سه شنبه ۵ تير ۱۴۰۳ - ۲۱:۰۴
کد مطلب : 129904
به بهانه ساخت فصل هفتم پایتخت

بازگشتِ خانواده‌ معمولی به آنتنِ تلویزیون

بازگشتِ خانواده‌ معمولی به آنتنِ تلویزیون
شاید باورش سخت باشد ولی سیزده سال از پخش اولین قسمت سریال پایتخت، ساخته سیروس مقدم می گذرد. سریالی که بدون اغراق در این سال‌ها جای خود را در میان مردم باز کرده و به راحتی توانسته با کوچک، بزرگ، مرد و زن و پیر و جوان ارتباط برقرار کند و حتی به جزیی از زندگی روزمره آنها تبدیل شود.
سریال پایتخت از آن دست تولیدات تلویزیون است که از ابتدا مشخص بود تولید و پخش آن، محدود به یک فصل نخواهد بود و با اقبالی که در آن برهه از زمان نسبت به تک‌تک قسمت‌های آن به وجود آمد، عوامل را مجاب کرد که برای دل مردم هم که شده سراغ ساخت فصل دوم بروند.
اما سوال اینجاست، در میان سریال‌های تلویزیون چرا سریال‌هایی مانند پایتخت و «نون خ» موفق شدند و علاوه بر بدست آوردن اقبال مخاطب و رضایت مردم، تولید خود را به فصل‌های دوم و چندم بکشند؟
بسیاری از منتقدان اعتقاد دارند که روایت سر راست و ساده از زندگی خانواده‌ای که سبک گذران روزهایشان بیشتر به مردم کف جامعه شباهت دارد، یکی از مهمترین دلایلی است که توانسته موفقیت سریال پایتخت را رقم بزند.
سریال پایتخت که روایت مصائب، خوشی‌ها و سختی‌های یک خانواده مازندرانی را روایت می کند هیچ مرزی و تفکیکی میان مردم و کاراکترهای خانواده معمولی قائل نیست. خانواده معمولی به همان سبکی گذران زندگی می کنند که مردم معمولی در استان مازندران و اکثر مردم ایران به آن نحو روزشان را شب می کنند. همان غذایی را می خورند که سر سفره اکثر خانواده‌های ایرانی است . در پایتخت خبری از برج و پنت‌هاوس و رستوران‌های آنچنانی و لاکچری نیست و کاراکترها خوردنِ غذا در کنار خانواده و روی سفره بر روی فرش را به میزهای ناهارخوری ترجیح می دهند. کاراکترهای پایتخت به مردم عادی شباهت دارند، همین مزیت‌ها و المان‌هاست که باعث شده سریال پایتخت پس از سیزده سال هنوز برای مردم و بینندگان جذاب باشد و بتواند حتی با بازپخش نیز ساعاتی مخاطبان را سرگرم کند.
سیروس مقدم کارگردان سریال پایتخت با گام نهادن در این مسیر سریال سازی از پیشگامانِ این سبک از تولیدات شد . آثاری که به دلیل اقبال بالا و درخواست مخاطبان به فصل‌های بعدی می رسند و تهیه کننده با دیدن ذوق مخاطبان مجبور می شود دوباره سمت تولید برود و به روحیه ای بالاتر فصل دوم را مقابل دوربین ببرد.
در جهان سریال‌ها از این دست آثار کم نداشتیم، از فرندز گرفته تا آشنایی با مادر و بیگ بنگ تئوری و اکثر سریال‌هایی که از شبکه‌های اچ بی او و نتفلیکس پخش می شوند، معمولا برای یک فصل کلید نمی خورند. کسب درآمد از ساخت آثار به دلیل پولی بودن شبکه‌های کابلی یکی از مواردی است که سازندگان سریال قبل از پیش تولید به آن به شدت دقت می کنند و سعی می کنند در مسیری گام بردارند که سریال بعد از کسب اقبال مردم، به فصل‌های بعدی برسد. این پروسه با روند ساخت سریال‌های مانند پایتخت در ایران تفاوت‌های فاحش و جدی دارد! تماشای سریال از بستر تلویزیون و صداوسیما برای مخاطب ایرانی رایگان است! همین یک جمله می تواند دلیلی باشد بر موفقیت سریال پایتخت در بیش از یک دهه تولید و انتشار! مخاطبی که برای تماشا هیچ پولی پرداخت نمی کند و اجباری در کار نیست ولی حاضرست ساعت‌ها بنشیند و سریال پایتخت را حتی برای بار چندم نیز تماشا کند.
