پس از یک دوره موفق چند ساله صداوسیما در ساخت سریال‌های مناسبتی و تاریخی همچون یوسف پیامبر و مختارنامه، امام علی و متعاقباً اقبال بیش از حد مردم به تماشای چنین ژانری، رسانه ملی در چند سال اخیر سعی کرده با حرکت در این مسیر و ساخت سریال‌های این چنینی دوباره مردم را به تماشای سریال های تلویزیون ترغیب کند و در این میان از رقابت با پلتفرم های نمایش خانگی نیز عقب نماند.
صداوسیما در مسیر ساخت سریال های تاریخی از هیچ تلاشی مضایقه نکرد و به جرأت می‌توان گفت که در پنج سال اخیر بیش از آن که سریال هایی در ژانر اجتماعی را تولید و به پخش برساند، تمرکز خود را بر روی ساخت آثار تاریخی گذاشته و همین امر باعث شده که پروسه تولید سریال هم از لحاظ مالی غیرقابل توجیه و هم از لحاظ زمانی وقت گیر و خسته کننده به نظر برسد.
به جرأت می توان گفت که صداوسیما پس از ساخت سریال‌هایی همچون یوسف پیامبر و مختارنامه دچار افت محسوسی شد و دیگر نتوانست به آن قدرت بازگردد و فقط با پول های هنگفت و خرج های سرسام آور سراغ ساخت آثاری رفت که در کمال تعجب حتی با وجود رایگان بودن تلویزیون و تلوبیون، کمتر از یک میلیون بازدید داشت.
داستان سریال سازی صداوسیما در ژانر تاریخی بسیار مشابه به عملکرد سازمان های سینماییِ دولتی در ساخت فیلم هایی بر پایه ژانر دفاع مقدس است. تهیه کنندگان آثار دفاع مقدس در چند سال اخیر با حیف و میل کردن سوژه ها و همچنین بودجه‌های کلان سازمان‌ها و ارگان های دولتی، در نهایت اثری را برای اکران آماده کرده‌اند که نه تنها از زیبایی‌های بصری عاری است بلکه حتی به اصل سوژه هم دست درازی شده و نتوانسته‌اند در پایان جمع بندی درستی داشته باشند و به همین دلیل در حداقل 10 سال اخیر شاید در این ژانر ما به تعداد انگشت‌های یک دست فیلم خوب دیده باشیم.
همین روتین برای سازمان صداوسیما و سریال‌های تاریخی تکرار شده و مدیران سازمان صرفاً با استناد به خاطره خوش مختارنامه و یوسف پیامبر و امام علی با دست گذاشتن روی سوژه‌های تاریخی و مذهبی تامین بودجه‌های کلان، در نهایت سریال هایی را تقدیم نگاه مخاطبان کرده‌اند که از هر نظر فاقد کشش و جذبه بوده و هست.
با وجود اینکه پلتفرم های نمایش خانگی هر روز به تعدادشان افزوده می شود و هرکدام برای ماندن در عرصه رقابت سعی می‌کنند حداقل ماهی یکبار یک کار تولیدی را به کنداکتور خود اضافه کنند و مخاطبانشان را راضی نگه دارند، صداوسیما روز به روز دچار پسرفت می‌شود و نمی‌تواند در این بازار سرگرمی و هنر به مانند چندین سال قبل برای خود نامی دست و پا کند و مخاطب را بی قید و شرط از کوچه و خیابان به خانه ها بکشاند و در ساعتی مقرر آنها را مشتاق به روشن کردن تلویزیون کند، کاری که توانست با ساخت سریال های نرگس و یوسف پیامبر و مختارنامه و بسیاری از کارهای دیگر انجام دهد.
حال در این فقدان اثر نمایشی خوب و جذاب و همچنین با نزدیک شدن به ایام محرم و نبود سریالی متناسب با حال و هوای این ماه، مدیران تلویزیون مجدداً به فکر بازپخش سریال «مختارنامه» و سریال شب دهم افتاده‌اند و می‌خواهند از 16 تیر، همزمان با شروع دهه اول محرم، هرشب سریال مختار را روی آنتن شبکه آی‌فیلم بفرستند. سال گذشته همین موقع‌ها بود که مدیران ارشد صداوسیما سرانجام رضایت دادند به اعتراض‌ها توجه کنند و بعد از دوازده سال پیاپی و کلافه شدن مردم از تکرار پیاپی، قید بازپخش «مختارنامه» را بزنند.
