواهد شد.
این یادداشت را «دیوید میلر»، مذاکره کننده دولت‌های سابق آمریکا در امور خاورمیانه، «ریچارد سوکولسکی»، عضو دفتر برنامه‌ریزی وزارت خارجه آمریکا بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۵ و «رابرت مالی»، هماهنگ‌کننده سیاست‌های خاورمیانه‌ای در دولت سابق آمریکا و از اعضای تیم مذاکره‌کننده برجام در نشریه «پالیتیکو» نوشته‌اند.
مقام‌های سابق آمریکایی هشدار داده‌اند در صورتی که ترامپ در گزارش سه ماهه بعدی به کنگره، ایران را ناقض برجام اعلام کرده و از این توافق خارج شود، تبعات این موضوع نه تنها در تهران، بلکه در خاورمیانه احساس خواهد شد.
آنها در ادامه نوشته‌اند تبعات منفی این اقدام، از منطقه خاورمیانه فراتر خواهد رفت، اما تبعات جدی‌تر این اقدام ممکن است بسیار گسترده‌تر از این باشد و هزاران مایل دورتر، در شبه جزیره کره احساس شود.
در این تحلیل اذعان شده ایالات متحده آمریکا از گزینه‌های اندکی برای مقابله با چالش کره‌شمالی برخوردار است. انجام حمله پیشگیرانه، تبعاتی غیر قابل پیش بینی در بردارند، تحریم‌ها کارگر واقع نشده‌اند و تشدید آنها هم اثری نخواهد داشت؛ ضمن اینکه مذاکرات دیپلماتیک هم برای ایالات متحده دشوار است، چرا که امتیازدهی در چنین مذاکراتی به معنی پذیرش سلاح‌های هسته‌ای کره‌شمالی خواهد بود.
نگارندگان، بر همین اساس استدلال کرده‌اند انجام مذاکرات برای جلوگیری از دستیابی کره‌شمالی به موشک‌های بالستیک قاره‌پیما تنها هدفی است که واشنگتن می‌تواند با وارد شدن به آن از بحرانی قریب‌الوقوع است جلوگیری کند.
آنها در ادامه می‌نویسند: «حتی در شرایط فعلی، چنین مذاکراتی مملو از نگرانی است و بیشتر احتمال عدم موفقیت آن وجود دارد. اما، چنانچه آمریکا توافق هسته‌ای با ایران را دور بیندازد - و از شواهد ساختگی برای این کار انجام دهد- پیام آن برای کره‌شمالی و دیگران است که وعده‌های آمریکا پوچ هستند و نمی‌توان به آمریکا برای پایبندی به تعهداتش اعتماد کرد.»
در ادامه تحلیل آمده است: «این باعث وارد شدن لطمات کشنده به هر گونه شانس برای کند کردن برنامه هسته‌ای و موشکی کره‌شمالی با تلاش‌های دیپلماتیک خواهد شد.»
دیپلمات‌های سابق آمریکایی هشدار داده‌اند خروج از برجام نه تنها باعث ایجاد یک بحران هسته‌ای با تهران خواهند شد، بلکه تنها گزینه پیش رو برای جلوگیری از یک بحران خطرناک‌تر با کره‌شمالی را از بین خواهد برد.
هشدار برنی سندرز به ترامپ درباره برجام
در همین حال یک سناتور آمریکایی به رئیس جمهور این کشور درباره تبعات خروج از توافق هسته‌ای با ایران هشدار داده است.
«برنی سندرز»، نماینده ایالت «ورمونت» در مجلس سنا در مطلبی به «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا درباره خروج از توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ (برجام) هشدار داده است. وی در حساب کاربری تأیید شده‌اش در فیسبوک، در اظهاراتی آمیخته به ادعاهای تأیید نشده نوشت: «توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ که مسیر ایران به سمت سلاح هسته‌ای را متوقف کرد، دستاوردی عمده برای ایالات متحده بود.»
«سندرز» تصریح کرد: «رئیس‌جمهور ترامپ می‌گوید که ایران در حال نقض توافق است، اما شریکان ما که این توافق را امضا کردند و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که وظیفه‌اش راستی‌آزمایی اجرای این توافق است، همه با این، مخالفند.»
سناتور آمریکایی در ادامه تأکید کرده است: «ترامپ این را روشن کرده که می‌خواهد توافق را پاره کند. در این مورد، او را کسانی تحریک می‌کنند که ما را وارد جنگی فاجعه‌بار با عراق کردند. اما ما باید بدانیم: اگر آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران خارج شود، ما ممکن است در نهایت وارد جنگی به مراتب مخرب‌تر شویم.»
پیش از این رسانه‌های آمریکایی گزارش داده‌اند ترامپ به گردآوری گروهی از معتمدانش در کاخ سفید دستور داده با جمع‌آوری شواهدی ایران را ناقض برجام اعلام کنند. کارشناسان و مقام‌های سابق آمریکایی در این مورد به شدت به ترامپ هشدار داده‌اند.
