دانشگاه تهران ۱۶ آذر شاهد حضور رئیسجمهور و سخنرانی ایشان به مناسبت روز دانشجو بود.
حسن روحانی در بخشی از سخنان خود به موضوع برجام اشاره کرد و گفت: ما هیچ قدمی در مسئله برجام برنداشتیم مگر آنکه با مقام معظم رهبری مشورت کردیم، جلسه گذاشتیم و ایشان نامههای مکتوبشان است نامههایی که به بنده خطاب کردهاند و دستوری که بنده بر روی نامههای ایشان دادهام، هیچ نامهای نبوده که ایشان بنویسد و من دستور قاطع ندهم که عین آنچه که ایشان گفتهاند باید اجرا شود.
با این اظهارات چه نکتهای به نظر میرسد؟ به نظر میرسد که رئیسجمهور صداقت لازم را با مردم در بیان و گفتار خود ندارند و بر یک ادعای تکراری تکذیب شده اصرار میورزند.
متاسفانه ایشان تا قبل از تصویب داماتو و آن جشنهایی که برای پیروزی هستهای میگرفتند و تیم مذاکرهکننده را قهرمانان ملی لقب میدادند صحبتی از رهبری به میان نمیآوردند اما حالا که این قانون در آستانه امضا شدن است و در حقیقت برجام به خانه خود برگشته است از اشراف کامل رهبری بر جزئیات مذاکرات سخن به میان میآورند.
حال آنکه رهبر معظم انقلاب بارها فرمودهاند که در جریان مذاکرات دخالتی نداشتهاند و در جزئیات دخالت نکردهاند و نمیکنند و تنها خطوط قرمز و مسائل کلان را مطرح میکنند.
که البته خطوط قرمزی را هم که ایشان تعیین فرموده بودند توسط تیم مذاکرهکننده در بسیاری از موارد نقض شد و تیم مذاکرهکننده نتوانستند از خطوط قرمز تعیین شده توسط رهبری و شروط ۹ گانه ایشان برای پذیرش برجام حراست کنند.
رهبر معظم انقلاب در ۱ فروردين ۱۳۹۵ در حرم مطهر رضوی فرمودند: «وزیر خارجه ما در مواردی به بنده گفت که ما اینجا را نتوانستیم و این خط قرمز را نتوانستیم حفظ کنیم؛ معنایش همین است. یعنی طرف مقابل وقتی دولتی مثل آمریکاست که پول، امکانات، دیپلماسی فعال و عوامل گوناگونی در اطراف دنیا دارد، کنار آمدن با او بهمعنای صرفنظر کردن از برخی چیزهایی است که انسان بر آنها پای میفشارد.»
حضرت آیتالله خامنهای در ۲۰/۱/۱۳۹۴ در دیدار با مداحان اهلبیت به این ابهام صراحتاً پاسخ دادند و گفتند: «برخی اوقات گفته میشود که جزئیات این مذاکرات، زیر نظر رهبری است در حالیکه این سخن دقیق نیست.» رهبر معظم انقلاب افزودند: «من نسبت به مذاکرات بیتفاوت نیستم اما تا بحال در جزئیات مذاکرات دخالت نکردهام و از این پس هم دخالت نخواهم کرد.»
ایشان خاطرنشان کردند: «من مسائل کلان، خطوط اصلی، چارچوبها و خط قرمزها را عمدتاً به رئیسجمهور و در برخی موارد محدود به وزیر امور خارجه گفتهام اما جزئیات در اختیار آنها است.»
اگر رئیسجمهور و تیم مذاکره کننده ایشان آنچنان که میگویند طبق نظر رهبری مذاکرات را پیش بردند چرا به توصیه ایشان مبنی بر عجله نکردن در پیشبرد مذاکرات عمل نکردند؟ رهبر انقلاب ۷ آذر ۱۳۹۵ در دیدار فرماندهان نیروی دریایی ارتش با رهبر انقلاب فرمودند: «در این مذاکرات بحثهای فراوانی راجع به تحریمها شد اما اکنون در کنگره آمریکا مسئله تمدید تحریمها را مطرح میکنند و مدعی هستند که اینها تحریم نیست، بلکه تمدید است!»