ترکیب و تیمی که برای اولین بار تصمیم گرفت سریالی را با عنوان پایتخت به مرحله تولید ببرد، ترکیبی قوی و دوست داشتنی بود. از کارگردان خوش نامی مثل سیروس مقدم تا نویسنده ای طناز و چیره دست و کار درست مثل مرحوم خشایار الوند تا بازیگرانی نام آشنا مانند محسن تنابنده و ریما رامین فر و علیرضا خمسه و مهران احمدی انتظاری غیر از این نمی رفت . در سال‌هایی که خبری از پلتفرم‌های نمایش خانگی نبود با ظهور پایتخت در شبکه یک سیما تحولی در صنعت سریال سازی کشور صورت گرفت . پس از تجربه خوب ساخت و پخش یوسف پیامبر توسط صداوسیما که البته تنها در یک فصل عرضه شد، صداوسیما می رفت که در همان روزهای ابتدایی پخش، شب‌ها خیابان‌ها را برای دیدن سریال پایتخت خالی کند. پیش بینی‌ها درست از آب درآمد و سریال به قول معروف گرفت! با اینکه این سریال برای اولین بار در نوروز 1390 منتشر شد ولی همچنان با توجه به سفرها و دید و بازدیدها بنا به آمار منتشر شده از سوی سازمان صداوسیما، به یکی از پربازدیدترین برنامه‌ها تبدیل شد و دیالوگ‌ها و لهجه شیرین مازنی خیلی زود جای خود را در میان مردم پیدا کرد.
در ابتدای دهه 90 تقریبا در هر کوچه و خیابانی یک نفر بود که با لهجه مازنی و با تقلید صدای یکی از کاراکترها دیگران را سرگرم کند. موجی که به راه افتاده بود علاوه بر دلگرمی عوامل تولید، به دلخوشی مخاطبان نیز تبدیل شده بود. با اینکه فصل اول تنها 15 قسمت داشت ولی توانست به اندازه یک مجموعه 90 قسمتی در دل مردم جا خوش کند.
پایتخت برای فصل دوم کلید خورد و دوباره پس از یک سال وقفه، نوروز 1392 خانواده معمولی مهمان‌های نوروزی خانه مردم شدند. اینبار بیش از پیش به دلیل خاطره بازی‌های فصل اول، مردم به فصل دوم اقبال نشان دادند و تعداد بیننده‌ها چندین برابر شد. فصل دوم سریال پایتخت دوباره به کارگردانی سیروس مقدم مانند فصل ابتدایی این اثر، کاری جاده ای بود و خانواده معمولی برای نصب گنبد یک مسجد، مسیر علی آباد تا جزیره قشم را در ماشین و جاده گذراندند.
روند تولید این گونه سریال‌ها مشقت‌های فراوانی دارد علاوه بر سختی مسیر و تولید، به دلیل اینکه سریال لهجه و گونه خاصی از مردم عزیز کشورمان را روایت می کند، همواره فوکوس‌های فراوانی از سمت مخاطبان روی آن صورت می گیرد. عده ای مغرضانه قصد دارند با به حاشیه کشاندن این گونه آثار و ایرادهای بنی اسرائیلی، اثر را تضعیف کنند. البته برخی در این زمینه موفق شده اند و توانسته اند در چند سال اخیر با وارد کردن ایرادهایی دم دستی روند تولید و حتی پخش برخی سریال‌های قومیتی را به تعویق بیندازند و با همین کار ضربه سنگینی به عوامل تولید و همچنین دوستداران سریال بزنند.
پایتخت توانست به ایجاد فضای مشفقانه و دوستانه و همچنین روایت اثری لطیف خود را از این حواشی دور کند. البته که باید این را در نظر گرفت که مشاوران تولید این اثر توانستند با مدیریت لهجه و همچنین یاداوری فرهنگ و سنت مردم عزیز خطه مازندران به عوامل تولید، از هرگونه ایجاد شائبه و شایعه جلوگیری کنند و الحق و الانصاف که در این کار بسیار موفق بودند.
انتشار فصل سوم پایتخت دیگر یکسال وقفه نداشت. بلافاصله پس از پایان فصل دوم، عوامل سراغ ساخت فصل سوم رفتند و برای انتشار آن نوروز 1393 را انتخاب کردند. تلفیقی از کُشتی ورزش اول استان مازندران و مصائب همیشگیِ خانواده معمولی سوژه ای بود که تیم نویسندگان و کارگردان برای ساخت فصل سوم سراغ آن رفتند، فصل سومی که در 15 قسمت به مانند فصل‌های قبلی منتشر شد و به زعم خیلی از بینندگان این اثر نمایشی، بهترین فصل از مجموعه شش گانه پایتخت بود. انسجام در تولید، استمرار شوخی‌ها و دیالوگ‌های طنازانه بدون از نفس افتادن ضرباهنگ و روایتی که به معنای واقعی کلمه خود جامعه امروزی بود به خوبی توانست در کنار پایان بندی درست فصل سوم، مخاطبان را به ساخت فصل چهارم و ادامه خاطره سازی‌ها امیدوار کند.
فصل چهارم سریال چند تفاوت داشت. زمان پخش این مجموعه از نوروز به رمضان 1394 تغییر کرد. در پایتخت چهار دیگر خبری از مهران احمدی در نقش بهبود نبود، همچنین زن ارسطو که از قضا چینی هم بود در این فصل به اقتضای روایت فیلمنامه حضور نداشت و ظاهرا در آخر فصل سوم در سریال فوت کرده بود و ارسطو در ابتدای فصل چهارم عزادار آن بود.