سریال «مختارنامه» به کارگردانی داوود میرباقری، سال 1389 برای اولین‌بار روی آنتن تلویزیون رفت و با استقبال زیادی روبرو شد. این استقبال بالا باعث شد که مدیران تلویزیون تصمیم بگیرند هرطور شده در ماه‌های محرم و صفر، آن را در کنداکتور شبکه‌های مختلف قرار دهند. به طوری که در چهارده سالی که از پخش این سریال می‌گذرد، هرسال شاهد بازپخش چند باره آن از شبکه‌های مختلف بوده‌ایم.
بازپخش مکرر این سریال باعث شد اعتراض‌ها بالا بگیرد و بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی با آن شوخی کنند و میم‌هایی درباره‌اش بسازند اما تلویزیون تحت هیچ شرایطی حاضر نشد دست از آن بکشد.
تا اینکه حتی داوود میرباقری هم به بازپخش بیش از حد مختارنامه واکنش نشان داد و سال 1397 خطاب به مسئولان صداوسیما گفت: «واقعا رویتان می‌شود بازهم پخش کنید؟» بعد از آن نوبت به بازیگران و عوامل سریال رسید تا به نوبه خودشان از باز پخش این سریال عذرخواهی کنند.
حتی فریبا کوثری در یک گفت‌وگوی تلویزیونی بابت پخش هر ساله این سریال انتقاد و از مردم عذرخواهی کرد.
با وجود تمام این انتقادات اما مسئولان درباره این حجم از بازپخش فقط یک پاسخ داشتند: خود مخاطبان بازپخش این سریال را مطالبه می‌کنند.
سال گذشته سایت شبکه آی‌فیلم برای پخش سریال «مختارنامه» نظرسنجی برگزار کرد. در این نظرسنجی، مخالفان پخش این سریال در ساعاتی از موافقان آن پیشی گرفتند، اما در آخرین به روز رسانی موافقان پخش سریال درصد آرای خود را به عدد 51 رساندند و مخالفان 49 درصد شدند.
خلاصه اینکه سال گذشته سریال «مختارنامه» از هیچ شبکه‌ای پخش نشد اما شبکه آی‌فیلم، دو نسخه سینمایی از این سریال را در روزهای تاسوعا و عاشورا با نام‌های «راه عاشقی» و «راز عاشقی» روی آنتن فرستاد. همان زمان معاون سیما درباره پخش نسخه سینمایی گفت: جمعی از مخاطبان خواستار پخش این سریال هستند.
سریال «مختارنامه» قرار است در باکس ساعت 22 روی آنتن شبکه آی فیلم برود و هرشب دوقسمت از آن در مدت زمان 100 تا 120 دقیقه پخش می‌شود.
صداوسیما در مسیر ساخت سریال های تاریخی از هیچ تلاشی مضایقه نکرد و به جرأت می‌توان گفت که در پنج سال اخیر بیش از آن که سریال هایی در ژانر اجتماعی را تولید و به پخش برساند، تمرکز خود را بر روی ساخت آثار تاریخی گذاشته و همین امر باعث شده که پروسه تولید سریال هم از لحاظ مالی غیرقابل توجیه و هم از لحاظ زمانی وقت گیر و خسته کننده به نظر برسد.
به جرأت می توان گفت که صداوسیما پس از ساخت سریال‌هایی همچون یوسف پیامبر و مختارنامه دچار افت محسوسی شد و دیگر نتوانست به آن قدرت بازگردد و فقط با پول های هنگفت و خرج های سرسام آور سراغ ساخت آثاری رفت که در کمال تعجب حتی با وجود رایگان بودن تلویزیون و تلوبیون، کمتر از یک میلیون بازدید داشت.
داستان سریال سازی صداوسیما در ژانر تاریخی بسیار مشابه به عملکرد سازمان های سینماییِ دولتی در ساخت فیلم هایی بر پایه ژانر دفاع مقدس است. تهیه کنندگان آثار دفاع مقدس در چند سال اخیر با حیف و میل کردن سوژه ها و همچنین بودجه‌های کلان سازمان‌ها و ارگان های دولتی، در نهایت اثری را برای اکران آماده کرده‌اند که نه تنها از زیبایی‌های بصری عاری است بلکه حتی به اصل سوژه هم دست درازی شده و نتوانسته‌اند در پایان جمع بندی درستی داشته باشند و به همین دلیل در حداقل 10 سال اخیر شاید در این ژانر ما به تعداد انگشت‌های یک دست فیلم خوب دیده باشیم.