ایشان بروز این مشکلات را ناشی از عجله در انجام کار خواندند و افزودند: «وقتی عجله داریم که کار را زودتر تمام کنیم و به جایی برسانیم، از جزئیات غفلت میکنیم و گاهی غفلت از یک امر جزئی، موجب ایجاد رخنه و نقطه سلبی در آن کار میشود، بنابراین باید مراقب بود که کارها متین، محکم و با شتاب مناسب انجام شود.»
حال سوال اینجاست که چرا رئیسجمهور سعی دارد با بردن نام رهبر معظم انقلاب برای اشتباهاتش در جریان مذاکرات و تحمیل برجام به ملت ایران، برای خود حاشیه امن ایجاد کند و القا نماید که برجام حاصل تایید رهبری بوده است و اگر رهبری برجام را تایید نمیکردند، خسارت محض به مردم تحمیل نمیشد.
جالب است در دوران پسابرجام، همه دستاوردهای خیالی برجام را از تلاش تیم مذاکرهکننده میدانستند و حتی به آنها نشان قهرمان دیپلماسی دادند اما هر وقت که پردهای واقعی از برجام کنار میرفت و حالا که برجام صراحتا نقض شده است، مسئولیت آن را نمیپذیرند.
تیم امنیتی روحانی و مشاورانش در دوران پسا نقض برجام به دنبال شانه خالی کردن از مسئولیت پذیرش آن توسط روحانی و فرار از پاسخگویی به ملت هستند. درحال حاضر آقای عراقچی و تخت روانچی که در زمان مذاکرات هرروز تیتر یک رسانهها بودند اثری دیده نمیشود، آقای بعیدینژاد به عنوان سفیر در انگلیس است و ظریف و صالحی هم به کارهای معمول دیپلماتیک میپردازند.
این درحالی است که رهبری بارها پیرامون بدعهدی طرف غربی هشدار داده بودند از جمله اینکه ایشان در دیدار با مداحان تاکید کردند: «همه مشکل بعد از این است که باید درباره جزئیات بحث و گفتوگو شود زیرا طرف مقابل، لجوج، بدعهد، بدمعامله و اهل از پشت خنجر زدن است و ممکن است در دوره بحث درباره جزئیات، کشور و ملت و مذاکرهکنندگان را در حصار قرار دهند.»
ایشان همچنین تاکید کردند: «که گر آنها برجام را پاره کردند، ما آتش میزنیم»؛ آن وقت رئیسجمهور ما میگوید: مگر ميگذاريم كه آمريكا برجام را پاره كند، مگر ملت ما ميگذارد.
رئیسجمهور نه تنها از رهبری هزینه میکند بلکه مردم را نیز در به سرانجام رسیدن برجام مقصر میداند و میگوید که موفقیتهای ما متعلق به دولت نیست بلکه متعلق به ملت و رهبر ایران است. این درحالی است که بسیاری از مردم و منتقدان به برجام را کاسبان تحریم، دلواپس، تندرو و... میخواهند.
امروز همه مردم کوچه و خیابان هم میدانند قطب موافق رابطه با امریکا و مذاکره به این کشور چه افرادی بودند و از طرف مقابل قطب مخالف این موضوع نیز فردی جز رهبر انقلاب نبود و گذشت زمان نیز به خوبی اثبات کرده کدام نگاه درستتر بوده است.
دولت برجام را حلوا حلوا میکرد
در این زمینه رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه دولت شروط رهبر انقلاب برای تأیید برجام را یا نتوانست یا نخواست عمل کند، گفت: برجام از همان ابتدا موجود ناقصالخلقهای بود که چند وقتی دولت روی دستش آن را حلوا حلوا میکرد.
حجتالاسلام نصرالله پژمانفر نماینده مردم مشهد و رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: مقام معظم رهبری برای تأیید برجام شروطی را تعیین کرده بودند که متأسفانه دولت یا نتوانست یا نخواست به این شروط عمل کند.
وی افزود: برجام از همان ابتدا موجود ناقص الخلقهای بود که قبل از تولدش مرده بود و چند وقتی روی دستشان آن را حلوا حلوا میکردند اما حالا خود رئیسجمهور میآید و میگوید طرف مقابل در اجرای برجام بدعهدی کرده است.
رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس تصریح کرد: با توجه به اظهارات اخیر شخص رئیسجمهور، انتظار این است که رئیسجمهور به همان مسیر اصلی که تحقق اقتصاد مقاومتی است برگردد، چرا که مردم انتظار دارند مشکلاتی که زندگی آنان را با چالش مواجه کرده است، برطرف شود، بعد از آنکه چرخ سانتریفیوژها متوقف شد و چرخ زندگی مردم هم متوقف شد، ملت انتظار دارند چرخ زندگیشان لااقل بچرخد.
همچنین علیرضا زاکانی نماینده سابق مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در اینباره گفت: دولت در مسیر مذاکرات سرسختی به خرج میداد و حاضر نبود به حرف کسی گوش کند و این هم یکی دیگر از اشکالات دولت بود و هرکسی هم انتقادی میکرد به شدت با او برخورد میکردند و به او تهمت میزدند و یک جو روانی و امنیتی ایجاد کردند که کسی جرأت نکند حرف بزند.
وی تصریح کرد: کسانی که امروز امنیت را در برابر آزادی قرار میدهد و برای پاسداشت آزادی میگویند امنیت را کمرنگ کنیم همه شیوهها را به کار گرفتند تا نگذارند مخالفین حرف بزنند.
زاکانی ادامه داد: اشکال بعدی در این مسیر توجیه رفتار خصمانه و دشمنانه دشمن بود. اینها دائماً که رفتار دشمن را توجیه میکردند و جوری رفتار میکردند که عموم مردم احساس کنند آمریکا دشمن نیست. وی گفت: آقایان از فرصت مذاکرات به عنوان یک فرصت برای توسعه امکانات استفاده نکردند تا بتوانند قدرت چانه زنی را بالا ببرند. دولت قبول کرد به همه تعهداتی که داده عمل کند و تعهدات دشمن را هم نسیه پذیرفتند.
زاکانی اظهارداشت: مشکل بعدی هزینه کردن از اعتماد مردم و جایگاه ممتاز رهبری بود و دروغهایی که دائماً اظهار میکردند به ما میگفتند رهبری در ریز ماجرا هستند و دخالت شما مخالفت با رهبری انقلاب است. نماینده سابق مردم تهران در مجلس گفت: فقط دولت اشتباه نکرد، یک عده هم در مجلس کمک دولت کردند. حقیقت ماجرا این است که اینها به ملت راست نگفتند و در کنار موضوع برجام یک خطی را درست کردند برای اینکه منافع بعد از برجام چگونه در کشور شکل بگیرد و به همین دلیل وقتی برجام به سرانجام رسید از نظر خودشان بحث برجام ۲ و ۳ و ۴ را مطرح کردند.
وی ادامه داد: در همین راستا میبینیم یک کسی که دستگاه امنیتی میگوید جاسوس است میآید دفتر رئیسجمهور جلسه میگذارد که چگونه میشود از برجام برای سرمایهگذاری خارجی و امثال آن استفاده کرد بعد وقتی دقت میکردیم میدیدیم که خود این فرد و امثال آن در این دوخت و دوزها سرمایههای کلانی به جیب میزدند.
زاکانی خاطرنشان کرد: اشتباه بزرگتر اینجا بود که کشور ما را تبدیل کردند به بستری برای رهایی و گشایش گرهها و مشکلاتی که کارخانههای بزرگ خارجی دارند. مسلما کسی از هواپیمای صفر بدش نمیآمد اما با چه اولویتی و چقدر؟ و آیا این پول و فرصت نباید داخل کشور خرج شود؟
نماینده سابق مردم تهران در مجلس افزود: امروز اشتباه دیگری را دارند مرتکب میشوند، آمریکاییها نقض برجام را از فردای تعهد شروع کرد بنا بود تهدید، تحریم و تشدید فشار حذف شود و در یک فضای مسالمت آمیز کار کنیم ولی چه شد؟ دولت هم این رفتار را توجیه میکرد در تمدید تحریمهای ۱۰ سال هم قشنگ ملموس است که دولت هر ۵ روز یک خط را میگیرند. امروز هم میبینیم صحبت درمانی میکنند.
