شورای نگهبان از داوطبانی که برای انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرده بودند، 6 نفر را احراز صلاحیت کرد.
مصطفی پورمحمدی، سعید جلیلی، محمدباقر قالیباف، علیرضا زاکانی، امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی و مسعود پزشکیان برای انتخابات ریاست‌جمهوری 1403 احراز صلاحیت شدند. همچنین علی لاریجانی، سید وحید حقانیان، محمود احمدی‌نژاد، مهرداد بذرپاش، سیدصولت مرتضوی، اسحاق جهانگیری، محمد مهدی اسماعیلی، عباس آخوندی، محمد شریعتمداری و عبدالناصر همتی ثبت‌نام کنندگانی بودند که صلاحیتشان احراز نشد.
قطعاً یک انتخابات ریاست جمهوری به کاندیداهای پر تعداد نیاز ندارد چرا که باعث می‌شود که آرا میان تعداد زیاد نامزدها پخش شود و البته مردم نیز در انتخاب خود سر در گم خواهند شد. در بسیاری از کشورهای دنیا هم چنین است یعنی تعداد نامزدها برای انتخابات ریاست جمهوری زیاد نیست و نهایتاً 4 کاندیدا وجود دارد و اینگونه نیست که اجازه داده شود تا داوطلبان پر تعداد ظاهر شوند. از میان 6 نامزدی که احراز صلاحیت شده‌اند، هر یک دارای سوابقی هستند.
مسعود پزشکیان سابقه نمایندگی مجلس شورای اسلامی از تبریز را دارد و البته در دوره دولت سید محمد خاتمی هم وزیر بهداشت و درمان بوده است. او پزشک است.
پزشکیان در انتخابات دوره دوازدهم مجلس احراز صلاحیت نشده بود که با اعتراض صلاحیتش تأیید شد.
محمد باقر قالیباف که اکنون رئیس مجلس شورای اسلامی دوره دوازدهم است،سابقه اجرایی زیادی دارد، از فرمانده نیروی هوایی سپاه پاسداران تا فرماندهی نیروی انتظامی و سپس شهردار تهران و پس از اپن نمایندگی مجلس شورای اسلامی و ریاست پان در کارنامه او دیده می‌شود. قالیباف نامزد انتخابات ریاست جمهوری هم شده بود اما رأی نیاورد.
سعید جلیلی که پیش از این نامزد انتخابات ریاست جمهوری هم شده بود، در دوره‌ای مسئول تمی مذاکره کننده هسته‌ای بود و البته در وزارت خارجه نیز معاون اروپا و آمريکای وزارت امور خارجه بود، پس از پایان دوره سعید جلیل در دبیری شورای عالی امنیت ملی کشور، او عضو این شورا شد.
مصطفی پور محمدی که اکنون دبیرکل جامعه روحانیت مبارز است، سابقه وزارت دارد، وزارت کشور دولت احمدی‌نژاد و وزارت دادگستری دولت روحانی، او در دوره ریست قوه قضاییه مرحوم هاشمی شاهرودی رئیس سازمان بازرسی کل کشور بود.
علیرضا زاکانی دیگر نامزد احراز صلاحیت شده است که سابقه او به نمایندگی مجلس شورای اسلامی باز می‌گردد.
زاکانی زمانی که شهید سید ابراهیم رئیسی به ریاست جمهوری رسید، از نمایندگی مجلس استعفا کرد و از سوی شورای شهر تهران به شهرداری پایتخت منصوب شد.
امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی ششمین داوطلبی است که احراز صلاحیت شده است. او نیز از نمایندگی مجلس شورای اسلامی آغاز کرد و پس از آن بود که در دوره دولت سید ابراهیم رئیسی به ریاست بنیاد شهید منصوب شد.
قاضی زاده هاشمی در انتخابات ریاست جمهوری 1400 نیز نامزد شده بود. اما در میان داوطبانی که ثبت نام کرده بودند، افرادی حضور دارند که سابقه کار اجرایی مهم و حساس داشته‌اند اما احراز صلاحیت نشده‌اند.