فضای فصل چهارم سریال پایتخت کمی به مذاق بینندگان خوش نیامد، داستان این فصل که بیشتر حول محور ساخت و سازهای غیرمجاز در اراضی کشاورزی گذشت نتوانست آن طور که باید و شاید با مردم ارتباط برقرار کند و عده ای همچنان اعتقاد دارند که این فصل با اختلاف ضعیف ترین فصل این مجموعه نمایشی است. پس از پایان این فصل که برخلاف فصل‌های قبلی 22 قسمت داشت برخی مخاطبان اعتقاد داشتند که به پایان این سریال رسیدیم و دیگر عوامل قصه ای نو برای روایت و ارائه ندارند هرچه زودتر باید پایان آن را اعلام کنند. اما این گونه نشد و عوامل به اصطلاح کم نیاورند و دوباره فصل پنجم را کلید زدند . فصل پنجم با دیگر فصل‌ها یک تفاوت فاحش داشت. سازمان هنری رسانه ای اوج پای کار سریال آمد و در بحبوحه حضور داعش در منطقه، سعی کرد که داستان سریال را به همان حال و هوا ببرد.
سرانجام بعد از نزدیک به 2 سال وقفه، فصل پنجم سریال پایتخت همزمان با نوروز 1397 شروع به پخش کرد. سریال به زودی توانست کم و کاستی‌های فصل چهارم را جبران و دوباره به همان روال سابق برگردد و مخاطبان را برای پخش قسمت‌های بعدی بیش از پیش مشتاق کند . فصل پنجم به سبب داستان ملتهب در اوج ظهور داعش در سوریه و عراق به خوبی توانست استرس و اضطراب مردم سوریه را به تصویر بکشد و مخاطب ایرانی را بابت امنیت در داخل مرزها شکرگزار کند. ضبط تصاویر و سکانس‌هایی سخت در ادامه روند اکشن طور این فصل از سریال باعث شد که مخاطبان بیش از پیش عوامل را تحسین کنند و دوباره ابراز علاقه خود را به این سریال در شبکه‌های مجازی با انتشار برخی صحنه‌های جذاب، نشان دهند.
فصل پنجم پس از پایان 18 قسمت دوباره با پایان‌بندی درست و به جا به پایان رسید. شاید کمتر کسی فکر می‌کرد که با شیوع کرونا و پس از مرگ نابه‌هنگام خشایار الوند نویسنده چیره دست و زبده پایتخت که بخش عظیمی از اقبال مردم به این سریال مرهون قلم خشایار الوند بود، دوباره فصل جدیدی در راه باشد.
در کمال تعجب و پس از آنهمه اتفاق تلخ، تیم سازنده پایتخت تصمیم گرفت بخاطر دل داغدیده مردم و شرایط بد کرونایی و قرنطینه دل مردم را کمی شاد کند. فصل ششم هم کلید خورد، با این تفاسیر که دیگر خشایار الوند نبود و محسن تنابنده به جای او تصمیم گرفت سریال را به رشته تحریر دربیاورد.
سرانجام فصل ششم سریال نوروز 1399 به نمایش درآمد ولی به دلیل شیوع کرونا تولید و پخش آن متوقف شد و پس از کش و قوس‌های فراوان به بالاخره، دو قسمت پایانی آن تولید و در اسفند 1399 به نمایش درآمد. ضعف فیلمنامه در فصل ششم پایتخت به دلیل فقدان خشایار الوند کاملا محسوس بود. سریال پایتخت در فضای مرگ و میر کرونا نتوانست آن طور که باید و شاید با مخاطبان ارتباط برقرار کند و در نهایت با کلی سانسور و حواشی در قسمت آخر به پایان رسید.
حواشی پیش آمده برای دوقلوی سریال پایتخت، مرگ کاراکتر بابا پنجعلی و خصوصا ناآرامی‌های سال 1401 همه و همه دست در دست هم فضایی را به وجود آورده بود که کسی فکرش را هم نمی کرد دوباره فصل جدیدی از پایتخت در راه باشد. چندین و چندبار اظهارات ضد و نقیض عوامل و خبر ساخت توسط صفحه‌های زرد مجازی در سال گذشته باعث شد عده ای از مردم دوباره به پخش آن امید داشته باشند.
همه این مسائل تا هفته گذشته ادامه داشت تا اینکه بالاخره، هومن حاج عبداللهی با انتشار استوری در صفحه خودش خبر از ساخت پایتخت 7 را داد.
احتمال می رود این سریال پس از کش و قوس‌های فراوان بالاخره بعد از چند سال وقفه، نوروز امسال به آنتن تلویزیون برسد . سریالی موفق که در سال‌های پخش توانسته خاطرات خوشی را برای مردم بسازد و قطعا در گوشه و کنار کشور از شنیدن خبر ساخت فصل جدید خوشحال خواهند شد.
امید است با پخش سری جدید این سریال، روند ساخت سریال‌های این چنینی در صداوسیما رو به افزایش باشد و مدیران سازمان با حمایت از چنین ترکیب‌هایی به چشم مخاطب احترامی ویژه بگذارند.
 
علی کلانتری
https://siasatrooz.ir/vdccxoqs02bqio8.ala2.html
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی