اونجو کچلی، سخنگوی وزارت امور خارجه ترکیه اعلام کرد که کشورش به اجلاس غیررسمی وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا که در ۲۹ آگوست سال جاری در بروکسل، پایتخت بلژیک برگزار می شود، دعوت شده است. سخنگوی وزارت امور خارجه ترکیه اضافه کرد که طرف اتحادیه اروپا از ترکیه دعوت کرده و در این مرحله قرار است هاکان فیدان، وزیر امور خارجه این کشور برای شرکت در اجلاس به بروکسل سفر کند. وی گفت: امیدواریم این گام راه را برای اصلاح تصمیمات شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا در تاریخ ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۹ که روابط ما را به بن بست رسانده است، هموار کند.
این سخنان و این دعوت در حالی صورت می گیرد که در سالهای اخیر روابط میان اروپا و ترکیه با منازعات و اختلافات بسیاری همراه بوده است لذا اکنون این سوال مطرح است که دلیل این تغییر رفتاری اروپا چیست و ایا راه برای عضویت ترکیه در اتحادیه هموار می شود؟
نگاهی به وضعیت و اهداف اروپا نشان می دهد که این اتحادیه از زمان جنگ اوکراین عملا با بحران امنیتی و سیاسی و اقتصادی مواجه شده است بویژه اینکه قطع رابطه با انرژی روسیه هزینه های سنگینی به اروپا تحمیل کرده است. در چنین شرایطی و در حالی که احتمال ورود دوباره ترامپ به کاخ سفید وجود دارد اروپا تلاش دارد تا از یک سو از میزان شرکای روسیه کاسته و آنها را در مقابل مسکو قرار دهد و از سوی دیگر نیز منابع جایگزینی را به جای گاز روسیه کسب نمایند. روابط ترکیه با روسیه از یک سو و نیز نقشی که آنکارا در آسیای مرکزی و قفقاز ایفا می کند و تحرکاتی که در مدیترانه دارد از سوی دیگر مولفه هایی است که می تواند اروپا را به سمت آنکارا سوق دهد تا در نهایت در کنار افزایش فشارها بر روسیه، از ظرفیت ترکیه در برخوردار شدن از منابع انرژی آسیای مرکزی و قفقاز و مدیترانه برخوردار شود.
در این میان اما باید توجه داشت که این روابط نمی تواند به منزله زمینه سازی جهت عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا باشد چرا که از اصلی ترین موانع این رویکرد ماهیت مسلمان ترکیه است. غرب به شدت از روابط ترکیه مسلمان با جوامع غربی که می تواند زمینه ساز رشد اسلام شود نگران است لذا از پذیرش عضویت ترکیه خودداری می کند.
در عین حال سیاست خارجی آنکارا نوعی رویکرد پاندولی و بی ثبات دارد که میان شرق و غرب و جهان اسلام در حرکت است چنانکه روزی در کنار رژیم صهیونیستی است و روزی نیز از آنها انتقاد دارد. اروپا عملا ترکیه را کشوری اسلامی و شرقی می داند و حاضر نیست که تعهدات غرب گرایانه آن را باور نماید لذا رویکرد اروپا به ترکیه یک رویکرد منفعتی و موقت است و نمی تواند به عضویت ترکیه منجر شود.
این سخنان و این دعوت در حالی صورت می گیرد که در سالهای اخیر روابط میان اروپا و ترکیه با منازعات و اختلافات بسیاری همراه بوده است لذا اکنون این سوال مطرح است که دلیل این تغییر رفتاری اروپا چیست و ایا راه برای عضویت ترکیه در اتحادیه هموار می شود؟
نگاهی به وضعیت و اهداف اروپا نشان می دهد که این اتحادیه از زمان جنگ اوکراین عملا با بحران امنیتی و سیاسی و اقتصادی مواجه شده است بویژه اینکه قطع رابطه با انرژی روسیه هزینه های سنگینی به اروپا تحمیل کرده است. در چنین شرایطی و در حالی که احتمال ورود دوباره ترامپ به کاخ سفید وجود دارد اروپا تلاش دارد تا از یک سو از میزان شرکای روسیه کاسته و آنها را در مقابل مسکو قرار دهد و از سوی دیگر نیز منابع جایگزینی را به جای گاز روسیه کسب نمایند. روابط ترکیه با روسیه از یک سو و نیز نقشی که آنکارا در آسیای مرکزی و قفقاز ایفا می کند و تحرکاتی که در مدیترانه دارد از سوی دیگر مولفه هایی است که می تواند اروپا را به سمت آنکارا سوق دهد تا در نهایت در کنار افزایش فشارها بر روسیه، از ظرفیت ترکیه در برخوردار شدن از منابع انرژی آسیای مرکزی و قفقاز و مدیترانه برخوردار شود.
در این میان اما باید توجه داشت که این روابط نمی تواند به منزله زمینه سازی جهت عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا باشد چرا که از اصلی ترین موانع این رویکرد ماهیت مسلمان ترکیه است. غرب به شدت از روابط ترکیه مسلمان با جوامع غربی که می تواند زمینه ساز رشد اسلام شود نگران است لذا از پذیرش عضویت ترکیه خودداری می کند.
در عین حال سیاست خارجی آنکارا نوعی رویکرد پاندولی و بی ثبات دارد که میان شرق و غرب و جهان اسلام در حرکت است چنانکه روزی در کنار رژیم صهیونیستی است و روزی نیز از آنها انتقاد دارد. اروپا عملا ترکیه را کشوری اسلامی و شرقی می داند و حاضر نیست که تعهدات غرب گرایانه آن را باور نماید لذا رویکرد اروپا به ترکیه یک رویکرد منفعتی و موقت است و نمی تواند به عضویت ترکیه منجر شود.
علی تتماج