علی لاریجانی که پیش از قالیباف رئیس مجلس بود در این دوره از انتخابات ریاست جمهوری هم ثبت نام کرد اما نتوانست احراز صلاحیت شود این در حالی است که او در انتخابات مجلس نیز ثبت نام کرده و احراز نشده بود.
علی لاریجانی سابقه کار در شورای عالی امنتی ملی را نیز در کارنامه خود دارد او دبیر شورای عالی امنیت ملی و در زمان خاویر سولانا مسئول مذاکرات هسته‌ای بود.
در دوره قبل که علی لاریجانی احراز نشده بود حاشیه‌های زیادی در این زمینه ایجاد شد و نامه‌هایی میان او و شورای نگهبان رد و بدل شد.
محمود احمدی‌نژاد که مدتی است سکوت اختیار کرده و از سخنان تند او خبری نبوده است، در این دوره نیز احراز صلاحیت نشد. او دو دوره رئیس جمهور بود و پیش از آن نیز سابقه شهردار تهران را در کارنامه خود دارد.
اما اسحاق جهانگیری که معاون اول دولت روحانی بود نیز احراز صلاحیت نشده است.
شورای نگهبان بر اساس قانون و رصدهایی که می‌کند و اطلاعاتی که از مراجعی همچون وزارت اطلاعات و دیگر نهادها به دست می‌آورد به بررسی صلاحیت‌ها می‌پردازد و طبق قانون ملزم و مجاز به اعلام دلایل احراز نشدن صلاحیت‌ها نیست و این اجازه را ندارد اما میتواند دلایل را به نامزدها اعلام کند. هر چند احتمال می‌رود که البته ضعیف است که شاید برخی افرادی که صلاحیتشان احراز نشده بررسی و احراز شوند.
با این وجود 6 نامزدی که از سوی شورای نگهبان به وزارت کشور معرفی شده‌اند 5 نفر آنها از یک طیف سیاسی هستند و یک نفر آنها از جریان اصلاحات است.
احتمال زیاد نامزدهای همفکر به نفع آن که رأی بیشتری خواهد داشت کنار خواهند کشید. البته بالا بردن میزان مشارکت مردم در انتخابات یکی از وظایف نامزدهای احراز صلاحیت شده است.
مصطفی پورمحمدی، سعید جلیلی، محمدباقر قالیباف، علیرضا زاکانی، امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی و مسعود پزشکیان برای انتخابات ریاست‌جمهوری 1403 احراز صلاحیت شدند. همچنین علی لاریجانی، سید وحید حقانیان، محمود احمدی‌نژاد، مهرداد بذرپاش، سیدصولت مرتضوی، اسحاق جهانگیری، محمد مهدی اسماعیلی، عباس آخوندی، محمد شریعتمداری و عبدالناصر همتی ثبت‌نام کنندگانی بودند که صلاحیتشان احراز نشد.
قطعاً یک انتخابات ریاست جمهوری به کاندیداهای پر تعداد نیاز ندارد چرا که باعث می‌شود که آرا میان تعداد زیاد نامزدها پخش شود و البته مردم نیز در انتخاب خود سر در گم خواهند شد. در بسیاری از کشورهای دنیا هم چنین است یعنی تعداد نامزدها برای انتخابات ریاست جمهوری زیاد نیست و نهایتاً 4 کاندیدا وجود دارد و اینگونه نیست که اجازه داده شود تا داوطلبان پر تعداد ظاهر شوند. از میان 6 نامزدی که احراز صلاحیت شده‌اند، هر یک دارای سوابقی هستند.
مسعود پزشکیان سابقه نمایندگی مجلس شورای اسلامی از تبریز را دارد و البته در دوره دولت سید محمد خاتمی هم وزیر بهداشت و درمان بوده است. او پزشک است.
پزشکیان در انتخابات دوره دوازدهم مجلس احراز صلاحیت نشده بود که با اعتراض صلاحیتش تأیید شد.
محمد باقر قالیباف که اکنون رئیس مجلس شورای اسلامی دوره دوازدهم است،سابقه اجرایی زیادی دارد، از فرمانده نیروی هوایی سپاه پاسداران تا فرماندهی نیروی انتظامی و سپس شهردار تهران و پس از اپن نمایندگی مجلس شورای اسلامی و ریاست پان در کارنامه او دیده می‌شود. قالیباف نامزد انتخابات ریاست جمهوری هم شده بود اما رأی نیاورد.
