بازي هاي آسيايي تاکنون 15 دوره برگزار شده و کاروان اعزامي ايران در 13 دوره اين رقابت ها حاضر شده است که کسب مقام دومي در بازي هاي آسيايي 1974 تهران و کسب مقام دهمي در بازي‌هاي آسيايي 2002 بوسان کره جنوبي بهترين و بدترين نتايج بدست آمده در تاريخ برگزاري اين رقابت ها بوده است.
کاروان کشورمان حداقل در چهار رشته ورزشي(1982 دهلي نو) و حداکثر در 22 رشته ورزشي(1998 بانکوک) گام در اين رقابت ها گذاشته است.
کسب 81 مدال رنگارنگ در بازي هاي آسيايي 1974 تهران و کسب 12 مدال رنگارنگ در مسابقات 1982 دهلي‌نو بهترين و بدترين ميزان مدال آوري کشورمان در اين رقابت ها بوده است.
بررسي ميزان مدال آوري ورزشکاران کشورمان از سال 1990 در اين بازي ها نشان مي دهد که اگر چه تعداد مدال‌ها در هر دوره بيشتر از دوره گذشته آن بوده، اما هر بار به استثناي بازي هاي دوحه قطر، رتبه ايران در اين بازها سير نزولي طي کرده است.
ايران در بازي هاي آسيايي 1990 پکن با کسب 18 مدال رنگارنگ(4طلا، 6نقره و 8 برنز) مقام پنجم آسيا را به دست آورد، اما چهار سال بعد با وجود کسب 26 مدال رنگارنگ ( 9طلا، 9نقره و 8 برنز) به مقامي بهتر از هفتمي دست نيافت.
در دوره سيزدهم اين بازي ها که در سال 1998 در بانکوک تايلند برگزار شد، کاروان اعزامي کشورمان با کسب 34 مدال رنگارنگ ( 10 طلا، 11 نقره و 13 برنز) مقام هفتمي دوره گذشته خود را تکرار کرد.
در بازي هاي آسيايي بوسان کره جنوبي نيز کشورمان با 36 مدال رنگارنگ (8طلا، 14 نقره و 14 برنز) در رنکينگ آسيا سقوط کرد و به عنوان دهمي اکتفا نمود که اين نشانگر افت محسوس ورزش ايران و سرعت بيشتر توسعه ورزش در ساير کشورهاي آسيا بود.
در بازي هاي آسيايي دوحه قطر 2006، کاروان کشورمان با کسب 48 مدال رنگارنگ ( 11طلا، 15 نقره و 22 برنز) جهشي چشمگير در رنکينگ آسيا نسبت به دوره‌هاي گذشته نشان داد و بر جايگاه ششم تکيه زد.
مسئولان سابق سازمان تربيت بدني پس از برگزاري پانزدهمين دوره اين بازي ها در دوحه قطر که کاروان اعزامي کشورمان با اعزام ورزشکاران متعددي در 16 رشته ورزشي مقام ششم را کسب کرد، ادعا کردند که در دوره شانزدهم(گوانجو2010) به مقام چهارمي دست خواهند يافت.
از حدود چهار سال قبل اين هدف به يکي از محوري‌ترين شعارهاي محمد علي آبادي رييس وقت سازمان تربيت بدني در اکثر مصاحبه هايش تبديل شد که نزديک به هشت ماه قبل(13 ماه مانده به آغاز بازي هاي آسيايي گوانجو) صندلي خود را به علي سعيدلو رييس فعلي دستگاه ورزش کشور داد.
بمباران خبري در اين مدت مسئولان وقت سازمان تربيت بدني و رييس فعلي کميته ملي المپيک، انتظار جامعه و رسانه ها را بالا برد که ايران در اين بازيها که كمتر حدود پنج ماه ديگر در بندر گوانجو چين برگزار خواهد شد، جايگاه چهارمي آسيا را کسب خواهد کرد. به گزارش ايرنا،مسئولان فعلي دستگاه ورزش کشور نقش چنداني در تحقق اين رويا نداشته اند، چرا که علي سعيدلو کمتر از هشت ماه است که بر صندلي سازمان تربيت بدني تکيه زده است و نمي توان از وي انتظار داشت که پاسخگوي وعده و وعيدهاي مسئولان قبلي باشد.
بررسي 15 دوره گذشته بازي هاي آسيايي نشان مي‌دهد که ايران تاکنون با 22 رشته ورزشي در اين رقابت ها شرکت کرده و کشتي آزاد با کسب 81 مدال(42طلا، 22نقره و17برنز) در طول اين مسابقات جايگاه نخست مدال آوري در بازي هاي آسيايي را از آن خود کرده است.
وزنه برداري با 56 مدال(23 طلا، 18 نقره و 16 برنز) از اين حيث در جايگاه دوم قرار دارد و پس از آن بوکس با 35 مدال(5طلا، 9نقره و 21 برنز) در جايگاه سوم قرار گرفته است.
