نارندرا مودی نخست وزیر هند دیروز سفری دوره‌ای را آغاز کرد چنانکه وی در ابتدای سفر خود به ورشو پایتخت لهستان خواهد رفت تا با مقامات این کشور دیدار و رایزنی کند. مودی سپس روز جمعه از آنجا به اوکراین سفر می‌کند.این اولین سفر مودی به اوکراین خواهد بود. قابل توجه آنکه پیش از این نیز به روسیه سفر کرده بود و مودی در جریان آن سفر در حالی که ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه را در اقامتگاهش در آغوش گرفته بود، مورد انتقاد شدید زلنسکی قرار گرفت.
حال این سوال مطرح است که چرا مودی چنین سفری را در پیش گرفته است؟ نگاهی به سیاست‌های هند نشان می‌دهد که این کشور رویاهایی بزرگ را برای نقش آفرینی در صحنه جهانی در نظر گرفته است. هند با جمعیت و وسعتی بسیار خود را محق داشتن کرسی دائم در شورای امنیت می‌داند و سعی دارد تا نقشی فعال در معادلات جهانی داشته باشد. در حالی این کشور توانسته در حوزه اقتصادی حرف‌هایی برای گفتن داشته باشد در عرصه نظامی و سیاسی نیز رویاهای قابل توجهی دارد. طی سالهای اخیر هند تلاش نموده تا سیاست تنش با همگان صفر را اجرایی سازد چنانکه در کنار کاهش تنش‌ها با چین و پاکستان به دنبال رویکردی متعادل در صحنه جهانی است چنانکه از یک سو با رژیم صهیونیستی رابطه دارد و از سوی دیگر به دنبال توسعه روابط با کشورهای اسلامی است از یک سو با روسیه همچنان روابط انرژی و نظامی را حفظ کرده در حالی که همزمان نیز چشم به سیاست‌های غرب دارد چنانکه مناسبات نظامی، اقتصادی و سیاسی آن با کشورها اروپایی و آمریکا شدت گرفته است. دهلی نو در حالی این موازنه را در پیش گرفته است که جنگ اوکراین تا حدود زیادی این سیاست را با چالش مواجه کرده بویژه اینکه نیاز به انرژی روسیه موجب شده تا عملا در بازی ضد روسی غرب شرکت نداشته باشد از سوی دیگر نیز تاکید بر رابطه با روسیه نیز می‌رود تا سیاست بی طرفی را با چالش مواجه سازد. در این شرایط می‌توان گفت که مودی اکنون با سفر به اوکراین سعی دارد تا درکنار ایجاد یک موقعیت صلح طلب جهانی، رضایت غرب را نیز جلب نماید در حالی که همزمان نیز با ادعای ناجی بودن بر استمرار روابط با روسیه نیز تاکید می‌کند. مودی امروز بازی سیاسی میان روسیه و اوکراین را راهکار رسیدن به منافع هند می‌داند در حالی که عضویت در بریکس و شانگهای عملا اجازه نمی‌دهد که هند بتواند به بازی دوگانه روسی – غربی ادامه راه دهد و در نهایت یکی را باید به عنوان راهکار نهایی انتخاب نماید.
حال این سوال مطرح است که چرا مودی چنین سفری را در پیش گرفته است؟ نگاهی به سیاست‌های هند نشان می‌دهد که این کشور رویاهایی بزرگ را برای نقش آفرینی در صحنه جهانی در نظر گرفته است. هند با جمعیت و وسعتی بسیار خود را محق داشتن کرسی دائم در شورای امنیت می‌داند و سعی دارد تا نقشی فعال در معادلات جهانی داشته باشد. در حالی این کشور توانسته در حوزه اقتصادی حرف‌هایی برای گفتن داشته باشد در عرصه نظامی و سیاسی نیز رویاهای قابل توجهی دارد. طی سالهای اخیر هند تلاش نموده تا سیاست تنش با همگان صفر را اجرایی سازد چنانکه در کنار کاهش تنش‌ها با چین و پاکستان به دنبال رویکردی متعادل در صحنه جهانی است چنانکه از یک سو با رژیم صهیونیستی رابطه دارد و از سوی دیگر به دنبال توسعه روابط با کشورهای اسلامی است از یک سو با روسیه همچنان روابط انرژی و نظامی را حفظ کرده در حالی که همزمان نیز چشم به سیاست‌های غرب دارد چنانکه مناسبات نظامی، اقتصادی و سیاسی آن با کشورها اروپایی و آمریکا شدت گرفته است. دهلی نو در حالی این موازنه را در پیش گرفته است که جنگ اوکراین تا حدود زیادی این سیاست را با چالش مواجه کرده بویژه اینکه نیاز به انرژی روسیه موجب شده تا عملا در بازی ضد روسی غرب شرکت نداشته باشد از سوی دیگر نیز تاکید بر رابطه با روسیه نیز می‌رود تا سیاست بی طرفی را با چالش مواجه سازد. در این شرایط می‌توان گفت که مودی اکنون با سفر به اوکراین سعی دارد تا درکنار ایجاد یک موقعیت صلح طلب جهانی، رضایت غرب را نیز جلب نماید در حالی که همزمان نیز با ادعای ناجی بودن بر استمرار روابط با روسیه نیز تاکید می‌کند. مودی امروز بازی سیاسی میان روسیه و اوکراین را راهکار رسیدن به منافع هند می‌داند در حالی که عضویت در بریکس و شانگهای عملا اجازه نمی‌دهد که هند بتواند به بازی دوگانه روسی – غربی ادامه راه دهد و در نهایت یکی را باید به عنوان راهکار نهایی انتخاب نماید.
سید محمدصادق لنکرانی