سعید جلیلی که پیش از این نامزد انتخابات ریاست جمهوری هم شده بود، در دوره‌ای مسئول تمی مذاکره کننده هسته‌ای بود و البته در وزارت خارجه نیز معاون اروپا و آمريکای وزارت امور خارجه بود، پس از پایان دوره سعید جلیل در دبیری شورای عالی امنیت ملی کشور، او عضو این شورا شد.
مصطفی پور محمدی که اکنون دبیرکل جامعه روحانیت مبارز است، سابقه وزارت دارد، وزارت کشور دولت احمدی‌نژاد و وزارت دادگستری دولت روحانی، او در دوره ریست قوه قضاییه مرحوم هاشمی شاهرودی رئیس سازمان بازرسی کل کشور بود.
علیرضا زاکانی دیگر نامزد احراز صلاحیت شده است که سابقه او به نمایندگی مجلس شورای اسلامی باز می‌گردد.
زاکانی زمانی که شهید سید ابراهیم رئیسی به ریاست جمهوری رسید، از نمایندگی مجلس استعفا کرد و از سوی شورای شهر تهران به شهرداری پایتخت منصوب شد.
امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی ششمین داوطلبی است که احراز صلاحیت شده است. او نیز از نمایندگی مجلس شورای اسلامی آغاز کرد و پس از آن بود که در دوره دولت سید ابراهیم رئیسی به ریاست بنیاد شهید منصوب شد.
قاضی زاده هاشمی در انتخابات ریاست جمهوری 1400 نیز نامزد شده بود. اما در میان داوطبانی که ثبت نام کرده بودند، افرادی حضور دارند که سابقه کار اجرایی مهم و حساس داشته‌اند اما احراز صلاحیت نشده‌اند.
علی لاریجانی که پیش از قالیباف رئیس مجلس بود در این دوره از انتخابات ریاست جمهوری هم ثبت نام کرد اما نتوانست احراز صلاحیت شود این در حالی است که او در انتخابات مجلس نیز ثبت نام کرده و احراز نشده بود.
علی لاریجانی سابقه کار در شورای عالی امنتی ملی را نیز در کارنامه خود دارد او دبیر شورای عالی امنیت ملی و در زمان خاویر سولانا مسئول مذاکرات هسته‌ای بود.
در دوره قبل که علی لاریجانی احراز نشده بود حاشیه‌های زیادی در این زمینه ایجاد شد و نامه‌هایی میان او و شورای نگهبان رد و بدل شد.
محمود احمدی‌نژاد که مدتی است سکوت اختیار کرده و از سخنان تند او خبری نبوده است، در این دوره نیز احراز صلاحیت نشد. او دو دوره رئیس جمهور بود و پیش از آن نیز سابقه شهردار تهران را در کارنامه خود دارد.
اما اسحاق جهانگیری که معاون اول دولت روحانی بود نیز احراز صلاحیت نشده است.
شورای نگهبان بر اساس قانون و رصدهایی که می‌کند و اطلاعاتی که از مراجعی همچون وزارت اطلاعات و دیگر نهادها به دست می‌آورد به بررسی صلاحیت‌ها می‌پردازد و طبق قانون ملزم و مجاز به اعلام دلایل احراز نشدن صلاحیت‌ها نیست و این اجازه را ندارد اما میتواند دلایل را به نامزدها اعلام کند. هر چند احتمال می‌رود که البته ضعیف است که شاید برخی افرادی که صلاحیتشان احراز نشده بررسی و احراز شوند.
با این وجود 6 نامزدی که از سوی شورای نگهبان به وزارت کشور معرفی شده‌اند 5 نفر آنها از یک طیف سیاسی هستند و یک نفر آنها از جریان اصلاحات است.
احتمال زیاد نامزدهای همفکر به نفع آن که رأی بیشتری خواهد داشت کنار خواهند کشید. البته بالا بردن میزان مشارکت مردم در انتخابات یکی از وظایف نامزدهای احراز صلاحیت شده است.