کشتي فرنگي با کسب 29 مدال(10 طلا، 11 نقره، 8برنز)، دو و ميداني با کسب 27 مدال(7 طلا، 10 نقره و 10 برنز)، تکواندو با کسب 23 مدال(5طلا، 7 نقره، 11برنز)، دوچرخه سواري با کسب 22 مدال(4 طلا، 8نقره و 10 برنز) و کاراته با کسب 18 مدال (7 طلا، 8 نقره، 3 برنز) از نظر تعداد مدال آوري به ترتيب در جايگاه چهارم تا هشتم قرار دارند.
جودو با کسب 16 مدال(1طلا، 6نقره و 9 برنز)، شمشيربازي با 13 مدال(3 طلا، 4 نقره و 6 برنز)، فوتبال با هفت مدال(4طلا، دو نقره و يک برنز) و ووشو با شش مدال(1 طلا، 3 نقره، 2 برنز) جايگاه هاي نهم تا دوازدهم را در اختيار دارند.
شنا و شيرجه(يک نقره، 3 برنز)، واليبال(1 نقره ، 3 برنز) مشترکا در جايگاه سيزدهم، تنيس(2نقره)، بسکتبال (2 برنز) و پينگ پنگ (2برنز) مشترکا در جايگاه چهاردهم، واترپلو (1طلا)، تيراندازي (1نقره) و سوارکاري (1برنز) مشترکا در جايگاه پانزدهم از نظر مدال آوري در بازي هاي آسيايي قرار دارند.
در ساليان اخير برخي از رشته ها فراز و فرودهايي نيز داشته اند و از نظر آمادگي جاي خود را به يکديگر واگذار کرده اند.
کشتي آزاد و فرنگي(پر افتخارترين ورزش ايران در آسيا)
کشتي آزاد و فرنگي در شرايطي که در المپيک 2008 پکن وضعيت نامناسبي را تجربه کرد، اما در يک سال گذشته کشتي وضعيت بهتري را پيدا کرده است و برخي از کارشناسان اين رشته کسب حداکثر 5 مدال طلا را براي اين رشته ورزشي در بازي هاي آسيايي گوانجو متصور هستند.
وزنه برداري
اوضاع فدراسيون وزنه برداري نيز پس از برملا شدن دوپينگ هاي پياپي ورزشکاران اين رشته چندان مساعد نيست و دست اندرکاران آن بر سر رفتن و نرفتن به بازي هاي آسيايي مانده اند.
بوکس
تيم ملي بوکس در دوحه به يک مدال طلا و 3 برنز دست يافت، اما در شرايط کنوني کار بسيار سختي را براي تکرار موفقيت هاي خود دارد.
دو و ميداني
در دو و ميداني بنظر مي رسد از ميان 6 مدال رنگارنگي که مسئولان آن پيش بيني کرده اند، دستيابي به چهار مدال دور از دسترس نباشد.
چرا که اين روزها خبر مي رسد، سجاد مرادي در ماده 800 متر وضعيت خوبي را پشت سر مي گذارد و به احتمال زياد در گوانجو مدال آور خواهد بود.
ليلا رجبي، احسان حدادي، هادي سپرزاد و امير نيک فر ديگر اميدهاي مدال آوري در اين مسابقات هستند.
تکواندو
هم اکنون تکواندوي ايران در بهترين شرايط ساليان اخير قرار دارد و يکي از اصلي ترين اميدهاي مدال آوري ايران در گوانجو محسوب مي شود.
دوچرخه سواري
در بخش جاده تيم دوچرخه سواري ايران در صدر آسيا قرار دارد، اما در بخش پيست، کشورمان بعد از ژاپن و چين در جايگاه سوم قرار دارد. مسئولان فدراسيون اميدوارند حداقل دو مدال کسب کنند.
کاراته
اين تيم در شرايط خوبي به سر مي برد و سال گذشته نيز مقام قهرماني آسيا را با اقتدار کامل کسب کرد و انتظار مي رود با کسب چهار مدال که دو تاي آن طلا باشد به کار خود در گوانجو پايان بدهد.
جودو
فدراسيون جودو پس از خداحافظي چند ورزشکار نام دار و مدال آور خود از دو سال قبل تاکنون به دنبال استعدادهايي براي کسب مدال در آسيا مي گردد.
شمشيربازي
شمشيربازي ايران در شرايط چندان مساعدي قرار ندارد و نمي توان از آن انتظار کسب مدال هاي خوشرنگ و گوناگون در گوانجو داشت.
فوتبال
اختلاف ميان پيرواني و مسئولان فدراسيون فوتبال و کميته ملي المپيک باعث شد تا وقفه اي چند ماه در راه آمادگي اين تيم حاصل شود و مشکلات فراواني را بوجود آورد. اما اميد به اين تيم هست.
ووشو
انتظار مي رود تيم ملي ووشوي ايران به خصوص در بخش مبارزه براي اولين بار در بازي هاي آسيايي گوانجو صاحب گردن آويز طلا شود.