همین روتین برای سازمان صداوسیما و سریال‌های تاریخی تکرار شده و مدیران سازمان صرفاً با استناد به خاطره خوش مختارنامه و یوسف پیامبر و امام علی با دست گذاشتن روی سوژه‌های تاریخی و مذهبی تامین بودجه‌های کلان، در نهایت سریال هایی را تقدیم نگاه مخاطبان کرده‌اند که از هر نظر فاقد کشش و جذبه بوده و هست.
با وجود اینکه پلتفرم های نمایش خانگی هر روز به تعدادشان افزوده می شود و هرکدام برای ماندن در عرصه رقابت سعی می‌کنند حداقل ماهی یکبار یک کار تولیدی را به کنداکتور خود اضافه کنند و مخاطبانشان را راضی نگه دارند، صداوسیما روز به روز دچار پسرفت می‌شود و نمی‌تواند در این بازار سرگرمی و هنر به مانند چندین سال قبل برای خود نامی دست و پا کند و مخاطب را بی قید و شرط از کوچه و خیابان به خانه ها بکشاند و در ساعتی مقرر آنها را مشتاق به روشن کردن تلویزیون کند، کاری که توانست با ساخت سریال های نرگس و یوسف پیامبر و مختارنامه و بسیاری از کارهای دیگر انجام دهد.
حال در این فقدان اثر نمایشی خوب و جذاب و همچنین با نزدیک شدن به ایام محرم و نبود سریالی متناسب با حال و هوای این ماه، مدیران تلویزیون مجدداً به فکر بازپخش سریال «مختارنامه» و سریال شب دهم افتاده‌اند و می‌خواهند از 16 تیر، همزمان با شروع دهه اول محرم، هرشب سریال مختار را روی آنتن شبکه آی‌فیلم بفرستند. سال گذشته همین موقع‌ها بود که مدیران ارشد صداوسیما سرانجام رضایت دادند به اعتراض‌ها توجه کنند و بعد از دوازده سال پیاپی و کلافه شدن مردم از تکرار پیاپی، قید بازپخش «مختارنامه» را بزنند.
سریال «مختارنامه» به کارگردانی داوود میرباقری، سال 1389 برای اولین‌بار روی آنتن تلویزیون رفت و با استقبال زیادی روبرو شد. این استقبال بالا باعث شد که مدیران تلویزیون تصمیم بگیرند هرطور شده در ماه‌های محرم و صفر، آن را در کنداکتور شبکه‌های مختلف قرار دهند. به طوری که در چهارده سالی که از پخش این سریال می‌گذرد، هرسال شاهد بازپخش چند باره آن از شبکه‌های مختلف بوده‌ایم.
بازپخش مکرر این سریال باعث شد اعتراض‌ها بالا بگیرد و بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی با آن شوخی کنند و میم‌هایی درباره‌اش بسازند اما تلویزیون تحت هیچ شرایطی حاضر نشد دست از آن بکشد.
تا اینکه حتی داوود میرباقری هم به بازپخش بیش از حد مختارنامه واکنش نشان داد و سال 1397 خطاب به مسئولان صداوسیما گفت: «واقعا رویتان می‌شود بازهم پخش کنید؟» بعد از آن نوبت به بازیگران و عوامل سریال رسید تا به نوبه خودشان از باز پخش این سریال عذرخواهی کنند.
حتی فریبا کوثری در یک گفت‌وگوی تلویزیونی بابت پخش هر ساله این سریال انتقاد و از مردم عذرخواهی کرد.
با وجود تمام این انتقادات اما مسئولان درباره این حجم از بازپخش فقط یک پاسخ داشتند: خود مخاطبان بازپخش این سریال را مطالبه می‌کنند.
سال گذشته سایت شبکه آی‌فیلم برای پخش سریال «مختارنامه» نظرسنجی برگزار کرد. در این نظرسنجی، مخالفان پخش این سریال در ساعاتی از موافقان آن پیشی گرفتند، اما در آخرین به روز رسانی موافقان پخش سریال درصد آرای خود را به عدد 51 رساندند و مخالفان 49 درصد شدند.
خلاصه اینکه سال گذشته سریال «مختارنامه» از هیچ شبکه‌ای پخش نشد اما شبکه آی‌فیلم، دو نسخه سینمایی از این سریال را در روزهای تاسوعا و عاشورا با نام‌های «راه عاشقی» و «راز عاشقی» روی آنتن فرستاد. همان زمان معاون سیما درباره پخش نسخه سینمایی گفت: جمعی از مخاطبان خواستار پخش این سریال هستند.
سریال «مختارنامه» قرار است در باکس ساعت 22 روی آنتن شبکه آی فیلم برود و هرشب دوقسمت از آن در مدت زمان 100 تا 120 دقیقه پخش می‌شود.
علی کلانتری