وی در ادامه با اشاره به اشکالات مجلس در رابطه با برجام گفت: در رابطه با برجام در مجلس هم اشکالاتی بود. اول اینکه لاریجانی به دنبال این بود که به این جمعبندی برسد مجلس نباید به بحث برجام ورود کند و این حق مسلم خانه ملت را بگیرد.
زاکانی گفت: عدهای میخواستند رسیدگی به ماجرای برجام در مجلس انجام نشود و وقتی هم دیدند براساس فرمایشات رهبری مجلس باید ورود کند به دنبال این بودند که این بررسی صوری باشد.
وی افزود: عدهای میگفتند کسانی که داعیه ولایتمداری دارند نباید موضوع برجام را بررسی کنید. برخی از بزرگان مجلس هم به ما میگفتند رسیدگی به برجام، آب به آسیاب آمریکا ریختن است عدهای هم میگفتند این کار اشکالات برجام را در میآورد و مردم را ناامید میکند.
زاکانی گفت: اشکال دیگری که وجود داشت این بود که برخیها فشار میآورند بررسیها انجام نشود و میگفتند اگر تا فردا بررسیها انجام نشود و سند آماده نشود هیأت رئیسه آن را قرائت نمیکند که ما گفتیم طبق تفاهم و قواعد عمل میکنیم و محکم ایستادیم و نگذاشتیم دخالت کنند.
نماینده سابق مجلس خاطرنشان کرد: حرف ما در کمیسیون برجام این بود که ۱۵ کارشناس بنشینند و بررسی کنند آقای حدادعادل این مسئله را در مجلس مطرح کرد ولی یک عده رفتند به سمت سهمخواهی.
وی در ادامه با اشاره به تشکیل کمیسیون برجام گفت: بعد از اینکه به مسئله برجام ورود کردیم چند نفری بودند که تلاش کردند ما نتوانیم درست به بررسیهای خودمان بپردازیم. یکی از اشکالاتی که بود اینجا بود که سند را نخوانده بودند و میخواستند راجع به آن حرف بزنند. آنها علاقهای نداشتند سند را بخوانند. وی ادامه داد: فکر نمیکنم در عمر صدساله مجلس برای هیچ گزارشی تا این حد وسواس به خرج داده شده باشد که برای گزارش برجام وسواس به خرج داده شد.
زاکانی افزود: به نظر من حتماً آقای لاریجانی باید پاسخگوی طرحی که در رابطه با برجام تنظیم شده بود باشد. در این طرح به تمام بررسیهایی که ما در کمیسیون داشتیم بیتوجهی شده بود. وی افزود: دفتر مقام معظم رهبری تاکید داشتند یک کار هماهنگی داخل مجلس داشته باشیم که مجلس قفل نشود و کار انجام شود.
نماینده سابق مردم تهران در مجلس اظهار داشت: به نظر من در این جریان حق مجلس پاس داشته نشد و حق ملت ادا نشد. برجام محصول مشترک روحانی و لاریجانی است و این دو باید به ملت پاسخ دهند.
وی گفت: امروز مانند روز، همه حرفهائی که ما قبلاً در رابطه با برجام میزدیم مشخص شد. امروز دیگر کسی فرار رو به جلو نکند؛ روحانی میگوید همه ما با رهبری انقلاب هماهنگ کردیم در صورتی که رهبر انقلاب تکذیب میکند. از طرفی میبینیم لاریجانی میگوید ما سر آمریکاییها کلاه گذاشیم.
زاکانی ضمن اشاره به اینکه دلسوزان خون دل زیادی در بحث برجام خوردند بیان داشت: دولت در موضوع برجام هنوز نگاه انتخاباتی دارد برای اینکه آنچه که داشتند و فکر میکردند سرمایه انتخاباتی است را در برجام صرف کرد.