شنا و شيرجه
مسئولان جديد فدراسيون شنا و شيرجه وعده هاي زيادي براي کسب مدال در گوانجو داده اند، اما وضعيت اين رشته ورزشي چندان اميدوار کننده نيست.
واليبال:
به عقيده برخي از کارشناسان واليبال، رنگ مدال کشورمان ارتباط مستقيمي با قرعه کشي مسابقات دارد.
تنيس
افت و خيزهاي تنيس در ساليان اخير مسئولان کميته ملي المپيک را بر سر دو راهي اعزام اين تيم به گوانجو قرار داده است.
بسکتبال
بنظر مي رسد تيم بسکتبال مردان ايران يکي از نامزدهاي شماره يک براي کسب مدال طلا باشد.
پينگ پنگ
باحضور چين، ژاپن، کره جنوبي، هند و برخي کشورهاي ديگر تيم کشورمان تنها در بخش مردان بدنبال قرار گرفتن در بين هشت تيم اول آسيا است.
واترپلو
به نظر مي رسد، واترپلوي ايران در بازي هاي آسيايي پيش رو جايي نداشته باشد.
تيراندازي
در تيراندازي که يکي از پر مدال ترين رشته هاي ورزشي المپيک و بازي هاي آسيايي محسوب مي شود، اميدهاي زيادي به وجود آمده است. کارشناسان اين رشته اميدوارند گوانجو سر آغازي براي مدال آوري در اين رشته کهن ايران اسلامي باشد.
کبدي
کبدي کاران ايران عنوان دومي آسيا را يدک مي کشند و دستيابي احتمالي به يکي از سکوهاي اول تا سوم توسط کبدي کاران ايران دور از ذهن نيست.
هندبال
تيم ملي هندبال نيز پس از کسب مقام هفتمي در آسيا دچار تغيير و تحولات اساسي در راس فدراسيون شده است و کمتر کسي در خانواده هندبال پيدا مي شود که از تيم ملي در بازي هاي آسيايي گوانجو انتظار معجزه داشته باشد.
ژيمناستيک
ورزشکاران ژيمناستيک کار ايران نيز براي کسب تجربه به اين مسابقات اعزام مي شوند.
سه گانه
ورزشکاران اين رشته تنها براي بهبود رکورد ايران به اين مسابقات اعزام خواهند شد.
شطرنج
در بخش تيمي انتظار مي رود، احسان قائم مقامي، الشن مرادي، آتوسا پورکاشيان، شايسته قادر پور و مرتضي محجوب بتوانند تيم ايران را در بين سه تيم آسيا قرار دهند.
در بخش انفرادي احسان قائم مقامي، الشن مرادي، آتوسا پورکاشيان و مرتضي محجوب اميدهاي ايران براي کسب مدال هستند.
شايان ذکر است، مسئولان کميته ملي المپيک براي رشته هاي رکوردي شرط ثبت رکورد ورودي به مسابقات را در نظر گرفته است.
بنا بر اين ورزشکاران رشته هاي رکوردي همچون دوميداني و قايقراني در صورتي عازم رقابت ها خواهند شد که پيش از گوانجو رکورد ورودي مسابقات را بشکنند.
گلف، بيسبال، سوارکاري، هاکي، پنج گانه، سافت بال، تنيس، اسکواش و سپک تاکرا نيز از جمله ورزش هايي هستند که هنوز اعزام ورزشکاران آنها به گوانجو قطعي نشده است.
در اين ميان نبود بودجه مورد نياز بازي هاي آسيايي گوانجو به رغم گذشت چهار ماه از سال جاري مشکل ديگري بر سر راه موفقيت فدراسيون هاي ورزشي کشورمان در اين بازي ها است که اين روزها بارها از زبان مسئولان مختلف کميته ملي المپيک شنيده مي شود.
با وجودي که مردم کشورمان هنوز نتايج ضعيف کاروان اعزامي ايران در المپيک 2008 پکن را فراموش نکرده اند و در اين روزها که تب و تاب جام جهاني کشورمان را فرا گرفته، مردم بيش از گذشته حسرت نديدن پرچم سه رنگ و نشنيدن سرود ملي ايران اسلامي را در اين مسابقات مي‌چشند و به همين خاطر چگونگي حضور تيم هاي ايران در شانزدهمين دوره بازي هاي آسيايي گوانجو بيش از هميشه نگران کننده است.
بي پولي فدراسيون هاي ورزشي و کميته ملي المپيک، برگزاري اردوهاي نامشخص برخي از رشته ها و از همه مهمتر نبود استعدادهايي که بتوانند جاي قهرمانان ديروز رشته هاي مختلف را پر کنند، باعث شده تا روياي چهارمي ايران در اين بازي ها هر روز فاصله بيشتري با واقعيت پيدا کند.
در شرايطي که بسياري از کشورهاي آسيا براي حضوري پر بار در بازي هاي آسيايي 2006 دوحه قطر پيشرفت چشم‌گيري داشته اند، نگراني ها در اين خصوص افزايش يافته است که آيا ايران جايگاه ششمي خود را در گوانجو حفظ خواهد کرد يا خير؟
